Blog
Mağaralardan Höyüklere: Brezilya'nın Güney Jê Bölgesinin Gizemli Cenaze Uygulamaları
Çalışmada, mağara mezarlarının kullanımının MS 1. yüzyıla kadar uzandığı, insan kalıntılarının gömülmek yerine genellikle mağaraların içine yerleştirildiği vurgulanıyor.
www.arkeonews.com
Journal of Anthropological Archaeology'de yayınlanan çığır açıcı bir çalışma, Güney Jê halkının gizemli cenaze törenlerine ışık tutuyor ve mezar mağaraları ile anıtsal höyük ve muhafaza kompleksleri arasındaki karmaşık bağlantıları ortaya çıkarıyor. Bu araştırma yalnızca bu mezar alanlarının mekansal ve kronolojik yönlerini araştırmakla kalmıyor, aynı zamanda Güney Jê kültürü içindeki sembolik önemlerini de araştırıyor.
MÖ 1050 civarında Orta Brezilya’da ortaya çıkan Jê dil ailesinin bir parçası olan Güney Jê, dil dallarının MS 840'ta ayrıldığı zengin bir tarihe sahiptir. Bugün, Kaingang ve Laklãnõ, geriye kalan tek Güney Jê gruplarıdır.
Geleneksel olarak, Güney Jê halkı avcılık, toplayıcılık ve tarımla uğraşır ve aile ve klan yapılarını güçlü bir şekilde vurgular. Zengin sözlü gelenekleri ve mitolojileri, doğayla ve manevi dünyayla olan derin bağlarını yansıtır. Bugün, Kaingang ve Laklãnõ, eğitim, sağlık ve toprak haklarıyla ilgili modern zorluklarla karşı karşıya kalırken kültürel miraslarını korumaya devam ediyor.
Çalışmada, mağara mezarlarının kullanımının MS 1. yüzyıla kadar uzandığı, insan kalıntılarının gömülmek yerine genellikle mağaraların içine yerleştirildiği vurgulanıyor.
Arkeolog Luiz Phellipe de Lima, yüzeyde çok sayıda kemik bulunmasına rağmen, Serra do Veado ve Virador I ve II gibi bazı alanlarda MS 1000'den sonraya tarihlenen gömülü bireylerin ortaya çıkarıldığını belirtti.
Gruta do Matemático mezar mağarası. Kredi: Bilinmeyen fotoğrafçı. Fotoğraf MARSUL tarafından devredilmiştir. De Lima ve ark. 2025
Araştırma ayrıca mezar mağaraları ile höyük kompleksleri arasındaki ilişkiye dair iki yaygın hipotezi inceledi. Hiyerarşik hipotez, elitlerin höyüklere gömüldüğünü, daha düşük statülü bireylerin ise mağaralara gönderildiğini ileri sürdü . Buna karşılık, kronolojik hipotez, höyük komplekslerinin MS 1000'den sonra mezar mağaralarının yerini aldığını ileri sürdü.
Bu teorileri araştırmak için araştırmacılar radyokarbon tarihleme ve CBS analizi gerçekleştirdiler ve önemli bir örüntü ortaya çıkardılar: Mezar mağaralarının %88'i, Güney Jê halkı için derin mitolojik öneme sahip su kaynaklarının yakınında bulunuyordu ve yaşayanlar ile ölüler diyarı arasındaki bağlantıyı simgeliyordu.
Suyla olan bu ilişki, ruhların dünyevi alemden yeraltı dünyasına geçişini kolaylaştırmış olabilir. Çalışma ayrıca, mezar mağaralarının genellikle uzak yerlerde gizlendiğini ve bunun tipik olarak tepelerin üzerine konumlandırılan höyük komplekslerinin görünürlüğüyle keskin bir tezat oluşturduğunu ortaya koydu.
Etnografik kanıtlar, ölenlerin ruhlarının, özellikle yeraltı dünyasına doğru bir şekilde yönlendirilmedikleri zaman, yaşayanlar için bir tehdit oluşturabileceğini öne sürüyor. Araştırmacılar, ölenleri gizli mağaralara yerleştirerek, Güney Jê'nin bu riski azaltmayı amaçladığını, sınırda bir durumda olan ruhların yaşayanların sosyal düzenini bozmamasını sağladığını varsaydılar.
Bu araştırma ilerledikçe, gelecekteki çalışmalar bu cenaze törenlerinin kültürel ve mitolojik boyutlarını daha fazla aydınlatabilir ve Güney Jê'nin zengin mirasına dair daha derin bilgiler sunabilir.
Luiz Phellipe de Lima ve diğerleri, Toprak ve suyun şarkısı: Brezilya'daki Güney Jê'nin kutsal ve canlandırılmış ölüm manzaraları olarak mezar mağaraları, Antropolojik Arkeoloji Dergisi.
Kapak Resmi Kredisi: Kaingang de Ivaí (RS). Vilaine Capellari, 1994. (Sosyoambiyantal)
By Leman Altuntaş
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >