Avrupa’da MÖ 3. binyılda yaşamış bazı kadınlar, sık sık seyahat etmiş ve kendi sosyal gruplarının dışından bireylerle evlenmiş olabilirler. Araştırma, 25 Mayıs 2016’da Plos One isimli açık erişimli dergide İsveç’teki Göteborg Üniversitesi’nden Karl-Göran Sjögren ve meslektaşları tarafından yayınlandı.

Araştırmada örneklerin alındığı yerleşimler

Avrupa’da İp Baskılı Seramik kültürü (Corded Ware Culture) olarak bilinen topluluklar arkeolojik açıdan materyal kültürlerindeki belli özelliklerle diğerlerinden ayrılır. Bu özellikler arasında ölülerini tümülüs benzeri tepelere gömmeleri ve seramiklerini ip baskılarıyla süslemeleri sayılabilir. İp Baskılı Seramik kültürü, Avrupa’da yaklaşık MÖ 2800 ilâ 2200 arasında var olmuştur. Bu kültürü daha iyi anlayabilmek için bu çalışmayı yapan araştırmacılar, Güney Almanya’daki İp Baskılı Seramik kültürünün farklı dönemlerine tarihlenen yedi sit alanından elde ettikleri insan kemiklerini ve dişleri incelediler. İnceledikleri kemiklerin bir kısmı da iki büyük mezarlıktan geliyordu. Karbon tarihlemesinin yanı sıra bu dönemde yaşamış insanların beslenmelerini ve hangi sıklıkta seyahat ettiklerini anlayabilmek için izotop analizleri yaptılar.

Araştırmacılar gerek tek bir yerleşim içinde gerekse yerleşimler arası beslenmenin büyük değişiklikler gösterdiğini fark etti. Bu da İp Baskılı Seramik kültürü insanlarının beslenmelerini çeşitli şekillerde sağladıklarını gösteriyor. Bu kültüre mensup insanlar, hem hayvansal hem de bitkisel gıdalarla beslendiler. Fakat, en azından bazı yerleşimlerde yaşayan insanların, onlardan daha önce yaşayan topluluklara kıyasla, süt ve süt ürünlerini daha fazla tükettiklerini ve daha yoğun bir şekilde tarım yaptıklarını söylemek mümkün. Çalışma kapsamında incelenen büyük mezarlıklardan birinde gömülmüş olan bireylerin yaklaşık %42’sinin, bu bölgenin yerlisi olmadığı anlaşıldı. Bu bireylerin büyük bir çoğunluğunu ise muhtemelen başka bir bölgede doğmuş olan kadınlar oluşturuyordu. Bu sonuçlara göre, bu kültürde yaşayan kadınlar nesiller boyunca oldukça sık seyahat etmiş olabilirler.

Yazarlar, beslenme ve seyahate dair verilerine göre, kadınların dışevlilik yaptığı, yani kadınların kendi sosyal grupları dışındaki bölgelerden insanlarla evlendiği ve kocalarının yaşadığı yerleşime taşındığı bir kültürel yapının İp Baskılı Seramik kültüründe var olmuş olabileceğini belirtiyor.

Karl-Göran Sjögren ayrıca şöyle dedi: “Elde ettiğimiz sonuçlar, Güney Almanya’daki İp Baskılı Seramik gruplarının, özellikle de kadınların son derece sık seyahat ettiğini gösteriyor. Biz bunu, değişik ekonomik stratejilere sahip farklı gruplar arasında kadınların dışevlilik yaptığı bir model ve Avrupa’daki Geç Neolitik dönemde karmaşık sosyal etkileşimlerin ve ekonomik çeşitliliğin varlığının göstergesi olarak yorumluyoruz.”

Makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

Kaynak: Sjögren K-G, Price TD, Kristiansen K (2016) Diet and Mobility in the Corded Ware of Central Europe. PLoS ONE 11(5): e0155083. doi:10.1371/journal.pone.0155083

HeritageDaily

Arkeofili.com