Blog

Hayrullah Çelebi:Vakıf Müzeleri manevi duyarlılığın artırılmasına katkı sağlıyor

İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürü Hayrullah Çelebi, “Bu yıl 6.sı gerçekleştirilen Heritage İstanbul fuarının açılışı için, alanında uzman pek çok kurum, kuruluş ve firmanın buluşmuş olması kültürel mirasa duyarlılık açısından oldukça yüksek bir değer ifade ediyor.Kültürel miras denince, ilk akla gelen kurumlardan biri Vakıflar olmuştur. Var olduğundan beri, kamusal hizmetlerin insanlara ulaştırılmasını, anıtların inşa edilmesini ve korunmasını sağlayan vakıflar, kentlerin tarihi ve kültürel kimliğinin oluşmasında da önemli rol oynamıştır.Geçmişimizle bağ kurmamızın güçlü bir aracı durumundaki vakıf kurumu, İstanbul’a bıraktığı binlerce taşınır ve taşınmaz kültür varlığı ile kente kimliğini kazandırmakta, İstanbul’u adeta bir açık hava müzesi olarak tüm insanlığın kullanımına sunmaktadır. Bu durum kuşkusuz günümüze ulaşan mirasıyaşatmak, geliştirmek ve gelecek nesillere aktarmak misyonu ile hareket eden Vakıflar Genel Müdürlüğü’nü bu kültürün taşıyıcısı olarak onurlandırmaktadır. Bugün modern bir kavram olarak kullanılan “sürdürülebilirlik” kavramı Vakıflar için bir gelenektir. Esas olan vakfın devamlılığıdır. Bu devamlılığın ise yapıların korunmasının yanı sıra bilginin de korunarak gelecek nesillere aktarılması ile sağlanabileceğinin bilinci ve sorumluluğu ile hareket etmekteyiz." diyerek başladığı konuşmasını şöyle sürdürdü: "Köklü bir tarihe sahip olan Vakıf Müzeciliği, 1913 yılında Evkaf Nazırı Hayri Efendi’nin öncülüğünde başlatılmış, cami ve mescitlerden toplanan eserler ilk olarak Evkaf-ı İslamiye Müzesi’nde (bugünkü Türk ve İslam Eserleri Müzesinde) sergilenmeye başlanmıştır. Bugün Türkiye’nin çeşitli illerinde açılan ve içinde ortak kültür mirasımız olan teberrukat eşyalarının bulunduğu “Vakıf Müzeleri” kültürel ve sanatsal mirasımızın korunmasına ve tanıtılmasına, manevi duyarlılığın artırılmasına katkı sağlamaktadır.Genel Müdürlüğümüzce ülkemizin dört bir yanında ve yurtdışındavakıf kültür mirasımızla ilgili olarak çok yönlü çalışmalar sürdürülmektedir. Bilimsel yöntemlerle eserlerin projelendirme ve restorasyon uygulamaları yapılmaktadır. Beyazıt Camii, Fethiye Camii’nin restorasyonları tamamlanarak ibadete açılmıştır. UNESCO Dünya Kültür Mirası Alanındaki Ayasofya, Kariye, Sultanahmet Camilerinde çalışmalarımıza devam etmekteyiz.Vakıflar Genel Müdürlüğü mensupları olarakgeçmiş ile gelecek arasında köprü vazifesi görürken koruma ve restorasyon alanındaki tüm paydaşların katkılarını önemsiyor,restorasyon çalışmalarımızda ulusal ve uluslararası pek çokkamu kurum ve kuruluşları, üniversitelerimiz ve özel sektör ile eşgüdümlü şekilde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu değerli beraberlik ortamının oluşmasını sağlayan Heritage İstanbul Uluslararası Restorasyon, Arkeoloji, Müzecilik Teknolojileri Fuarı ve Konferansında emeği geçen herkese ve çok kıymetli katılımcılara teşekkür ediyor, başarılar diliyorum.”

Ali Şafak Özdemir: Toplumsal hafızada yer etmiş alanlarda araştırmalar yürütüyoruz

İstanbulBüyükşehirBelediyesi KültürVarlıklarıDairesi Başkanlığıadına toplantıya katılan, İBB Kütüphane ve Müzeler MüdürüAli Şafak Özdemir: “İstanbulBüyükşehir Belediyesi KültürVarlıklarıDairesi Başkanlığıolarak,Türkiye’de kültürelmiraslailgili birbirinden değerli kurumları bir araya getiren, kültürel miras bilincinin artmasını görev edinen Heritageİstanbul’un birpaydaşıolmaktan mutluluk duyuyoruz. İstanbul gibi eşi benzeri olmayan tarihi bir kentin korunması ve onarımıyla ilgili sorumluluğumuzunbilinciyle çalışmalarımızısürdürüyoruz. İstanbul’dakikültürel mirasımızı araştırarak, belgeleyerek, gerçek potansiyelini kayıt altına alarakgörünür kılmak için çalışıyoruz. Kültürel mirasımızı kimliğini yitirmeden, günlükhayatımızda ne kadar göz önünde tutabilirsek, o kadar korunmasını sağlamışolacağımızı düşünüyoruz. İstanbul’aolanderin sevgimizleçıktığımızbu yolda,çıkmazbirsokakta silinmeyeyüztutankör çeşmeden,yıkılmayabaşlamış ahşapbir yapıya kadarİstanbul’un hafızasında yer eden kültür varlıklarımızı, İstanbul’a tekrar kazandırmakiçin uzman ekibimiz ve akademisyenlerle, ama en önemlisi İstanbullularlabirlikte çalışmalarımızıyürütüyoruz. DaireBaşkanlığımız bünyesindebulunantüm müdürlüklerimizle, kent kimliği vehafızası arasındaki bağı güçlendirmeyi, kent ve kentliler arasındaki ilişkiyi korumayıhedefliyoruz" diyerek gerçekleştirdikleri icraatları içeren açıklamaları ile konuşmasını şöyle sürdürdü: "Kültürel Miras Koruma Müdürlüğümüzdeçalışma arkadaşlarımızlakentisantim santimtarayarakkent envanteriçıkarıyoruz.35bin taşınmazkültür varlığı için oluşturulmuş envanterleme kapsamında, tescilsiz yapıların tescillenmesineyönelik çalışmalarsürdürüyoruz.“Kent Belleği”çalışmalarımızla toplumsalhafızada yer etmiş alanlardaaraştırmalar yürütüyoruz. Kentenvanterininyalnızca yapıölçeğinde olmadığının bilinciyle, somut olmayankültürel mirasımız için araştırmalarımızı sürdürüyoruz. KorumaUygulamaveDenetim Müdürlüğümüzle tarihi kent merkezlerindekiuygulamaları, koruma amacıyla kullanım dengesini de gözeterek denetimler yapıyoruz.Konservasyon laboratuvarı, ahşap ve taş atölyeleriyle malzeme analizleri yapıyoruz.Toplamaltıbölge, 32ilçedetarihiyapıların denetimfaaliyetlerini yürütüyoruz.KültürVarlıklarıProjeler MüdürlüğümüzleİBB mülkiyetindekalan çoksayıda tarihi alanda, restorasyon uygulama, projelendirme, kültürel alan tasarımı vekonsept müzelere yönelik çalışmalar yürüterek, somut ve somut olmayan mirasımızasahip çıkıyoruz. 1985 yılından beri Unesco miras listesinde bulunan Kara Surları’nda restorasyonçalışmaları yürütüyoruz.Çeşitli etaplardayürüttüğümüz restorasyonçalışmaları ile Kara Surları’nın yok olmasının önüne geçerek, 20tehlikeliburcu tamamlamayıhedefliyoruz. Yinedünyakültürmirası listesindeyer alanSultanahmetve çevresindebulunan 1.600yaşındakiBukoleon Sarayı’ndakapsamlı restorasyonyürütüyoruz. Birilkniteliğindeolan, OsmanlıDöneminikapsayan arkeolojiçalışmamızla KaryağdıBabaTekkesi’nin özgünbedenduvarlarını ortayaçıkardıkve hazırladığımızrestorasyon projesiyletekkeyigelecek nesillereaktarmayı hedefliyoruz. 1912’den beri Yeditepeli İstanbul’un 7. Tepesinde şehre tanıklık eden Bulgur Palas,artıkİstanbul BüyükşehirBelediyesi mülkiyetinde...Böylelikle İstanbul’unkültürelhayatına çokönemli biryapıkazandırmış olduk. Üzerinde çalıştığımız yeni projelerimizle İstanbul’a Kent Müzesi, Tasavvuf Müzesi, Sanat Müzesi gibi birçok müze kazandıracağız. 2019Aralıkayındakurduğumuz İBBMirasekipleriyle14ilçe, 18rotave1.200ayrı noktada cami, tarihi çeşme, türbe ve hazirelerin günlük bakım vetemizliğini gerçekleştiriyoruz.Sadece 2020yılında40çeşmenin restorasyonunuİBB Miras ekibi marifetiyletamamladık. KütüphaneveMüzeler Müdürlüğümüzbünyesinde gösterdiğimizçeşitli koleksiyonçalışmalarıylaeş zamanlıolarak,dezavantajlı mahallelerde kütüphane kurma projemizi hızla yürütüyoruz.Son bir yılda 12 yeni nesil kütüphaneyi hayata geçirdik.Atatürk Kitaplığıyla birlikte, toplam 33 kütüphane, yedi müze ve birçok sergi salonumuzla İstanbul’a hizmetveriyoruz. Bellini’ nin resmettiği, Fatih Sultan Mehmed’ in 540 yıllık Rönesans portresi "Fatih veŞehzadesi" tablosunu satın alarak, Kanuni Sultan Süleyman'ın portresinin ise eseralıcısıtarafındanİBB' yebağışlanmasıyla,İstanbul' aikideğerlieser kazandırdık."

Atatürk Kitaplığı yenilenen çehresi ileHeritage İstanbul fuarında tanıtılacak

"Atatürk Kitaplığında Ekim2021’den itibaren hız verdiğimiz yayıncılık, etkinlikler, dijital ve mekânsaldüzenleme çalışmalarıyla kapsamlıbirdönüşümsüreci yaşıyoruz" şeklinde konuşanAli Şafak Özdemir, açıklamasını şöyle devam ettirdi: "AtatürkKitaplığı, İstanbul’unbirkentmekânı olarakbelleğinikaydettiği gibi;yazmaeserlerden kartpostallara,haritalardan süreliyayınlara koleksiyonundayeralan500 bindenfazlaeserlekültürel mirasıntaşıyıcısıolma misyonunu,kamusalhizmet amacıylabütünleştiriyor. Bilgiyeerişiminbirkamusal hak olduğu inancından hareketle 1976 yılından beri İstanbullulara kapılarını açan Atatürk Kitaplığı, dönüşüm süreci sonunda tıpkı eskidenolduğugibiİstanbul’ unkültürelveentelektüel odağıolmaniteliğinitekrarkazanmış olacak. Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü tarafından yayımlanan nitelikli eserler, iki ayda bir dijitalve matbu olarak kullanıcılarımızla buluşacak olan bültençalışmamızveEkim 2021 itibariyle yoğun birtakvimlehayata geçirdiğimiz etkinlikler,dönüşümünsacayağ ınıoluşturuyorlar.Yuvarlakmasa toplantılarındansergilere, seminerlerdentez sunumlarına,söyleşilerden atölyelerefarklıformatlarda sayısız etkinliğe ev sahipliğiyapan Atatürk Kitaplığı’nın, hem tarihsel birikimini ve arşivini, hem dedönüşümlebirliktedeğişen çehresiniHeritage İstanbul’da katılımcılarlapaylaşacağız. Atatürk Kitaplığı’nın yalnızca kendi arşivine değil, İstanbul kent belleğini tüm yönleriyle kaydedenbirçokkurumsalve özelarşive verdiği önemin göstergesi bir süredir yaptığı Arşiv ve Bellek Seminerleri’ dir. Atatürk Kitaplığıetkinlikleri kapsamında şu ana dek 12 konuşmayı içeren bu seri, belleğe sahip çıkmanın vearşivinkendisininbaşlı başınabireylemebiçimiolduğu fikrinden hareketediyor.Bufikrin Heritageİstanbul’untematik başlıklarıileilişkiselliği, KültürelMirasSohbetleri kapsamındaki etkinliklerimizdenbirininde buizlekdâhilinde planlanmasınınsebebidir. Heritage İstanbul’da 13 Mayıs günü saat 13.00-14.00 arasında gerçekleştireceğimiz “Arşivler NeyiIskalıyor?” başlıklı etkinlikte Tuba Çavdar KaratepeveEngin Yılmaz’la birlikte arşivlereeleştirelbirbakış geliştirerek eksikleri, boşluklarıtespit etmeyi ve bir eyleme biçimi olarak arşive güç kazandıracak yaklaşımları tartışmayıamaçlıyoruz. Yaşadığımız dönüşümün,yaptığımız yayın faaliyetleriyle somutlaştığınıdüşündüğümüzde, Kültürel Miras Sohbetleri kapsamında yaptığımız diğer etkinliğimizin oturduğu zemini anlamakkolaylaşıyor. KütüphaneveMüzeler Müdürlüğütarafından yayımlanan“Balyanlar: Osmanlı Mimarlığı ve Balyan Arşivi” kitabı vesilesiyle Heritage İstanbul’da 19.yüzyılın kültür ve mimarlık tarihini tartışmayı, bir kültürel miras değeri olarak Balyanlar’ı elealmayıhedefliyoruz.Bu çerçevede12Mayısgünü11.00 ila 12.30arasındagerçekleştirilecek olan“OsmanlıMimarlığı’nda Balyanlar”başlıklısöyleşideElmon HançerveİzzetUmutÇelik ilebirlikteBalyanlar’ın toplumsalhafızamızdakiyerini içeren birtartışmayürütmeyi amaçlıyoruz. Son olarak Heritage İstanbul’da Atatürk Kitaplığı standında uygulamalı birçalışma olan kâğıtrestorasyonuatölye çalışması planlıyoruz. İstanbul eşi benzeri olmayan bir şehir… Bu eşsizliği, insanın varlığıile gelişen çok katmanlı ve çok kültürlü yapısı oluşturuyor. Bu nedenle; kültüre saygının,insanasaygıyı doğuracağı inancıile çalışmalarımıza devam ediyoruz. Kültürel mirası korumak ve yaşatmak üzere yaptığımız bütün çalışmalarımızda aktif görev alan, amaç ve hedeflerimizi emekleriyle hayatageçiren Kültür Varlıkları Daire’sinde fedakârca çalışan tüm mesai arkadaşlarımabir kez de sizlerin huzurunda teşekkür ediyorum. 11-12-13 Mayıs’ta Heritage İstanbul’da İBB Miras ve Atatürk Kitaplığı standlarında buluşmak dileğiyle hepinizi saygıyla selamlıyorum.” sözlerine yer verdi.

Hüsamettin Koçan: Fuarların kesinlikle bir biliçlenme merkezi olduğunu düşünüyorum

Baksı Müzesi Kurucusu ve Baksı Kültür Sanat Vakfı YKB Prof. Dr. Hüsamettin Koçan, sözlerine daha önceİstanbul Arkeoloji Müzelerinde gerçekleştiren 6. Heritage İstanbul fuarının tanıtımının bu yıl İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nde gerçekleştirilmesine yönelik yorumu ile başladı ve "Alışkanlıklarımızı değiştirmemizde yarar var. Tebdil-i mekanda ferahlık vardır derler. Bu nedenle alışkanların dışına çıkmakta yarar var. Hasbek kader müze kurduğumuz için beni takdim ederken genellikle müzeci diyorlar. Ben müzeci değilim akademisyen ve sanatçıyım, işlerimi de ona göre yapıyorum. Yani bir disiplinin içinden gelen ve o disiplinin duvarlarını seven birisi değilim. Aslında benim işim o duvarlarla biraz uğraşmaktır. Müze kurarken de bunu yaptık aslında. Sanatın belli merkezlerde kalmasını doğru bulmuyor, sanatın insanın olduğu her yere gitmesi gerektiğini düşünüyordum. Öte yandan memleket hasretim de vardı. Baksı müzesini bu nedenlerle doğduğum yere geri gitmek için kurdum. Çok zor dönemler de geçirdim. Ama şunu yaptım ben. Bir olgunun kendine ait bütün koşulları var. Mesela şu mikrofon, burada da kullanılabilir, orada da kullanılabilir, şurada da kullanılabilir. Buna her şey söylenebilir. Güzel sözler de söylenebilir, provakasyonlar da yapılabilir. Bir sürü şey yapılabilir. Önemli olan sizin o bulduğunuz imkanı, kendi koşullarınıza uygun şekilde nasıl ve en insani kullanabildiğinizdir. Sanat yapıyorlar. Her tarafta herkes yapıyor. Restorasyon yapıyorlar, her tarafta herkes yapıyor. Korumacılık yapıyorlar. Her tarafta herkes yapıyor. Ama bunu nasıl yapmalıyız? Yapılanın toplumsal ve kültürel bünyemize uyabilmesi meselesi var. Mesel odur. Onun için de bütün yaptığım işleri bu şekilde yaptım. Dekanlık yaparken de öyle yaptım. Uluslararası Plastik Sanatçılar Derneği başkanlığı yaparken de öyle yaptım. İstanbul Fuarını kurarken de öyle yaptım. 1990'arda biz İstanbul Sanat Fuarını ilk kez kurduk. Bugünkü halini çok amaçladık. O sistem başka sistenler doğurarak devam etti. Şimdi sorun şu: Bazı konularda uzmanlarımız son derece yüksek seviyede birikimlere sahip ve çok anlamlı işler yapıyorlar. Ha, bu yaptığımız şeyi topluma ne kadar anlatıyoruz ve toplumun bilinçlenmesini ne kadar sağlıyoruz. ben bu bakımdan kesinlikle fuarların bir bilinçlenme merkezi olduğunu düşünüyorum. İlk sanat fuarını kurduğumuzda 10 - 12 bin civarında ziyaretçi bize çok az geldi. En son 40 bin civarındaydı. İstanbul gibi büyük bir kentte ve en azından benim katıldığım toplantıların heğsinde insanlar çok arzuluydu ve öğrenmek istiyorlardı. Onun için de ben bütün bu güzel söylenen sözler, araştırmacılar, teknolojik gelişmeler, şu, bunun yanı sıra Türkiye'de temel sorunun toplumun bilinçlendirilmesi sorunu olduğunu düşünüyorum" dedi.

Baksı Müzesi Kurucusu ve Baksı Kültür Sanat Vakfı YKB Prof. Dr. Hüsamettin Koçan konuşmasını eleştirileri ve eleştirdiği noktalara yönelim çözüm öneri ile sürdürdü. (Not: Bu önemli konuşmanın tüm içeriği arkeojikhaber farkı ile çok yakında sizlere görüntülü haber olarak sunulacaktır.)

G Expo Fuarcılık tarafından düzenlenen etkinliğe destek veren kurumlar arasında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İBB ve Marmara Belediyeler Birliği yer aldı.

Fuarla eş zamanlı olarak arkeolog, restoratör, konservatör, mimar ve müzecilerden oluşan 100'ü aşkın konuşmacının yer alacağı 48 oturum yapılacak.

Etkinlik, İtalya, Belçika, İsveç, Nijerya, Hollanda, Almanya ve İspanya'nın da arasında bulunduğu ülkelerden katılımcıları ağırlayacak.

Yaşar İliksiz