Osmanlı Devleti'nde Baruthane-i Amire (XVIII. yy)

Daha önce Tersâne, Defterhâne ve Tophâne gibi kurumların XVIII. yüzyıl öncesi yapıları aydınlatıldığından hiç ele alınmamış bir konu olan Baruthâne-i Âmire'nin kurumsal yapısı ortaya konmaya çalışılmıştır. 

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
KISALTMALAR 
KONU ve KAYNAKLAR 
GİRİŞ 
XVIII. YÜZYILDAN ÖNCE OSMANLI BARUTHANELERİ
A-İSTANBUL BARUTHANELERİ 
1-Atmeydanı Baruthanesi 
2- Kâğıthane Baruthanesi 
3- Okmeydanı Baruthanesi 
4- Şehremini Baruthanesi 
B- İSTANBUL DIŞINDAKİ BARUTHANELER 
1- Gelibolu Baruthanesi 
2- Selanik Baruthanesi 
3- Bağdat Baruthanesi 
4-Budin Baruthanesi 
5- İzmir Baruthanesi 
6- Mısır Baruthanesi 
7-Temeşvar Baruthanesi 
8-Bor Baruthanesi 
C-KALE BARUTHANELERİ 
D- ÖZEL BARUTHANELER 
BİRİNCİ BÖLÜM BARUTHÂNE-İ ÂMİRE'NİN KURULUŞU VE TEŞKİLÂTI
A- BARUTHÂNE-İ ÂMİRE'NİN TARİHÇESİ 
B- BARUTHÂNE-İ ÂMİRE BİNALARI 
1-Kalhaneler 
2- Sergihâne 
3- Perdahthâne 
4- Hamam 
5- Mahzen, Nöbet Kuleleri ve Cami 
6-Ahır 
C- BARUTHÂNE-İ ÂMİRE PERSONELİ 
1- İdarî Personel 
a- Nazır 
b- Barutçubaşı 
c- Ruznamçeci 
d-Mübaşir 
e- Katip 
f- Zabitler 
2- Teknik Personel 
a- Barutçu Neferleri 
b- Kükürtçüler 
c-Vezneciler 
d- Perdahtçılar, Çarkçılar, Kömürcüler
e- Demirciler(Ahengirân)  
f-Kazancılar (Kazgancılar) 
g- Marangoz 
3- Diğer Görevliler 
a- İmam ve Müezzin 
b- Seyis 
c- İskender Çelebi Bahçesi Ustası 
d-Hamallar 
e-Mavnacılar 
f-Baltacılar 
g-Nalbant 
h- Bekçiler 
ı- Saka 
ÎKİNCİ BÖLÜM
BARUTHÂNE-İ ÂMİRE'NİN MALİ KAYNAKLARI
A-AVARIZ GELİRLERİ 
1-Avarız Bedeli 
2-Nüzul Bedeli 
B-CİZYE GELİRLERİ 
C-MUKATAA GELİRLERİ 
1-Âdet-i Ağnam Mukataası 
2- Resm-i Dönüm Duhân (Tütün) Mukataası 
D-GÜMRÜK GELİRLERİ 
E-BEDELİYELER 
G- BEDELCİ TIMAR GELİRLERİ 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BARUT ÜRETİMİNDE KULLANILAN HAMMADDELER VE MALZEMELER
A-HAMMADDELER 
1- Güherçile 
2-Kükürt 
3- Odun Kömürü 
4-Odun 
5-Tuz 
B-HAMMADDE TEMİNİ 
1- Güherçile Temini 
2- Kükürt Temini 
3- Odun Kömürü Temini 
4- Odun Temini  
C- HAMMADDE TEMİNİNDE KARŞILAŞILAN
GÜÇLÜKLER 
1- Güherçile Temininde Karşılaşılan Güçlükler 
a- Güherçile ve Barut Kaçakçılığı 
b-Nakliye Güçlükleri 
c- Mubayaacıların Neden Olduğu Problemler 
d- Halkın Barut Üretmesi 
e-Yerel Yöneticilerin Çıkardığı Güçlükler 
2- Kükürt ve Odun Kömürü Temininde Karşılaşılan
Güçlükler 
D-MALZEMELER 
1- Barut İmaliyle İlgili Malzemeler 
a-Varil 
b-Deri (Meşin) 
c-Tekne 
d-Demir(Ahen) 
e- Bakır(Nühas)  
f- Kereste 
g-Yelken Bezi 
h-Fıçı 
ı- Kalbur (Gırbal) 
i- Kova (Gerdel) 
j-Elek 
k- Çanak 
2- Diğer Malzemeler 
a-Arpa 
b- Saman 
c- Nal ve Çivi (Mıh) 
d- Koşum Kayışı 
e-Yağ 
f- Urgan 
g-Çul 
h-Yular 
ı- Köstek, Kaşağı ve Semer 
i- Sabun 
j- Çuval 
k- Çivi (Mismâr) 
1-Kürek 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÜRETİM VE TÜKETİM
A-ÜRETİM 
1- Barut Üretim Yöntemleri 
2- Barut Üretim Teknolojisi ve Kalitesi 
a- Üretim Teknolojisi 
b- Üretim Kalitesi 
c- Barut Kalitesini Artırmaya Yönelik Çabalar ve
Azadlu Baruthanesi'nin Kuruluşu 
3-Barut Üretim Miktarları ve Maliyet.... 
4-Barut İthali 
B-TÜKETİM 
1- Sefer İhtiyaçları 
2- Kurumların İhtiyaçları 
3- Donanma 
4- Kalelerin İhtiyaçları 
5- Diğer İhtiyaçlar 
SONUÇ 
BİBLİYOGRAFYA 
DİZİN 
EKLER 
EK 1: DİPNOTLARDA KULLANILAN DEFTER ve
BAZI BELGELERİN KAPSADIĞ I TARİHLER 
EK 2: III. SELİM DÖNEMİ BARUTHÂNE-İ
ÂMİRE'NİN DÜZENLENMESİ 
EK 3: PARA, AĞIRLIK VE HACİM BİRİMLERİNİN
KARŞILIKLARI 
EK 4: BELGELER 
EK 5: RESİMLER 
EK 6: KROKİ VE HARİTALAR