La Chapelle-des-Fougeretz’deki tapınak ya da kült mabedinin MS 1. yüzyıldaki halini gösteren bir tasviri. C: Marie Millet

Fransa’nın kuzeybatısındaki arkeologlar, MÖ 1. yüzyıla tarihlenen Roma savaş tanrısı Mars’a ait bir tapınak olabileceğini ortaya çıkardılar.

Tapınak veya kutsal alan, geçen yıl Bretonya bölgesindeki La Chapelle-des-Fougeretz’de keşfedilen ve muhtemelen bölgeye gönderilmiş Romalı askerler tarafından ziyaret edilen geniş bir alana yayılmış bir Roma kompleksinin parçasıydı.

Kazıların yöneticilerinden biri olan arkeolog Françoise Labaune-Jean, “Kutsal alanın büyüklüğü, buranın din için önemli bir yer olduğunu gösteriyor.” diyor.

Labaune-Jean, La Chapelle-des-Fougeretz’in 1970’lerden bu yana zengin arkeolojik kalıntılarıyla tanındığını ve ilk olarak 1990’larda kazıldığını söylüyor. Son kazılar ise 2022 yılında başladı.

Brittany’deki Rennes şehri yakınlarındaki kutsal alan hafifçe yükseltilmişti ve tüm bölgeye bakıyordu. C: Emmanuelle Collado

Alan biraz yüksekte ve Rennes havzasına hakim bir manzaraya sahip. Labaune-Jean, bu bakış açısının “havzadaki Roma şehri Condate ve çevresindeki dini törenlerin burada toplanmasını muhtemel kıldığını” söylüyor.

Roma Savaş Tanrısı

Arkeologlar 2022 yılında Roma savaş tanrısının bronz bir heykelciğini keşfettikten sonra alanın Mars’a adanmış olduğuna inanırken, kutsal alanın etrafındaki bir hendekte biriken demir silahlar da buranın askerler tarafından sıkça ziyaret edildiğini gösteriyor.

2022 yılında Roma savaş tanrısı Mars’a ait bir bronz heykelciğin bulunması, Mars’ın kutsal alanda tapınılan tanrılardan biri olduğunu gösteriyor. C: Emmanuelle Collado

Fakat yakınlardaki bir çukurda, muhtemelen Venüs ve ana tanrıçaları temsil eden çok sayıda pişmiş toprak figürinler de bulundu.

Labaune-Jean, bölgede herhangi bir yazıt veya büyük heykel bulunmadığına dikkat çekerek, “Antik dönem dini yapılarında sıklıkla olduğu gibi bunların hangi tanrıya adanmış olabileceğini bilmek zor.” diyor. “Burada keşfedilen objelerin incelenmesi tamamlandığında, belki de başka tanrılar önermek mümkün olacak.”

Bronz bir kaseye ait bu bronz kulplar, Roma’nın ve Roma ordusunun lejyonlarının sembolü olan kartallarla süslenmiş. C: Emmanuelle Collado

Julius Caesar, MÖ 56 yılında Romalılar tarafından Armorica olarak adlandırılan Bretonya’yı fethetti. Yapılan açıklamaya göre, La Chapelle-des-Forgeretz’deki kutsal alanın o döneme yakın bir tarihe ait olduğu ve MS 5. yüzyıla kadar kullanıldığı düşünülüyor.

Arkeologlar kompleksin neden terk edildiğinden emin değiller, ancak bu durum Batı Roma İmparatorluğu’nun yaklaşık o dönemdeki çöküşüyle bağlantılı olabilir.

Tapınak Kompleksi

Söz konusu tapınak kompleksi zamanla genişleyerek hamamları olan küçük bir kasabayı ve yaklaşık 40 mezar içeren bir mezarlığı da içine almıştı.

Alanda, günlük objelerden dini törenlerde yer aldığı düşünülen objelere kadar birçok Roma eseri ortaya çıkarıldı.

Mezarlardan bazılarında bilezik, iğne ve kemer tokası gibi gümüşten yapılmış eşyalar, bir diğerinde ise bir hançer ve at koşum takımı parçaları bulundu. Mezarlıkta ayrıca mobilya, çanak çömlek, cam ve metal parçaları da dahil olmak üzere yüzlerce gündelik eşya da ortaya çıkarıldı.

Labaune-Jean’in rolü, kazılar sırasında ortaya çıkarılan ve aksi takdirde havaya veya ışığa maruz kaldığında hızla bozulabilecek eserleri hızlı bir şekilde korumak ve incelemek. Kendisi, keşifleri belgelemek için röntgen ve bilgisayarlı 3B görüntülemenin de kullanıldığını söylüyor.

Hollanda’nın Zevenaar kenti yakınlarında Romalı askerler tarafından kullanılan bir mabedi kazmakta olan arkeolog Eric Norde, La Chapelle-des-Fougeretz’deki mabedi yalnızca Mars’a atfetme konusunda dikkatli olduğunu söylüyor.

Kutsal alanda bulunan çok sayıda sikke, Roma ve yerel Galya paralarının bir karışımından oluşuyor. C: Emmanuelle Collado

Çünkü Zevenaar kutsal alanı, Roma tapınaklarının genellikle birden fazla tanrıyla ilişkilendirildiğini gösteriyor. “Yalnızca heykellere, silahlara ve askeri teçhizata baktığınızda, yalnızca Hercules’e saygı gösterildiği sonucuna varabilirsiniz.”

Ancak dikkatli bir araştırma, bunun yerine orada birkaç farklı tanrıya tapınıldığını gösteriyor. “Yazıtlara veya metinlere değil de sadece buluntulara dayanarak bir kutsal alana tanrı atamak oldukça tehlikeli.”

Live Science. 17 Nisan 2023.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >