Blog
Persepolis’te Büyük Xerxes’e atfedilen bir Elam yazıtı bulundu
Persepolis Müzesi depolarındaki yazılı nesnelerin ve parçalı yazıtların sınıflandırılması ve belgelenmesi projesi sırasında uzmanlar, Büyük Xerxes’e atfedilen bir Elam yazıtının bir parçasını buldular.
“Bu yazıtın metninin büyük bir kısmı, aslında, Naghsh-e Rüstem’deki mezar girişinin her iki tarafında bulunan [Ahameniş kralı] Darius I’in yazıtının bir kopyasıdır ve bu yazıtın bazı bölümleri keşfedilmiştir.
IRNA’nın aktardığına göre arkeolog Soheil Delshad, Alman arkeolog ve İranolog Ernst Emil Herzfeld tarafından Fartedaran adlı bir bölgede yürütülen bir kazı sırasında keşfedildiği bilgisini verdi.
Delshad, “Yazıtın Farsça versiyonu, İranlı bilim insanları tarafından incelenen ve yayınlanan ilk Ahameniş yazıtlarından biriydi ve şimdi, yaklaşık 55 yıl sonra, yazıtın Elam versiyonunu içeren bir parça da İranlı bilim insanları tarafından ilk kez yayınlanıyor” diye açıkladı.
Persepolis Müzesi envanterine göre, 1949’da Xerxes Sarayı’nın (harem binasının batı kanadı) güneyinde benzer bir parça bulundu.
Encyclopedia Iranica tarafından belirtildiği gibi, Elamit kil tabletleri, 1933-34 ve 1936-38 yıllarında Persepolis’te Chicago Üniversitesi Doğu Enstitüsü’nün arkeolojik keşif gezisinde keşfedildi. Bunlar, Büyük Darius, Xerxes ve Artaxerxes I’in saltanatları sırasında Ahameniş hükümetinin kurumları tarafından tutulan idari kayıtlara aitti.
Metinlerin ilk grubu, teras platformunun kuzeydoğu köşesindeki Tahkimat alanında bulundu, bu nedenle “Persepolis Tahkimat Tabletleri” olarak adlandırıldılar. Buluntu, tamamı veya parça parça 30.000’den fazla tabletten oluşuyordu; bunların 2.120 metni halihazırda Richard T. Hallock tarafından düzenlenmiş ve çevrilmiş, geri kalanı ise henüz yayınlanmamış durumda. Belgeler, Darius I’in 13. ve 28. hükümdarlık yılları arasında, yani MÖ 509’dan 494’e kadar hazırlanmıştı. Hepsi Persepolis’te bulunmasına rağmen, geniş bir Persis ve Elam bölgesinden kaynaklandılar ve bazıları Susa’da yazılmıştı.
Persepolis Hazine Tabletleri Arşivleri
Tabletlerin ikinci grubu, Xerxes Hazinesi’nin kuzeydoğudaki bir odasında bulunmuştur; bu nedenle geleneksel olarak “Persepolis Hazine Tabletleri” olarak adlandırılırlar. Darius I’in saltanatının 30. yılından Artaxerxes 1’in saltanatının 7. yılına (yani, MÖ 492-458) tarihlenirler. 753 tablet ve fragmanın tamamında keşfedildi ve bunlardan 128’i şu ana kadar yayınlandı. Parçaların büyük bir kısmı, bağlantılı metinler ve anlamlı okumalar sağlayamayacak kadar yıpranmış veya kırılmıştır.
Tahkimat Tabletleri, Persis’in büyük bölümünde ve Doğu Elam’da ve muhtemelen bu bölgelerin kuzeybatı ve güneydoğusundaki bazı yerlerde (esas olarak gıda maddelerinin dağıtımı, sürülerin yönetimi ve işçi ve yolcuların tedariki ile ilgili) birçok işlem kaydını içerir. alanlar. Bu sitelerde düzenlenen kayıtlar, Persepolis’teki bir merkez ofise gönderildi. Tahkimat metinleri aynı zamanda, benzer kayıtlardan elde edilen bilgileri aylarca, nispeten geniş alanları veya her ikisini de kapsayan hesaplara derleyen ve tablolayan birçok kaydı içerir. Bu derlemeler Persepolis’in kendi ofislerinde yapılmıştır. Tablolar boyut, şekil ve formata göre değişir. Birçoğu küçük formattadır ve tekil işlemleri veya uzak bölgelerdeki tek işlem gruplarını kaydeder.
Persepolis metinleri, Elam kılığına girmiş pek çok İranca kelime ve isim içerdiklerinden, Eski İran sözlüğünün incelenmesi için de değerli bir kaynak oluşturmaktadır. Metinlerdeki yaklaşık 1.900 ismin onda biri Elamlı ve az sayıda Babilli, geri kalanı (yaklaşık 1.700) İranlı.
I. Darius zamanında Persepolis’te hazırlanmış bir Babil özel hukuk belgesinin Tahkimat tabletleri arasında korunduğunu da belirtmekte fayda var. Hazine tabletleri arasında bir Babil belgesi de bulunmuştur. 502’de birkaç Med tarafından devlet vergilerinin ödenmesini kaydeder. Son olarak, Tahkimat tabletleri arasında İon harfleriyle çizilmiş kısa bir yazıt bulunmuştur.
Ahameniş [Pers] İmparatorluğu, zamanının en büyük ve en dayanıklı imparatorluğuydu. İmparatorluk Etiyopya’dan Mısır’a, Yunanistan’a, Anadolu’ya (modern Türkiye), Orta Asya’ya ve Hindistan’a kadar uzanıyordu.
Kraliyet şehri Persepolis, benzersiz mimarisi, şehir planlaması, inşaat teknolojisi ve sanatı göz önüne alındığında, benzeri olmayan arkeolojik alanlar arasında yer almaktadır. Muhteşem kalıntıları Kuh-e Rahmat’ın (Merhamet Dağı) eteğinde bulunan Takht-e Jamshid olarak da bilinen Persepolis, Fars eyaletindeki Şiraz şehrinin 60 kilometre kuzeydoğusunda bulunuyor.
------------------------------------------------------------
Kaynak : https://arkeonews.com/persepoliste-buyuk-xerxese-atfedilen-bir-elam-yaziti-bulundu/
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >