Blog
Avrupa’da Bilinen En Eski Yahudi Ritüel Banyosu Bulundu
Yer altındaki dikdörtgen havuz yeraltı sularıyla besleniyor ve siyah-beyaz mozaiklerle kaplıydı.
Zeynep Şoray - www.arkeofili.com
Ostia Antica’da bulunan mikve, MS 4. yüzyılın sonları ile 5. yüzyılın başlarına tarihleniyor ve Orta Doğu dışındaki en eski mikve olabilir.
Mikve alanının havadan görünümü. C: Ostia Antica Arkeoloji Parkı
Roma’ya yaklaşık 24 kilometre uzaklıkta yer alan Ostia Antica, bir zamanlar Tiber Nehri’nin ağzında, Akdeniz’in birçok kültürünün bir araya geldiği, canlı ve kozmopolit bir liman kentiydi.
Ancak Roma tarihindeki önemine rağmen, Ostia Antica’nın bazı bölümleri, örneğin İtalya’nın güney kıyısında yer alan antik Pompeii kentinin aksine, modern arkeoloji tarafından uzun süre göz ardı edildi.
Bu nedenle, Catania Üniversitesi’nden arkeolog Luigi Maria Caliò, geçen yaz öğrencilerini Ostia Antica’daki bir kazıya götürdüğünde beklentilerini düşük tuttu.
Catania Üniversitesi öğrencileri mikve alanını kazıyor. C: Ostia Antica Arkeoloji Parkı
Caliò, “Bazı depo yapıları ya da bir nehir limanı bulacağımızı düşünmüştük” diyor.
Bunun yerine, Avrupa’daki en eski mikve (Yahudi ritüel banyosu) olduğu düşünülen bir yapıyı ortaya çıkardılar. Yapının MS 4. yüzyıl sonlarına ya da 5. yüzyıl başlarına ait olduğu tahmin ediliyor.
Roma Baş Hahamı Riccardo Di Segni’ye göre, “Böylesine antik bir mikve Orta Doğu dışında hiç bulunmamıştı”.
Mikve’nin yakın zaman önce kamuoyuna tanıtılması sırasında İtalya Kültür Bakanı Alessandro Giuli, bu keşfin “Ostia Antica’nın farklı kültürlerin bir arada yaşadığı ve etkileşim içinde olduğu bir kavşak noktası olduğuna dair tarihsel anlayışımızı güçlendirdiğini” ifade etti.
Menora ve “lulav” olarak bilinen hurma dalıyla süslenmiş bir kandil. C: Ostia Antica Arkeoloji Parkı
Caliò’nun ekibi, yaklaşık 1.600 yıllık mikveyi Ostia Antica’nın merkezi bir bölgesinde, “geniş ve zengin bir domus”un (Latince aile konutu) içinde buldu.
Yer altındaki dikdörtgen havuz yeraltı sularıyla besleniyor ve siyah-beyaz mozaiklerle kaplıydı. Ostia Antica Arkeoloji Parkı tarafından yapılan açıklamaya göre, dairesel bir kuyuya bağlıydı ve ortalama boyda bir yetişkin erkeğin tamamen içine dalabileceği kadar derindi.
Bununla birlikte bazı arkeologlar, bu yapıya mikve demeden önce daha fazla kanıt gerektiği konusunda temkinli. Teksas Üniversitesi’nden L. Michael White, “Antik Roma’da pek çok havuz vardı, Hıristiyan vaftizleri için kullanılanlar da dahil” diyor.
C: Ostia Antica Arkeoloji Parkı
Ancak bazı araştırmacılar için karar, havuzun dibinde bulunan ve üzerinde bir menorah (yedi kollu şamdan) ve Sukkot bayramında kullanılan bir hurma dalı (lulav) tasviri olan bir yağ lambasıyla neredeyse kesinleşti. “Kanıt buydu” diyor Di Segni.
Bir zamanlar yaklaşık 100.000 kişilik nüfusa sahip olan Ostia Antica, zengin bir Yahudi geçmişine sahip. Batı Avrupa’daki bilinen en eski sinagoglardan birine ve MS 1. yüzyıla tarihlenen, İtalya’da şimdiye kadar bulunmuş en eski Yahudi yazıtlarından birine ev sahipliği yapıyor.
Roma Kolezyumu’nda görevli arkeolog Alfonsina Russo, yapılan açıklamada bu buluntuların Ostia Antica’nın bir zamanlar farklı kültürlerin kaynaştığı bir yer olduğunu gösterdiğini söylüyor.
İtalyan yetkililer mikveyi inceliyor. C: Ostia Antica Arkeoloji Parkı
Bu kültürel kaynaşma kenti, MS 5. yüzyıla kadar varlığını sürdürdü. Ancak Ostia Antica’nın limanı zamanla kumla doldu, bataklıklaştı ve kalitesi düştü. Bunun sonucunda sakinlerinin neredeyse tamamı kenti terk etti.
Smithsonian Magazine. 14 Mart 2025.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >