İsviçre’de, 2.000 yıl önce bir Roma askerinin Rhaetianlar ile savaşırken kullandığı süslü bir hançer keşfedildi.

Rhaetian, dili ve kültürü Etrüsklerinkiyle ilişkili olabilecek, Alp kabilelerinden oluşan bir konfederasyondu.

Dişhekimi öğrencisi olan Lucas Schmid tarafından bulunan eser, arkeolog ekibini bölgeye yönlendirdi ve daha sonra Roma İmparatorluğu, bölgedeki gücünü pekiştirmeye çalışırken Roma lejyonerlerinin, Rhaetian savaşçılarıyla savaştığı kayıp bir savaş alanından yüzlerce eseri ortaya çıkardı.

Arkeologlar, bu lejyonerlerden birinin yeni bulunan hançeri savaştan sonra zafer için teşekkür olarak bilerek gömmüş olabileceğini düşünüyorlar. Bugüne kadar eski Roma topraklarında – haç şeklindeki sapı gibi ayırt edici özelliklere sahip – sadece dört benzer hançer bulundu.

O zamanlar dişhekimi öğrencisi olan Lucas Schmid, 2018 baharında İsviçre’nin güneydoğusundaki Graubünden kantonundaki Tiefencastel dağ köyü yakınlarındaki bölgede geziyordu. 2003 yılındaki arkeolojik kazılar, yakınlarda eski bir Roma ordusunun izlerini ortaya çıkarmıştı ve o zamandan beri bölgedeki arkeolojik eserlerin belgelenerek toplandığı düşünülüyordu.

Alanda gömülü metal parçaları bulmaya başlayan Schmid, “Tüm sitenin henüz titizlikle aranmadığından şüphelendim. Daha fazla eser bulunabileceği benim için açıktı.” diyor.

Schmid, işlemeli gümüş ve pirinçle süslenmiş hançeri 2019 baharında bir nehir vadisinin yanındaki küçük bir tepede buldu. Schmid için bu, beklenmedik bir yerde hayatta bir kez denk gelebilecek bir keşifti: “Bu kadar önemli bir öğeyi bu pek olası olmayan yerde bulmayı beklemiyordum.”

Eski bir savaş

Schmid, keşfi kantonun arkeoloji servisi Archäologischen Dienst Graubünden’e (ADG) bildirdi. Daha sonra bu yılın Eylül ayında, ADG ve Basel Üniversitesi’nden arkeologlar (Schmid dahil) bölgeyi araştırdı. O ayın sonunda kazılar tamamlandığında, ekip 35.000 metrekareden fazla alana yayılmış yüzlerce arkeolojik eser ortaya çıkarmıştı. Buluntular arasında mızrak uçları, kurşun sapanlar, kalkan parçaları, sikkeler ve lejyonerlerin giydiği ağır tabanlı sandaletlere (Latince’de “caligae”) ait iribaşlı çiviler yer alıyordu.

Basel Üniversitesi’nde bir arkeolog olan çalışma ekibi üyesi Peter-Andrew Schwarz, “İlginç olan şey sadece hançer (pugio) gibi olağanüstü bireysel nesneler değil, aynı zamanda bulunan nesnelerin çok sayıda olması ve kompozisyonu.” diyor.

Sapanlar, onları hangi Roma lejyonunun yaptığını gösteren harflerle işaretlenmiş – ayakkabı çivileri ve mızrak uçlarından bazıları da dahil olmak üzere diğer bazı silahlar da açıkça Roma kökenli.

Arkeologlar ayrıca, savaşılan taraf Rhaetianların silahlarının bir parçası olan kılıç parçaları, kalkan parçaları ve mızrak uçları da ortaya çıkardılar.

İmparatorluk genişlemesi

Rhaetianlar veya “Raeti”, şu anda İsviçre, İtalya, Avusturya ve Almanya olan dağlık bölgelerin çoğunu işgal eden Alp kabilelerinin bir konfederasyonuydu. Ana dilleri hakkında bilinenler, Roma kurulmadan önce günümüzdeki İtalya’da yaşayan bir uygarlık olan Etrüsklerle akraba olduklarını gösteriyor. Ancak Rhaetianlar en nihayetinde komşu Galyalılar gibi bir Kelt dili konuşmaya başladılar.

Arkeolog Thomas Reitmaier, Rhaetianların başlangıçta Roma’nın MÖ 2. yüzyıldan itibaren dağlık anavatanlarına yayılmasına karşı olduklarını ve kayıtların Roma orduları ile Rhaetianlar arasındaki çatışmaların MÖ 50 ile MÖ 30 arasında meydana geldiğini gösterdiğini söylüyor.

“Tiefencastel yakınlarındaki antik savaşla ilgili temel sorulardan biri, savaşın o zaman aralığında mı, yoksa daha sonra, Roma İmparatoru Augustus’un Alpler’de Rhaetianlara boyun eğdiren bir askeri sefer emri verdiği MÖ 15’te mi gerçekleştiği.”

Schwarz, bu yıl bulunan en son Roma sikkesinin MÖ 29 ile MÖ 26 yılları arasında Augustus döneminde basıldığını, ancak on yıl sonra da kaybolmuş olabileceğini söylüyor.

“Savaşın MÖ 15 yılında İmparator Augustus’un Alp seferi ile bağlantılı olarak gerçekleştiği düşünülebilir, ancak henüz kanıtlanmadı. Saha çalışması önümüzdeki yıl devam edecek ve daha kesin bir tarihlemeye olanak tanıyan daha fazla sikke veya diğer buluntuların gün ışığına çıkacağını varsayıyoruz.”

Roma hançeri, İsviçre yasalarının gerektirdiği şekilde artık ADG tarafından tutuluyor ve burada korunarak bilimsel olarak değerlendiriliyor. Schmid, yakın zamanda diş hekimi olarak kalifiye olmasına ve tam zamanlı bir arkeolog olmayı beklememesine rağmen, hala savaş alanı projesinde yer alıyor.

Bu yılın Eylül ayı sonu itibariyle, ADG ve Basel Üniversitesi arkeologlarıyla birlikte çalışarak ormandaki alanda 70 günden fazla zaman geçirdi.

---

Live Science. 17 Kasım 2021.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >