Blog

İsrail’in kuzeyindeki Evron Taş Ocağı’nda 800.000 yıllık çakmaktaşı aletler. C: Zane Stepka

Bir yapay zeka aracı, İsrail’deki 1 milyon yıllık bir arkeolojik alanda ateş kullanımının gizli kanıtlarını ortaya çıkardı. Teknolojiyi başka yerlerde uygulamak, tüm zamanların en önemli buluşlarından biri olarak kabul edilen, insanların ateşi ilk ne zaman ve nerede kontrol etmeye başladıklarına dair anlayışımızda devrim yaratabilir.

Arkeologların, eski insanların ateş kullanıp kullanmadığını belirlemek için halihazırda birkaç tekniği var. Örneğin, tarih öncesi kemiklerin renginin bozulduğuna veya taş aletlerin eğrildiğine dair izleri, 450°C veya daha yüksek sıcaklıklara maruz kalmayla tutarlı bir şekilde arayabilirsiniz. Ancak bu tür kanıtlar, 500.000 yıldan daha eski olan arkeolojik alanlarda nadiren bulunur.

Geçen yıl, İsrail’deki bir grup araştırmacı, 200 ila 300°C arasındaki sıcaklıklara maruz kalmanın neden olduğu daha detay ateş belirtilerini tespit edebilen bir derin öğrenme Yapay zeka aracını tanıttı. Ekip, İsrail kırsalındaki arkeolojik olmayan alanlardan çakmaktaşı parçalarını toplayarak, bunları laboratuvarda belirli sıcaklıklara ısıtarak ve ardından yapay zekayı çakmaktaşının UV ışığına tepkisindeki ince değişiklikleri belirlemekle görevlendirerek algoritmayı eğitti.

Şimdi ise Toronto Üniversitesi’nde Michael Chazan ile birlikte çalışan ekip, söz konusu algoritmayı, İsrail’deki Evron Taş Ocağı adlı 1 milyon yıllık insan bölgesinden çakmaktaşlarını incelemek için kullandı.

Chazan, “Evron Taş Ocağını seçmemizin nedeni, önceki çalışmada kullanılan çakmaktaşının aynısının bulunmasıydı. Ama orada ateş kanıtı olacağını düşünmek için hiçbir neden yoktu.” diyor.

Chazan’ı şaşırtan bir şekilde, Yapay Zeka aracı, sahadaki çakmaktaşı aletlerin çoğunun, çoğunlukla yaklaşık 400°C’ye kadar ısıtıldığını öne sürdü.

Ekip daha sonra bölgeden çıkarılan kemik parçalarını daha yakından inceledi ve mevcut teknikleri kullanarak bunların da ısıtıldığını doğruladı. Chazan, yapay zekadan elde edilen çakmaktaşı sonuçları olmadan kimsenin kemikleri ısıya maruz kalma açısından test etmeye zahmet etmeyeceğini söylüyor.

Isıtılmış taşların ve kemiklerin kümelenmiş olarak bulunması, doğal bir yangının kanıtı olmaktan ziyade, eski insanların Evron Taş Ocağı’ndaki ateşi kontrol ettiğini ima ediyor.

Şu anda, 1.5 milyon yıl önce insanların ateşi kullandığına dair az miktarda kanıt var. Ancak Chazan, Yapay Zeka aracının, yaklaşık 1.8 ila 2 milyon yıl önce ateşin ve yemek pişirmenin yaygın olduğu yönündeki popüler bir hipotezi test etmek için kullanılabileceğini düşünüyor.

Chazan, geçmişte bunun mümkün olmadığını düşündüğünü, ancak şu anda artık emin olmadığını söylüyor.

New Scientist. 13 Haziran 2022.

Makale: ZaneStepka et al. 2022.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >