Urartu, Babil, Sümer, Selçuklu ve Osmanlı gibi tarihte birçok medeniyete ev sahipliği yapan Rumkale’nin, turizme kazandırılması amacıyla başlatılan kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.

Gaziantep’te bulunan Rumkale’nin sadece Türkiye için değil, tüm insanlık açısından önemli olduğunu vurgulayan kazı başkanı Dr. Bora Sevencan, çalışmalar tamamlandığında Rumkale’nin inanç turizmi için önemli bir kavşak noktası olacağını dile getirdi.

Doğu ve batı tarafındaki sur duvarlarında onarım yapılan kalenin kuzeyinde yer alan ve 13. yüzyılda Yakubi Azizi Barşavma’nın, adına inşa ettirdiği Barşavma Manastırı’nda da kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.

Rumkale’nin Önemi

Rumkale, Gaziantep’in Nizip ve Yavuzeli ilçesi ile Şanlıurfa’nın Birecik ve Halfeti ilçesi sınırlarında, Merzimen Çayı’nın Fırat Nehri’ne döküldüğü yerde, sarp kayalıklarla çevrili yüksek bir tepede bulunuyor. Ayrıca Urartu, Babil, Sümer, Selçuklu ve Osmanlı gibi medeniyetlerin izlerini taşıyor.

Hristiyanlar tarafından da kutsal sayılan Rumkale’yi, Hazreti İsa’nın havarilerinden Johannes’in (Yuhanna) Roma Dönemi’nde mesken tuttuğu ve kayadan oyma bir odada İncil nüshalarını çoğalttığı rivayet ediliyor.

Rumkale’nin Tarihi

MÖ.855 yılında Assur Kralı III. Salmanassar tarafından zaptedildiği zaman Şitamrat adını taşıyordu. Yunanlılar bunu değiştirerek Urima adını koydular. Süryaniler ise Kal’a Rhomeyta ve Hesna dhe Romaye adlarını kullanmışlardır. Şehir Arapların eline geçtikten sonra Kal’at ül Rum adını almıştır. II. yüzyılda Bizanslılar Halfeti’ye  Romaion Koyla adını vermişlerdir. 1290 yılında Eşref komutasındaki Mısır ordusu Halfeti’yi yeniden elegeçiriyor ve ona Kal’at ül müslimin adını veriyordu. 1516 yılında zamanın akışı değişir. Mercidabık savaşını kazanan Osmanlılar Halfetiyi de ele geçirir. Osmanlılar ilk kez bu dönemde kente Kale-i Zerrin (Altın Kale), Urumgala ve giderek Rumkale demeye bu dönemde başlamıştır.