Blog
Roma Hispania'sında Madeni Para Üretimi İçin Bilinen En Eski Taş Kalıbı Ortaya Çıkarıldı
MÖ 3. yüzyılın sonundan MÖ 1. yüzyıla kadar İber Yarımadası’nda çok sayıda darphane ortaya çıktı ve düzenli veya düzensiz olarak madeni paralar üretti.
www.arkeonews.com
Jaén Üniversitesi'nden araştırmacılar, günümüzde Porcuna olarak bilinen Obulco arkeolojik alanında çığır açıcı bir keşifte bulunarak, Hispania'nın Roma eyaletinde madeni para üretiminde kullanılan bilinen en eski taş kalıbını ortaya çıkardılar. Bu önemli bulgu ilk olarak La Brújula Verde tarafından bildirildi ve keşfin antik para uygulamalarını anlamadaki önemini vurguladı.
Günümüzde İspanya'nın Porcuna kentinde bulunan Obulco arkeolojik alanı, antik dönemde önemli bir İbero- Roma yerleşimiydi. Özellikle MÖ 2. yüzyılda bölgede önemli bir ekonomik ve kültürel merkez olarak gelişerek büyüdü. Obulco, ticaret yolları üzerindeki stratejik konumu ve yerel ve Roma etkilerinin bütünleşmesini yansıtan madeni paralar üreten aktif darphanesiyle biliniyordu.
MÖ 3. yüzyılın sonundan MÖ 1. yüzyıla kadar İber Yarımadası’nda çok sayıda darphane ortaya çıktı ve düzenli veya düzensiz olarak madeni paralar üretti. Madeni para emisyonlarının bolluğuna rağmen, üretim atölyelerinin somut kanıtı nadirdi ve genellikle çeşitli arkeolojik bağlamlarda bulunan madeni paralarla sınırlıydı. Bu kıtlık, darphanelerin fiziksel konumları, üretim zinciri ve bu zanaatkar mekanları çevreleyen sosyal yapılar hakkında sorular gündeme getirdi.
Yakın zamanda ortaya çıkarılan, yaklaşık 11 cm yüksekliğinde, 13,7 cm uzunluğunda ve 5,4 cm genişliğindeki taş kalıp, madeni para boşlukları oluşturmak için kullanılan bir çift kabuklu kalıbın yarısıdır; bunlar daha sonra madeni paralara damgalanacak ham, basılmamış metal disklerdir. Kalıp, dairesel döküm izleri ve termal kullanım belirtileri olan düz bir yüzeye sahiptir ve bu, madeni para yapım sürecindeki rolünü gösterir. Petrografik analiz, üretiminde kullanılan taşın Porcuna'nın yerel jeolojik biriminden geldiğini doğrulayarak, antik çağda endüstriyel alet yapımında kaynak sömürüsünü vurgular.
X-ışını floresan spektrometri analizi, kalıbın metalik baskılarında Obulco'daki madeni paralarda bulunan bileşimlerle tutarlı ikili bir bakır-kurşun alaşımı ortaya çıkardı. Araştırmacılar bu kalıbı MÖ 189 ile 165 yılları arasında tarihlenen bronz eşeklerin üretimiyle ilişkilendirdiler ve bunu şehrin bastığı ilk madeni para serilerinden birinin parçası olarak işaretlediler.
İber ve Roma dönemlerinde Yukarı Guadalquivir bölgesinde önemli bir şehir olan Obulco, Güney Hispania'daki en aktif darphanelerden biriydi ve MÖ 3. yüzyılın sonundan 1. yüzyıla kadar madeni paralar basıyordu. Madeni paralarının ikonografisi, yerel ekonominin tahıl üretimine olan bağımlılığını simgeleyen tarımsal motifler içeren şehrin Roma ekonomik sistemine entegrasyonunu yansıtır.
A) Ön görünüm ve kesitte çift kabuklu deniz hayvanı kalıbının rekonstrüksiyonu; B) MIB'nin 2. serisi ve Arévalo'nun (1999) 3. serisi, büyük olasılıkla incelenen kalıpla üretilen sikkeler (Fotoğraf: Kunsthistorisches Museum Wien. Münzkabinett GR 145); C) Kalıbın bulunduğu kazıda belirlenen kent duvarının fotogrametrisi, kalıbın bulunduğu yapının kent duvarına bitişik bir banliyö binasına karşılık geldiğini göstermektedir; D) Darphanenin önerilen varsayımsal yerini gösteren Obulco'daki antik oppidum'un topografyası (Casado Millán'dan, 2017). Kaynak: MI Moreno-Padilla ve diğerleri.
Kalıbın şehrin surlarına yakın bir banliyö bölgesinde keşfedilmesi, darphanenin Obulco'nun kentsel düzeni içindeki konumu hakkında ilginç sorular ortaya çıkarıyor. Tanımlanan bir diğer darphane olan Carteia'daki benzer bulgular, darphane atölyelerinin yerel hakimlerin veya askeri kontrolün altındaki çevre bölgelerde bulunmuş olabileceğini düşündürüyor.
Bu kalıp yalnızca madeni para üretiminin teknik yönlerine dair içgörüler sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda Hispania'daki Roma genişlemesinin yol açtığı sosyoekonomik değişiklikleri de yansıtıyor. MÖ 2. yüzyılda Obulco'da basılan madeni paralar, hem İber hem de Latin harfleriyle yazılmış yerel yargıçların adlarını taşıyor ve bu da yerli topluluklar içinde Roma idari uygulamalarının kademeli olarak asimile edildiğini gösteriyor.
Bu dönemde artan parasal üretim, Roma Cumhuriyeti’nin çıkarımsal ekonomik sistemiyle bağlantılı olan tahıl tarımının bölgesel yeniden düzenlenmesi ve genişlemesiyle örtüşmektedir. Bu nedenle, Obulco kalıbı, İber şehirlerinin Roma imparatorluk çerçevesine entegre olurken yaşadıkları dönüşümlerin somut bir göstergesi olarak hizmet etmektedir.
Bu dikkat çekici keşif, darphanelerin görünürlüğüne ilişkin uzun süredir var olan arkeolojik boşluğu kapatmakla kalmıyor, aynı zamanda Cumhuriyetçi Hispania’daki bu kritik ekonomik alanların yerleri ve faaliyetlerine odaklanan yeni araştırma fırsatlarının önünü açıyor .
Madeni para üretiminin karmaşıklıklarına ışık tutarak, bu bulgu İber Yarımadası’nın Romalılaşmasını etkileyen çok yönlü ekonomik, politik ve sosyal dinamikleri anlamamıza önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır . Dahası, madeni paranın bu dönüşümleri kolaylaştırmada oynadığı temel rolü vurgulayarak, yerel topluluklar ile daha geniş Roma ekonomik sistemi arasında hayati bir bağlantı görevi görmektedir. Araştırmacılar bu kalıbın etkilerini daha derinlemesine araştırdıkça, antik toplumların genişleyen Roma etkisine nasıl uyum sağladığı ve bununla nasıl bütünleştiği konusundaki anlayışımızı zenginleştirmesi beklenmektedir.
María Isabel Moreno-Padilla, Mario Gutiérrez-Rodríguez ve diğerleri, İber darphanelerinin arkeolojik görünmezliğiyle başa çıkmak: Hispania'da bulunan ilk boş para üretim taş kalıbının teknolojik ve bağlamsal analizi. Arkeolojik Bilim Dergisi: Raporlar, Cilt 63.
Kapak Resmi Kredisi: Boş madeni para üretimi için kullanılan taş kalıbın ayrıntılı görüntüleri. Çift kabuklu bir kalıbın düz valfine karşılık gelir. Kredi: MI Moreno-Padilla ve diğerleri.
By Leman Altuntaş
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >