Blog
Tarihin En Kötü Şöhretli 10 Korsanı
Tarihin ün salmış korsanlarının birçoğu hayatlarına ülkeleri tarafından özel gemilerde görevlendirilen denizciler olarak başladı.
Sıla Eyler - www.arkeofili.com
En kötü şöhretli korsanlar Çin’den Karayipler’e kadar ortalığı kasıp kavurdu. İşte tarihteki 10 korkunç korsan.
16. ve 19. yüzyıllar arasında dünyada kötülükleriyle ün salmış korsanlar, denizlerdeki faaliyetleriyle korku saldı. Ve bu faaliyetleriyle büyük zenginliklerin sahibi oldular. Bu korsanların çoğu hala ünlü. Ama bu korsanlar “Karayip Korsanları” serisindeki arkadaş canlısı korsanlardan bir hayli farklıydı.
Tarihin ün salmış korsanlarının birçoğu hayatlarına ülkeleri tarafından özel gemilerde görevlendirilen denizciler olarak başladı. Bu denizcilere ülkenin düşmanlarına saldırmak ve belirli bölgelerdeki ticaret gemilerini rahatsız etmek için izin verildi. Bu korsanlardan bazıları, altının cazibesi çok büyük olduğunda kendi uluslarının gemilerini de hedef aldılar ve ülkelerinin bayrakları altında yasadışı yollarla tüccar gemilerine saldırdılar.
Bazı korsanlar o kadar başarılıydı ki, dünyanın her yerinde korkulan bir figür haline geldiler ve günümüz standartlarına göre milyonlarca dolar kazandılar. İşte tüm zamanların kötülüğüyle nam salmış 10 korsanı.
1- Blackbeard/Karasakal
Jean Leon Gerome Ferris tarafından çizilen 1718’deki son savaşında Karasakal’ın bir tablosu.
Karasakal muhtemelen tarihteki en ünlü korsan. Fakat bilinilirliğinin aksine hayatı hakkında pek çok gizem var. Karasakal ve dönemin diğer korsanları hakkında bildiklerimizin çoğu tek bir kaynaktan geliyor. Bu kaynak 1724 yılında Kaptan Charles Johnson adıyla yayınlanan “Korsanların Genel Tarihi” adlı bir kitap. Charles Johnson aslında bir takma ad. Kitap, Robinson Crusoe gibi ünlü romanların yazarı olan Daniel Defoe’ya atfediliyor. Kitapta yazanların bazıları bahsedilen yıllardaki hükümet belgeleriyle eşleşiyor. Fakat akademisyenler diğer kısımlardaki bilgilerin yanlışlığını kanıtladı. Bu sebeple kitap güvenilir bir kaynak değil.
Kitap, Karasakal’ın gerçek adının Edward Thatch olduğunu söylüyor. Karasakal İngiltere’nin Bristol şehrinde doğdu. 1701-1714 yılları arasında gerçekleşen İspanyol Veraset savaşında hükümet onaylı bir korsan olarak görev yaptı. 1716 yılında ise Queen Anne’s Revenge isimli gemisiyle Karayip Denizi, Güney Carolina ve Virgiana Kıyılarında yasadışı korsanlığa soyundu.
Tarihçi ve gazeteci Colin Woodard Karasakal’ın Korsanlığın Altın Çağı olarak sayılan 1650-1720 dolaylarında korkutucu bir ün kazandığını ve bunu avantaja çevirdiğini söylüyor. Woodard, Karasakal için “Düşmanlarını savaşmadan teslim olmaya iten korkutucu bir imaj ve itibar geliştirmek için elinden gelenin en iyisini yaptı.” diyor.
“Korsanların Genel Tarihi”, Thatch’in kocaman sakalının “gözlerine kadar geldiğini” ve muharebe sırasında “Palaskalar gibi kılıflara asılan üç çift tabanca taşıdığını ve kendini uğursuz bir duman sisi içinde göstermek için şapkasının altına yanan kibritler yapıştırdığını” iddia etti. Karasakal, gemisi Kuzey Karolina’daki Ocracoke Adası yakınlarında İngiliz donanması tarafından pusuya düşürüldükten sonra Kasım 1718’de öldürüldü.
2- Ching Shih
Korsan Ching Shih. Karayip Korsanları: Dünyanın Sonu (2007) filminden bir kare. Mistress Ching karakteri muhtemelen ünlü korsan şefi Zheng Yi Sao’ya dayanıyor.
Tarihin en başarılı korsanlarından biri Cheng I Sao ya da Zheng Yi Sao olarak anılan Ching Shih isimli bir kadındı. Shih, 18. yüzyılın sonlarında Çin’in Guangzhou kentinde Shih Yang adıyla olarak dünyaya geldi. Oxford Üniversitesi’nin Kapitalizmin Küresel Tarihi projesiyle ilgili bir vaka incelemesine göre Shih, 1801’de Ching I adlı bir korsanla evlenene ve “Ching’in karısı” anlamına gelen Ching Shih adını alana kadar bir seks işçisiydi.
Indiana Notre Dame Üniversitesi’nde fahri tarih profesörü olan Dian Murray, Historical Reflections dergisinde 1981 yılında yazdığı bir makalede Shih ve kocası Ching I’in rakip korsan çetelerinin kontrolünü bir ittifak altında sağladığına değiniyor. Makalenin devamında Murray, Ching I 1807’de ölünce, Shih’in korsan ittifakının tek hâkimi olarak kontrolü eline aldığını belirtiyor.
Murray’a göre Shih, dikkatli ittifaklar ve sıkı kurallarla korsanların kontrolünü sağladı. Murray, “Kurallar katıydı. Shih kendi başına karar alan veya üstlerinin emirlerini dinlemeyenleri anında idam etti.” diyor.
Korsanlar Kraliçesi olarak da anılan Shih, en güçlü olduğu zamanlarda, yaklaşık 70.000 korsandan oluşan 1.200 gemilik bir filoyu kontrol ediyordu. Shih, 1810 yılında ittifakı dağıttı ve Çin hükümeti ile cömert bir teslim anlaşması müzakere etti.
Anlaşma sonucunda korsanlar affedilmekle kalmadı, bazılarının gemilerini ellerinde tutmalarına ve Çin donanmasına katılmalarına da izin verildi. Hatta Murray bazı korsanlara hükümette görev verildiğini de yazdı.
3- Sir Frances Drake
Sir Francis Drake’in portresi. C: National Portrait Gallery
Sir Francis Drake bazılarına göre bir asil, bazılarına göre ise kanun kaçağı bir korsandı. 1540 yılı civarında İngiltere’nin Devon kentinde doğan Drake, BBC’ye göre İngiltere’den dünyanın çevresini dolaşan ilk kişi oldu. Fakat bu eylem planlanmış bir keşif değildi. Drake’in Amerika’daki İspanyol gemilerine baskın yapma hedefinin bir yan ürünüydü.
Drake’in faaliyetleri İngiliz hükümeti tarafından meşru görülüyordu. Çünkü İspanyollar İngilizler tarafından da istenen yeni dünya topraklarını ele geçirmişti. İngiltere’deki Plymouth Üniversitesi’nde denizcilik tarihi doçentlerinden biri olan Elanie Murpy’nin üniversitenin web sitesinde yazdığı bir makaleye göre Drake İspanyolların “El Draque” veya “Ejderha” lakaplarını taktığı tehditkâr bir hırsızdı.
Drake, dünya gezisinden bol miktarda hazine getirdi. Ve zenginliklerini Kraliçe 1. Elizabeth ile paylaştı. Drake ayrıca İspanyol Armadası’na karşı savaşan önde gelen bir donanma komutanıydı. İspanyol Armadası İngiltere’yi istila etme ve kraliçeyi devirmeye yönelik bir girişimin bir parçası olan İspanyol gemilerinin büyük filosuydu. İspanyolların bu başarısız girişimi 1588 yılında gerçekleşti.
Drake’in mirası kölelike olan ilişkisi sebebiyle belirsiz. Drake, kuzeni ve deniz kuvvetleri komutanı olan Sir Johnson Hawkins ile beraber yeni dünyada bulunan Gine eve Sierra Leone’ye birçok sefer düzenleyerek 1.400 Afrikalı insanı esir aldı ve Afrika’daki İngiliz köle ticaretinin başlamasına neden oldu. Drake, Panama kıyıları açıklarında dizanteriden dolayı 1596 yılında öldü.
4- Black Sam Bellamy
Allen & Ginter Cigarettes için İspanyol Ana Korsanları serisinden (N19). Whydah enkazıyla birlikte Samuel Bellamy’nin bir çizimi, 1888 civarı tarihli.
Samuel Bellamy yalnızca 28 yaşına kadar yaşadı. Fakat kısa ömrü boyunca adından söz ettirdi. New England Historical Society’e göre Bellamy, 17. yüzyılın sonlarında Devon yakınlarında doğdu. İspanyol Veraset savaşı sırasında henüz 13 yaşındayken açık denizlerde çalışmaya başladı. Ve daha sonra bir korsan gemisi kaptanı oldu.
Bellamy bir kaptan olarak içlerinde Whydah Gally adında altın, gümüş ve diğer mallar taşıyan bir köle gemisi de dahil olmak üzere 53 gemi ele geçirdi. Chicago’daki Field Müzesi’ne göre Whydah Gally gemisi, 1716 yılında İngiltere’den ayrılmış ve 312 köleyi Batı Afrika’nın batı kıyısından Jamaika’ya götürmüştü. Bellamy gemiyi köleleri boşaltılmış ve kazançlarla dolu bir şekilde İngiltere’ye geri dönerken ele geçirdi.
Forbes’in 2008 yılında bildirdiğine göre Bellamy muhtemelen tüm zamanların en çok kazanan korsanıydı. Forbes, 2008 yılına göre yaklaşık 120 milyon dolar değerinde ganimet ele geçirdiğini tahmin ediyor. Bellamy 1717’de, Whydah Gally’yi amiral gemisi yaptı.Fakat gemi aynı yıl bir fırtınada onunla birlikte battı.
Bellamy’nin lakabı “Kara Sam” Bellamy’ydi. Çünkü siyah bir fiyonkla arkaya bağlanmış siyah peruklar takıyordu. Bellamy ayrıca zenginlerden çalarak kendini “Denizlerin Robin Hood’u” olarak adlandırdı. New England Historical Society’e göre Bellamy gemisini demokratik bir şekilde yönetti. Mürettebatına eşit davrandı ve tutsakların hayatlarını bağışladı.
5- Black Bart
Gine sahilinde Yüzbaşı Bartholomew Roberts veya Black Bart’ın bir gravürü.
Black Bart lakaplı Bartholomew Roberts, uzun, yakışıklı ve gösterişli giyinen Galler’li bir 18. yüzyıl korsanıydı. Londra’daki Royal Museums Greenwich’e göre Roberts önce ticaret gemilerinde çalıştı. Ancak daha sonra bir korsan oldu. Kısa bir süre sonra gemisinin ve mürettebatının kaptanı seçildi.
Roberts, hayatı boyunca Karayipler ve Afrika kıyılarında da dahil olmak üzere 400’den fazla gemiyi ele geçirdi. Sık sık köle gemileri ele geçirir ve kaptanlarından gemiyi iade karşılığında altın isterdi. Dünya Tarih Ansiklopedisi, Robert’in teklifini reddeden bir kaptanın gemisini içindeki 80 köleyle birlikte yaktığını belirtiyor.
Royal Museums Greenwich’e göre Black Bart’ın suçları, -1722’de Batı Orta Afrika’daki Gabon kıyılarında- İngiliz donanması tarafından öldürüldüğünde sona erdi. Mürettebatı gemiyi savunamayacak kadar sarhoştu. Gemi mürettebatından toplam 52 kişi, o güne kadar yapılmış en büyük korsan davasının ardından asıldı.
6- Captain Kidd
Kaptan Kidd’in New York Limanı’ndaki gemisinde bir kadını karşılayan tablosu. Jean Leone Gerome Ferris tarafından çizildi.
Genellikle Kaptan Kidd olarak bilinen William Kidd, hükümet izniyle çalışan bir korsan ile bağımsız bir korsan arasındaki bulanık çizgide yürümesiyle ünlü. 1645’li yıllarda İskoçya’da doğan Kidd, 1689 yılında İngiliz hükümeti tarafından korsan olarak işe alındı. Görevi korsanları tutuklamaktı. Ancak Britannica’ya göre kendisi de cinayet ve korsanlıktan asıldı.
Kidd, 1698 yılında Hindistan’ın batı kıyısı açıklarında bir ticaret gemisi olan Quedagh Merchant’ı ele geçirdiği için ünlü. Gemi altın, gümüş, değerli ipek ve satenlerin yanı sıra diğer Hint mallarıyla doluydu. Korsan olarak damgalandığını öğrenen Kidd, 1699’da Karayipler’de gemiden ayrıldı. Adını temize çıkarmak için New York’a gitti ve orada yakalandı. Ele geçirdiği gemi Quedagh Merchant’ın enkazı ise 2007’de keşfedildi.
Tarihçiler, Kidd’in gerçekten korsanlıktan suçlanıp suçlanmadığı konusunda hemfikir değiller. Yine de Kidd 1701’de Londra’da idam edildi. İngiltere’de yerel bir hükümet yetkilisi olan Thurrock Council’e göre yetkililer daha sonra -denizcileri korsanlıktan caydırmak için- Kidd’in cesedini Thames Nehri’ndeki metal bir kafese astı.
7- Sir Henry Morgan
Karayipler’de Sir Henry Morgan’ın renklendirilmiş bir gravürü.
Rom içenler “Captain Morgan” rom şişelerinin önünde portresi görünen Sir Henry Morgan’a aşinadır. Morgan 1635 yılı dolaylarında Galler’de doğdu. Ve 1655 yılında işçi olarak Karayipler’e gitti. Dictionary of Welsh Biography’ye (DWB) göre, Barbados’taki sözleşmeli işini tamamlayan Morgan, servetini Jamaika’da aradı ve hızla korsanlığa yöneldi.
Morgan, aynı zamanda Jamaika vali yardımcısının kızı olan kuzeni Elizabeth Morgan ile 1665 yılında evlendi. 1666’dan itibaren kendi gemisine hükümet onaylı bir korsan olarak komuta etti. Morgan denizde olduğu kadar karada da savaştı. BBC Galler’e göre, Meksika, Panama ve Küba kıyılarındaki kasabalara baskınlar düzenledi. Ödülü altın, gümüş ve değerli taşları içeriyordu. Morgan ayrıca köleleştirilmiş insanları yakalayıp satıyordu. DWB’ye (Dictionary of Welsh Biography) göre Morgan- sadece birkaç yıl öncesinde görevi istismarlarından dolayı mahkûm olmasına rağmen- 1674’te İngiltere Kralı II. Charles tarafından şövalye ilan edildi. Bu, Korsanlığın Altın Çağı’nda hükümet onaylı korsanlar için kaderin ne kadar çabuk değişebileceğini gösteriyor.
Morgan 1688 yılında doğal sebeplerden öldü. University College London’daki Legacies of British Slavery veritabanına göre, öldüğü sırada Morgan’ın üç çiftliği vardı. Ve Jamaika’daki arazisinde 33’ü kız ve erkek olan 131 köleleştirilmiş insan vardı.
8- Anne Bonny
Anne Bonny ve Mary Read’in renklendirilmiş gravürü.
Anne Bonny (veya Bonney) erkek meslektaşları kadar, hatta onlardan daha fazla tehditkâr bir kadın korsandı. Royal Museums Greenwich’e göre, bir tarla sahibinin kızı olan Bonny, Güney Carolina’ya taşınmadan önce 1698’de İrlanda’da doğdu. 1700’li yılların başında Karayipler için hayatını geride bıraktı ve açık okyanusa açıldı. Bonny, bir korsan olan Calico Jack Rackham’ın gemisinde erkek kılığına girerek korsanlığa başladı.
9- Mary Read
Korsan Mary Read, 1715 dolayları.
Anne Bonny korsanlığında yalnız değildi. Aynı zamanda Rackham’ın mürettebatının bir parçası olan Mary Read adında bir ortağı vardı. Read, Londra’da doğdu. Ve Bonny gibi erkek kılığında giyiniyordu. Önce Rackham tarafından ele geçirilen başka bir gemide çalışıyordu. Daha sonra Rackham’ın mürettebatına katıldı.
Bonny ve Read, açık denizlerde birlikte yağmacılık yaparak arkadaş oldular. Ceketler ve uzun pantolonlar giydiler. Bir ellerinde pala, diğer ellerinde tabancayla savaştılar.
Rackham’ın gemisi ve mürettebatı 1720’de Jamaika açıklarında yakalandı ve yargılandı. Ancak Bonny ve Read hamile oldukları için asılmaktan kurtuldular. Bonny hayatta kalırken Read hapishanede hummadan öldü. Babası, Bonny’nin hapisten çıkmasını sağladı ve onu Güney Carolina’ya geri götürdü. Bonny 84 yaşında ölene kadar burada yaşadı.
10- Charles Vane
Allen & Ginter Cigarettes için İspanyol Ana Korsanları serisinden Charles Vane’in 1888 tarihli bir çizimi. C: The Metropolitan Museum of Art
Charles Vane, Korsanlığın Altın Çağı’nda yaşamış gizemli bir figürdü. Doğum tarihi ve yeri bilinmiyor. Ancak tarihsel kayıtlar onu gözüpek ve zalim bir korsan olarak tasvir ediyor. Oxford Ulusal Biyografi Sözlüğü’ne göre Vane, ilk olarak 18. yüzyılın başlarında, Florida Körfezi’ndeki bir İspanyol filosunun enkazından hurda gümüş çıkaran İspanyolları yağmalamasıyla kayda geçti. Oradan, açık denizlerde çeşitli gemilere saldırdığı belgelendi.
Bir defasında, İngiliz donanması tarafından köşeye sıkıştırıldığında Vane, amiral gemisini ateşe verdi. Ve onu doğrudan İngiliz filosunun üzerine gönderdi. Londra’daki Ulusal Arşivlere göre, yanan gemi Vane’in kaçması ve yakalanmaktan kurtulması için yeterli dikkat dağınıklığına neden oldu. Vane’in mürettebatı onu korsan gemilerinin komutasından aldı. Vane, kalan tek gemisini bir fırtına mahvettikten sonra Karayipler’de ıssız bir adada mahsur kaldı. Buradan kurtarıldı fakat kısa süre sonra kimliği tespit edildi. 1721 yılında işlediği suçlardan dolayı Jamaika’da asıldı.
Vane en zengin korsan değildi. Ancak Forbes tarafından 2008’de bildirilen tahmine göre, kariyerinin sonuna kadar 2,3 milyon dolar değerinde servet biriktirdi.
Live Science. 26 Ocak 2023.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >