Blog

Gage istemeden de olsa dünyanın ilk lobotomi hastası oldu. C: Cicero Moraes

1848 yılında demiryolu ustabaşı Phineas Gage, demir bir çubuğun kafatasında bir delik açarak beyninin önemli bir bölümünü yok etmesiyle tarihin en korkunç iş kazalarından birini yaşadı. Yaraya rağmen Gage 12 buçuk yıl daha yaşadı ve bu süre boyunca nispeten normal kaldı.

Bilim insanları ilk kez Gage’in yüzünü korkunç yaralanma anında göründüğü gibi yeniden oluşturdu. Yüz rekonstrüksiyonu, Gage’in ölümünden sonra Harvard Tıp Fakültesi Warren Anatomik Müzesi’ne bağışlanan kafatasının bilgisayarlı tomografi taramalarına dayanan dijital bir model oluşturan 3B tasarımcı ve adli tıp uzmanı Cicero Moraes tarafından üretildi.

Olay, Gage adlı bir adam Vermont’ta bir demiryolu hattı inşaatı sırasında bazı kayaları havaya uçurmaya hazırlanırken meydana geldi. Bir noktada ustabaşı dikkatini kaybetti ve barutu sıkıştırmak için kullandığı ağır demir çubuğu düşürdü.

Çubuk daha sonra bir kayaya çarparak barutu ateşleyen bir kıvılcıma neden oldu. Bu da çubuğun bir zıpkın gibi ateşlenmesine ve Gage’in kafatasına sol yanağından girerek kafatasının tepesinde patlama yaratmasına neden oldu.

Uzunluğu 1,09 metre, çapı 3,18 santimetre ve ağırlığı yaklaşık 6 kilogram olan metal, Gage’in 10 metreden fazla arkasına düşerek ardında kan ve beyin dokusundan oluşan bir iz bıraktı.

Phineas Gage’in geçirdiği yaralanma ve iyileştikten sonraki görünümü. C: Cicero Moraes

Yaralı işçi daha sonra bir öküz arabasıyla oteline geri götürüldü ve görünüşe göre merdivenlerden yardım almadan odasına çıktı. Onu muayene etmeye gelen doktor daha sonra Gage’in kafatasını bandajlamadan önce yaklaşık 28 gram parçalanmış beyin çıkardı.

İnanılmaz bir şekilde Gage 1 ay içinde ayağa kalktı ve daha sonra istikrarlı bir çalışan olarak çalışmak üzere Şili’ye taşındı. Ancak olağanüstü fiziksel iyileşmesine rağmen, arkadaşları ve meslektaşları Gage’in yaralanmasından sonra aynı kişi olmadığını fark ettiler.

Örneğin, entelektüel kapasitesi çocuksu olarak tanımlandı ve biraz sevimsizleştiği, diğer insanlara çok az saygı gösterdiği ve ağzının bozuk olduğu bildirildi. En nihayetinde 21 Mayıs 1861’de, beyninin bir kısmını demir bir çubukla kaybettikten tam 12 yıl, 6 ay ve 8 gün sonra öldü.

Gage’in yüzünün yeniden yapılandırılması sırasında Moraes, hasarın büyük kısmının beynin sol ön lobu çevresinde yoğunlaştığını doğruladı. Bu hasarın Gage’in kişiliğini nasıl değiştirdiğini fark eden beyin cerrahları daha sonra akıl hastalığı ya da istenmeyen karakter özellikleri olan hastalarda lobotomi olarak bilinen, beynin ön lobun bazı kısımlarını kasıtlı olarak çıkarmaya başladılar.

Ancak ne yazık ki birçok lobotomi hastası Phineas Gage’den çok daha kötü bir duruma düştü.

IFL Science. 15 Aralık 2023.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >