Blog
Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde Görülmesi Gereken 11 Tablet
Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde Görülmesi Gereken 11 Tablet
Tablet, günümüzde sanal bir gerçekliğin teknolojik uzantısı olarak zihinlerimizde yer etse de, binlerce yıl önceki medeniyetler için tamamen farklı bir anlama geliyordu. Krallar, “dostluk” isteğini bu tabletlerle yollar, “uyarılarını” bu tabletlerle gerçekleştirirdi. İnsanlar, özel günlerini, hukuki olaylarını bu taşlara işlerlerdi. Kuşaktan kuşağa aktarırlar ve geçmişlerini bu şekilde yad ederlerdi. Gelecek için bu metinlerden ilham alırlardı. Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nden, geçmişin tanıkları olan 11 tableti bu listede derledik.
1- Dostluk Mektubu- Boğazköy, Yaklaşık MÖ. 13.yy
M.Ö.1275-1250 yılları arasında Mısır Kralı II.Ramses’in karısı Naptera tarafından Hitit Kralı III. Hattuşili’nin karısı Puduhepa’ya Akadça yazılmış bir mektuptur. Dönemin siyasi ilişkileri hakkında bilgiler veren tablet, iki devlet arasındaki iyi ilişkilerden ve birbirlerine gönderdikleri hediyelerden bahsetmektedir.
2- Mülk Bağış Belgesi-İnandık, Yaklaşık MÖ. 17. yy.
Eski Hitit Dönemi’ne ait hukuki bir belge olan metnin dili Akadça’dır. Bağış belgesinde; “Büyük Kral Tabarna’nın mührü. Hanhana şehri kralının vekili Tuttulla, Zidi’yi kabul edip onu kendisine manevi oğul yaptı. Kızı Zizzatta’yı Zidi’ye eş olarak verdi. Hediye olarak bir ev bağışladı.” yazmaktadır.
3- Kaniş Kralı Varşama’ya Mektup-Kültepe, Yaklaşık MÖ. 19-18. yy.
Tam adıyla “ Mama Kralı Anum Hirbi’den, Kaniş Kralı Varşama’ya Mektup” olan bu tablet, Varşama’nın, Anum Hirbi’ye daha önceden yazdığı mektuba cevap niteliğindedir. “İki ülke arasında yeni bir antlaşma yapılması ve kervanlara kapatılan yolların açılması” isteğine cevap olarak yazılan mektup, ayrıca Mama ve Kaniş arasındaki siyasi olayları anlatan, krallar arasında yazılmış tek belgedir.
4- Tunç Tablet- Boğazköy, Yaklaşık MÖ. 13. yy.
1986 yılı Boğazköy kazılarında ele geçen Hitit çivi yazısıyla yazılmış olan bu belge, Anadolu’da bulunmuş tek tunç tablettir. Hitit Kralı IV.Tuthaliya ile Tarhuntaşşa Ülkesi Kralı Kurunta arasında M.Ö. 1235’te yapılmış olan antlaşma metni, II.binyılda Anadolu’nun tarihi coğrafyasına ışık tutmaktadır.
5- Akadlı Sargon’a Ait Tablet- Kültepe, Yaklaşık MÖ. 19-18. yy.
Tablet, Akad Devleti’nin kurucusu Sargon’a (M.Ö. 2334-2779) aittir. Eski Asur lehçesi ile yazılmıştır. “Kral, Sarru-kin, Akad Kralı, dört cihanın kralı, kuvvetli kral” sözleri ile başlayan metinde, Sargon’un doğudan batıya kadar bütün ülkeleri zapt ettiği, bir günde 70 şehri yendiği, onların krallarını yakaladığını ve şehirlerini mahvettiği anlatılmaktadır.
6- Maşathöyük Tabletleri – Maşathöyük, Yaklaşık MÖ. 2. yy.
Tabletlerin çoğunluğunu, Maşathöyük’teki yüksek dereceli görevliler ile Hitit kralı arasında ve görevlilerin kendi aralarında yazdıkları mektuplar oluşturmaktadır. Mektuplarda; düşman hareketlerinin izlenmesi, kaçaklar, köleler ve görevlilerin kralın huzuruna çağrılması, ekinlerin ekilmesi, bağların bozulması gibi konular önemli bir yer tutmaktadır.
7 –Liste-Kültepe, Yaklaşık MÖ. 19-18. yy.
Vahşuşana’dan Şalatuvar’a, oradan da Puruşhattum’a giden kervanın yol ve köprü geçiş vergileri ve de yiyecek masrafları hakkında bir listedir.
8- Karaciğer Falı-Hititler Dönemi
Karaciğer falları; “fal bakıcıları” tarafından uygulanmıştır. Falın uygulanmasında; tanrılara sunu olarak yeni kesilmiş, seğirmekte olan bir koyunun karaciğeri kullanılmıştır. Seğirme olayının kısa sürede sonlanması nedeniyle karaciğerde görülen kehanetler, karaciğer görünümlü tabletler üzerine, kısaltılarak hızlı bir şekilde yazılmıştır.
9- Antlaşma Metni
Kaniş ile Asur arasında yapılan antlaşma metninde, Asurluların taşınır veya taşınmaz mallarının zorla ve ucuza alınıp alınamayacağı, öldürülen bir Asurlu için kan parası ödeneceği, Kanişli bir kimseye borcu olan Asurlunun ticari faaliyetlerinin kısıtlanamayacağı ve borcunun yerine başkasının sorumlu tutulamayacağı gibi maddeler yer almaktadır.
10- Boşanma Belgesi- Kültepe, MÖ. 19-18. yy.
Tablet, Anadolu’nun yerlisi olan Bayan Sakriuşva ile Asurlu tüccarlardan Assur-taklaku’nun boşanmaları konusunda düzenlenmiştir. Bu belgeden, kadın ve eş seçme konusunda eşit haklara sahip olduklarını öğrenmekteyiz. Ayrıca, boşanma tarafların rızası ile olduğundan, tazminat alınmayacağı da özellikle belirtilmektedir.
11- Vasiyatname-Kültepe, MÖ. 19-18. yy.
Asurlu tüccarlar vasiyet bırakarak, miras intikalini hukukileştirmişlerdir. Agua adındaki bir Asurluya ait bu vasiyetnamede, “Asur’daki ev karımındır, karım gümüşü oğullarım ile birlikte paylaşacak.” yazmaktadır. Agua’nın ölümünden sonra servetinin üzerinde ilk hak sahipliğini karısına tanıması, kadının aile içindeki önemini vurgulamaktadır.
Listedeki fotoğraflar herhangi bir mecradan alıntı olmayıp, bu listenin hazırlanması için çekilmiştir.
Kaynak: http://arkeofili.com/?p=4132
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >