Ermenistan’daki Helenistik kraliyet şehri Artashat-Artaxata’daki kazı çalışmaları sırasında, Roma dönemine ait su kemeri kalıntıları keşfedildi.

Bulgu, Roma İmparatorluğu’nun en doğudaki su kemeri olma özelliğini taşıyor. Kazı çalışmaları 2019’da gerçekleşti ve buluntunun bir değerlendirmesi şimdi Archäologischer Anzeiger dergisinde yayımlandı.

Münster Üniversitesi Klasik Arkeoloji ve Hıristiyan Arkeolojisi Enstitüsü’nden yazar Prof. Achim Lichtenberger, “Anıtsal temeller, MS 114 ve 117 yılları arasında Roma ordusu tarafından inşa edilen bitmemiş bir su kemeri köprüsünün kanıtı.” diyor. “O zamanlar Artaxata, Ermenistan’daki bir Roma eyaletinin başkentiydi.”

Roma İmparatorluğu’nun en geniş sınırlarına ulaştığı bu süre zarfında – 98’den 117’ye kadar Roma İmparatoru olan Trajan’ın altındayken – Romalılar, Ermenistan eyaletini Roma İmparatorluğu’na dahil etmeye çalıştılar.

Münster Üniversitesi Klasik Arkeoloji ve Hristiyan Arkeolojisi Enstitüsü’nden ortak yazar Torben Schreiber, “Artaxata’da planlanan ve kısmen tamamlanmış olan su kemerinin inşaatı, eyalet başkentinin altyapısını İmparatorluğa entegre etmek için çok kısa bir sürede ne kadar çaba gösterildiğini gösteriyor.” diyor.

“Su kemeri yarım kaldı çünkü Trajan’ın MS 117’deki ölümünden sonra, halefi Hadrian su kemeri tamamlanmadan önce Ermenistan eyaletini terk etti.” Bu nedenle arkeologlar, bulgularını Roma emperyalizminin Ermenistan’daki başarısızlığı için sağlam bir kanıt olarak görüyorlar.

Ekip, kazı çalışmalarında arkeoloji, jeofizik, jeokimya ve arkeoinformatik alanlarından çok disiplinli bir yöntem kombinasyonu kullandı. Ararat Ovası’ndaki Helenistik metropol Artaxata’nın alanı ilk olarak jeomanyetik olarak incelendi. Çalışmalarının bu aşamasında, uzmanlar herhangi bir anormalliği araştırdı ve haritalandırdı.

Jeomanyetik görüntü, sondajlarla analiz ettikleri göze çarpan parçalı bir hat gösterdi. Sonuçlar arkeologlar tarafından üç boyutlu olarak belgelendi. Ek sondajlar, su kemerine dair bitmemiş veya tahrip olmuş sütunlarının kanıtını sağladı.

Ermenistan Cumhuriyeti Ulusal Bilimler Akademisi Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü’nden ortak yazar Dr. Mkrtich Zardaryan, “Su kemerinin sütunlarının seyrini görselleştirmek için uydu resimlerini ve bir drone’dan alınan kızılötesi görüntüleri kullandık.” diyor. “Su kemerinin planlanan rotasını, suyun olası kaynakları ile varış yeri arasında bilgisayar destekli bir yol analizi yoluyla yeniden oluşturduk.”

Kullanılan kireç harcının bilimsel bir analizi, bunun tipik bir Antik Roma tarifi olduğunu gösterdi. Toprak örneklerinin analizi, su kemerinin yapımını MS 60 ila 460 arasına tarihlendirdi. Ve araştırmacıların görüşüne göre bu, İmparator Trajan’ın saltanatını onun için en muhtemel tarih yapıyor.

2018 yılından bu yana, Achim Lichtenberger, Mkrtich Zardaryan ve Torben Schreiber başkanlığındaki Alman ve Ermeni bilim insanlarından oluşan bir ekip, Ermenistan’ın Ararat Ovası’ndaki Helenistik metropol Artaxata’da araştırma yürütüyor. Amaçları hem yeni kurulmuş bir Helenistik kraliyet kentini hem de Orta Asya, İran ve Akdeniz bölgesi arasındaki çok yönlü kültürel baskıyı incelemek.

---

University of Münster. 15 Kasım 2021.

Makale: A. Lichtenberger et al. 2021.An Unfinished Roman Aqueduct at Artaxata in Armenia,Archäologischer Anzeiger.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >