Blog
200 İskeletle Dolu ‘Kutsal Cenote’, Tanrılara Açılan Bir Kapıydı
Beşinci yüzyılda kurulan bu ikonik şehir, görkemli piramitleri ve ayrıntılı tapınaklarıyla bin boyunca gelişti, ancak Avrupalıların işgal ve kolonizasyonu sonucunda Maya nüfusu büyük bir çöküş yaşadı.
www.arkeofili.com
Meksika’daki “Kutsal Cenote”nin dibinde, altın eserler, özenle işlenmiş yeşim plakalar ve insan kalıntılarından oluşan eski bir katman bulunuyor. Bu kalıntılar rastgele atılmamış, aksine sanki su altı dünyasına açılan bir kapıymış gibi tanrılara kasıtlı olarak sunulmuştu.
Kutsal Cenote, Mayalar için sembolik anlamlar taşıyan kutsal bir noktaydı. C: Wikimedia Commons
“Kutsal Cenote,” Meksika’nın Yucatán Yarımadası’ndaki büyük antik şehir Chichen-Itza’nın yakınlarında bulunan su dolu obruklardan biri. Beşinci yüzyılda kurulan bu ikonik şehir, görkemli piramitleri ve ayrıntılı tapınaklarıyla bin boyunca gelişti, ancak Avrupalıların işgal ve kolonizasyonu sonucunda Maya nüfusu büyük bir çöküş yaşadı.
Jeolojik olarak Yucatán Yarımadası, temelde gözenekli kireçtaşından oluşan büyük bir parça. Altında, hafif asidik yağmur suyunun kireçtaşı yataklarındaki çatlaklardan sızarak oluşturduğu doğal tünel ve mağara ağları yer alıyor. Zamanla bu geçitlerin tavanları çöktü ve devasa obruklar oluştu.
20. yüzyılda yapılan birçok arkeolojik araştırma ve kazı sonucunda cenote’de 30.000’den fazla eserin bulunduğu tahmin ediliyor. Bu eserler arasında altın, yeşim, bakır, turkuaz, obsidyen, kopal, çömlek, kauçuk, deniz kabukları ve hayvan kemikleri yer alıyor.
Kutsal Cenote, UNESCO Dünya Mirası Alanı olan Kolomb öncesi büyük bir şehir olan Chichen-Itza’ya kısa bir yürüyüş mesafesinde yer alıyor. C: Wikimedia Commons
Maya mezarlarında değerli metallere rastlamak yaygın bir durum değil, fakat Kutsal Cenote bu açıdan oldukça zengin. Araştırmacılar, cenote’nin altın ve bakır objeler bakımından zengin olduğunu ve bu objelerin bazılarını Kosta Rika ve Panama’dan ithal edilmiş gibi göründüğünü belirtiyor. Heykelcikler ve çanların yanı sıra, en etkileyici altın eserlerden bazıları, kâğıt inceliğinde dövülüp mitolojik sahnelerle işlenmiş diskler.
Metalik eserlerin arasında, ritüel olarak kurban edilmiş en az 200 bireyin iskelet kalıntıları da yer alıyor. Bu iskeletlerin birçoğu MS 500 ila 900 yılları arasına tarihleniyor ve çoğunlukla çocuklara ait. Bu çocuklardan bazılarında kasıtlı kafatası şekillendirme izleri görülüyor.
16. yüzyıldaki İspanyol işgalcilerin sansasyonel anlatımları, buranın esasen genç kadınlar ve kız çocuklarının kurban edildiği bir yer olduğuna dair inancı güçlendiriyor. Ancak, son bilimsel çalışmalar kalıntıların hem erkeklere hem de kadınlara ait olduğunu ortaya koydu.
Kutsal Cenote’de bulunan adak eserlerden biri. C: Wikimedia Commons
Burada bulunan fiziksel süs eşyaları gibi, bu insanlar da Maya uygarlığının farklı bölgelerinden gelmişti. 2019 yılında yapılan bir çalışma, bazı kemik ve dişlerin stronsiyum ve oksijen izotoplarını analiz ederek kökenlerini belirledi ve “cenote’deki bireylerin Meksika’nın farklı bölgelerinden ve muhtemelen daha uzak yerlerden geldiğini” ortaya koydu.
Bu keşifler, cenote’nin Maya topraklarında ünlü bir hac yeri olduğunu ve uzak bölgelerden gelen ruhani yolcuları kendine çektiğini hayal etmeyi kolaylaştırıyor.
Kutsal Cenote’de bulunan adak eserlerden biri. C: Wikimedia Commons
Modern gözlemciler, Mayaların bu jeolojik özelliği nasıl gördükleri konusunda yalnızca spekülasyon yapabilir, fakat bu sulara doğal bir harikadan çok daha fazlası olarak baktıkları açık. Mayalar için Kutsal Cenote, ilahi olanın bir kapısıydı – dünyalarını, çevrelerini ve tanrıların âlemini birleştiren bir köprüydü.
IFL Science. 21 Ocak 2025.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >