Blog
Antik Çağ'dan Ortaçağ'a Phaselis Sikkeleri Seramik Sergisi
Antik Çağ'dan Ortaçağ'a Phaselis Sikkeleri Seramik Sergisi
Φ Α Σ Η Λ Ε Ι Τ Ω Ν P H A S E L E I T O N
‘PHASELISLİLERİN’
Kuruluşundan itibaren üç ticari limanıyla birlikte Doğu Akdeniz’in en önemli ticari merkezlerinden biri olan Phaselis, Lykia ve Pamphylia bölgelerinin sınırında yer almaktadır. Arkaik, Klasik ve Helenistik dönemler boyunca büyük ölçüde bağımsızlığını korumuş otokton bir kent sıfatıyla yönetilmiştir. Kent geç Helenistik ve Roma dönemleri boyunca ise, bazen Lykia, bazen Pamphylia bazen de Lykia-Pamphylia bölgelerine dahil olmuştur.
Phaselis Arkaik Dönem’le birlikte, MÖ VI. yüzyılın ortalarından itibaren gümüş sikke basmaya başlamıştır. Pers hâkimiyeti altındayken (MÖ VI. - V. yüzyıl) da gümüş sikke darp etmeye devam etmiş ve Atina’yla ticari ilişki içine girmiştir. Mısır, Suriye, Rodos, Atina, Byzantion, Karadeniz kentlerinden ele geçen Phaselis sikkeleri, Klasik ve Helenistik dönemlerde özellikle Doğu Akdeniz, adalar ve Karadeniz ile Phaselis arasında yoğun emtia hacminin olduğuna işaret etmektedir. Kentin darp ettiği sikkeler üzerinde kentin en öne çıkan ürünleri, atribüleri ile yönetici ve tanrılarından oluşan bir dizi portrelerin basıldığı gözlemlenmektedir. Ayrıca kentin isminden türeyen ve kentte yetişen bir tür yabani fasulyeden esinlenerek inşa edilen Phaselos adlı savaş/yük gemileri de sikkeler üzerinde sevilerek kullanılan bir motif olmuş görünür.
Phaselislilerin (Phaseleiton [“ΦΑΣΗΛΕΙΤΩΝ]) anlamına gelen sikkelerden etkilenilerek tasarlanan seramik sergi projesinin araştırmalarına Ağustos 2014 tarihinde başlanılmış sırasıyla yüzey araştırmaları, envanter ve atölye çalışmaları şeklinde gelişerek Şubat 2016 tarihlerine kadar yoğun bir şekilde seramik sanatçısı ve tasarımcısı olan Serdar ASLAN tarafından yürütülmüştür. Bir yılı aşkın süreç içerisinde, gerek metodolojik gerekse sanatsal bakış açıları doğrultusunda nümismatik buluntular asıllarına bağlı kalınarak, ortalama 4 kat büyütülüp yeniden (elde) kil (seramik çamuru) kullanılarak üretilmiştir. Sergi, MÖ V. yüzyıldan, MS III. yüzyıla kadar kronolojik bir perspektif içinde titizlikle belirlenen 20 sikke tasarımından oluşmaktadır.
MÖ V. yüzyıldan, MS III. yüzyıl sonlarına dek üretilen sikkelerde, gemilerin pruva (ön kısmı) ve pupa (arka kısmı) görselleri betimlenmiştir. Zamandizinsel gelişim, değişim süreci içinde gemi tasarım teknolojileri aşaması açıkça gözler önüne serilmiş, böylelikle Phaselislilerin askeri, siyasi ilişkileri ve ticari deniz faaliyetlerine göndermeler yapılmıştır. Özellikle, MS 168 – 130 yılları arasında darp edilmiş sikkelerin ön yüzlerinde Apollon portreleri, arka yüzlerinde ise genellikle savaş gemilerinin pruva (ön kısmı) görselleri tasvir edilmiştir. Ayrıca şehir yöneticilerinin ve eponymos memurların erken dönemlerden itibaren Apollon portrelerindeki belirgin antropolojik betimlemelere paralel yansımalar içeren ikonografik özellikleri kendi bünyelerinde birleştiren portrelerini isimleriyle birlikte kent sikkeleri üzerine darp ettirmiş görünürler.
Son derece özgün bir yaklaşımla tasarlanıp hayata geçirilen bu projesi çerçevesinde, Phaselis kentinin aktif seramik ürettiği dönemlerde kullanıldığı düşünülen çamur rezervlerinden elde edilmiş olan kil, işlenerek perdahlanmış ve sanat eserlerinin yüzeylerine astar olarak uygulanmıştır. Böylelikle antikçağın çömlek rengi ve dokusu, nümismatik eserlerin sanatsal tasarımlarıyla buluşturulmuş antikitenin ruhu izleyicilerin beğenisine sunulmuştur.
SERAMİK SANATÇISI
MA Serdar ASLAN
KÜRATÖR
Prof. Dr. Murat ARSLAN
OCAK / 2016
ANTALYA
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >