Roma İmparatorluğu’nun en önde gelen toprak sahiplerinden birinin hayatına dair ender rastlanan ipuçları gün yüzüne çıktı. İtalya’daki bir imparatorluk şehri olan Vagnari’de MS 1. yüzyılda endüstriyel ölçekte şarap üretimi yapılıyordu.

İçinde iki iskelet bulunan şarap fıçısının kazısı Fotoğraf: M. Carroll

Şu ana kadar Roma İmparatorluğu toprak sahipleri hakkında savaşlarda aldığı zaferler, fethettikleri yerler ve anıtsal mirasları dışında çok az bilgiye sahiptik. Bu toprak sahipleri, Roma İmparatorluk şehirlerini yönetiyordu. İmparatorlukta onlardan üstün olan tek kişi imparatordu, bu yüzden toprak sahibi olduğu İmparatorluk şehirlerini belli bir özerklik içinde yönetebiliyorlardı.

Sheffield Üniversitesi Arkeoloji Bölümü araştırmacıları İtalya’daki Vagnari imparatorluk şehrindeki sanayi ölçeğinde şarap üretimine dair kanıtları gün yüzüne çıkardı. Böylece savaş alanından uzaktaki ev yaşamlarına ışık tutan bilgiler elde edilebildi.

Kazı ekibi  “cella vinaria” olarak adlandırılan odanın bir köşesini keşfetti. Bu odada şarap depolanıyor ve mayalanıyordu, ve  içinde“dolia defossa” isimli yere sabitlenmiş şarap kapları bulunuyordu. 

1000 litreden fazla kapasiteye sahip ağır ve taşınması zor şarap fıçıları, sıcak iklim şartlarına karşı şarabı soğuk ve sabit ısıda tutmak için ağızlarına kadar toprağa gömülüydü.

Şarap üretiminin ölçeği, sanayi etkinlikleri hakkında kesin bir ipucu veriyor ve aynı zamanda oranın sakinlerince yapılan sanayi ve zanaat çeşitliliği hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlıyor. İmparatorluk şehrindeki hayatı ve bu şehrin sahibi için sağladığı zenginliği daha iyi bir şekilde resmediyor.

Sheffield Üniversitesi Roma Arkeoloji profesörü Maureen Carroll “Çalışmamıza başlamadan önce, sadece (imparatorluk şehirlerinde devletin kalbi ve yönetimin çekirdeği olan) ‘vicus’un küçük bir bölümünü kazmıştık. Fakat jeofizik ve sondaj çalışmaları sayesinde alanın genel büyüklüğü inceledik ve krokisini saptamıştık.” dedi.

“Vagnari’de kurşun işlendiğini keşfetmemiz de, köy sakinlerinin risk altında olduğu sağlık sorunları ve yaşadığı çevre hakkında ipuçları veriyor.”

“Kazıda bulunan hurda kurşun yeniden işlenmek üzere toplanan borular, kaplar ve çeşitli aletlerden alınan kesik parçalardan oluşmakta. Kayda değer miktarda bulunan erimiş kurşun yığınları ve döküm molozları bu etkinliğin yoğun bir şekilde yapıldığını gösteriyor. Tamamlanmış kurşun ürünler, belki de aletleri ve kapları yamalamak için kullanılan küçük parçalar şeklinde dövme kurşun levhalardan, balıkçı ağı ağırlıklarından ve normal ağırlıklardan oluşuyor.”

Vagnari, İtalya’nın güneydoğusunda yer alan Puglia (Eski Apulia)’daki Apennine dağlarının doğusunda Basentello nehrinin vadisinde yer almakta.

MÖ. 3. yüzyılda Romalılar bu bölgeyi fethettikten sonra, Vagnari İtalya’nın ana Roma yollarından olan “Via Appia” ile Roma’ya bağlandı.

2000 yılından beri İngiltere’de, Kanada’da ve İtalya’da bulunan üniversitelerce yürütülen kazı ve araştırmalar, geniş bölgelerin MÖ. birinci yüzyılda bir zamanda Roma imparatorlarınca ele geçirildiği ve bu toprakların Roma vatandaşlarına sahiplendirildiğini kattığını kanıtlıyor.

Profesör Carroll: “İtalya’da sadece birkaç imparatorluk şehri arkeolojik olarak incelendi. Bu yüzden Vagnari’deki araştırmamız, MS 1. yüzyıldan başlayarak özgürlük üzerinde söz sahibi olan, köle işgücünü ve bölgedeki sömürgeyi elinde bulunduran Roma seçkin sınıfını anlamakta büyük katkıda bulunacak.”

“Şu an asma ve şarap üretiminin, imparatorun daha geniş ölçekli tarım ve sanayi planlarında nasıl bir yer oynadığını anlamaya çalışıyoruz.”

“Arkeolojik ve antropolojik kanıtları birleştirmek, Roma imparatorluğunun kırsal nüfusundaki hastalıklar ve insan sağlığıyla ilgili bildiklerimize önemli ölçüde katkıda bulunma potansiyeline sahip.”

Sheffield University

Arkeofili.com