Türkiye'de Fotoğrafa Modern ve Çağdaş Yaklaşımlar

Türkiye’de Fotoğrafa Modern ve Çağdaş Yaklaşımlar / Modern and Contemporary Approaches to Photography in Turkey

Özellikle fotoğraf konusunda gerçekleştirdiği önemli araştırma ve belgeleme çalışmalarının yanı sıra yine bu alandaki kitaplarıyla tanınan Engin Özendes, Cumhuriyet’in ilk yıllarından günümüze kadar çağdaş ve modern çalışmalar yapmış sanatçıları ilk kez bir kitapta bir araya getirirken onların eserleri üzerinden Türkiye’deki fotoğrafın gelişimini onar yıllık periyotlarla anlatıyor.

Mağara duvarı resimlerinden bir örnek verilerek, insanlığın resmetme tutkusunun anlatılmasıyla başlayan kitapta, sanat akımları, fotoğrafın bulunuşunun hemen ardından, 1840’lardan başlatılarak ele alınıyor. Fotoğrafa yön veren bu sanat akımlarının okuyucu tarafından daha iyi anlaşılması amacıyla, dünya fotoğrafçılarından çok geniş bir yelpazede seçim yapılarak, 17 sanatçının 17 fotoğrafı önemli arşivlerden alınarak sunuluyor. Ardından, kitabın ana konusunu oluşturan, Türkiye’deki çağdaş ve modern fotoğraf alanında işler üretmiş sanatçılar tanıtılıyor; onların bu kapsamdaki eserlerinden örnekler veriliyor.

Türkçe-İngilizce bir arada yayımlanan kitapta, aralarında Othmar Pferschy, Baha Gelenbevi, Ara Güler, Gültekin Çizgen, Şakir Eczacıbaşı, Teoman Madra, Ersin Alok, Kamil Şükûn, Çerkes Karadağ, Ahmet Ertuğ, Cengiz Karlıova, Sıtkı Kösemen, Nuri Bilge Ceylan, Orhan Cem Çetin, Kamil Fırat, Mehmet Günyeli, Ali Borovalı, Aramis Kalay, Laleper Aytek, Ani Çelik Arevyan, Merih Akoğul, Cemal Emden, Murat Germen, Silva Bingaz, Ali Taptık, Ahmet Polat, Burcu Aksoy, Serkan Taycan, Jak Baruh, Lale Tara, Seza Bali, Can Mocan gibi sanatçıların yer aldığı 86 yerli fotoğrafçının 230 adet "modern ve çağdaş" nitelikteki fotoğrafı yer alıyor.

“Bugüne Kadar Kitaplaştırılmamış Bir Konunun Kesiti”
Engin Özendes, geçtiğimiz yıl yine YEM Yayın tarafından yayımlanan Osmanlı İmparatorluğu'nda Fotoğrafçılık 1839-1923 adlı kitabının devamı niteliği taşıyan Türkiye’de Fotoğrafa Modern ve Çağdaş Yaklaşımlar’ı şöyle özetliyor:
“Bu kitap, ne bir ansiklopedi ne de bir özgeçmişler listesidir. Başlıbaşına fotoğrafın tarihiyle ilgili değildir. Çağdaş ya da modern fotoğrafla ilgili herkesin yer aldığı iddiasını da taşımaz. Bu kitap; şimdiye kadar kitaplaştırılmamış bir konunun bir kesit halinde sunulmasıdır. Bugün yaratıcılıklarını modern ve çağdaş anlayışla ortaya koyan genç sanatçıların, geçmişte bu yolda uğraş veren, yadsınamayacak isimleri tanımaları için konunun başlangıcı eski yıllara dayandırılmıştır. Cumhuriyet dönemi fotoğrafçılığı başlangıçtan günümüze kadar değerlendirilerek, çağdaş ve modern çalışmalar yapmış sanatçılara yer verilmektedir. Kitapta yer almayan sanatçılar yalnızca bu tür çalışmalar yapmadıkları için örneklenmemektedir.”

Yazar Hakkında

Bursa’da dünyaya gelen Engin Özendes, Bursa Ticaret Lisesi’nden sonra İstanbul Sultanahmet İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde öğrenim gördü. 1976-81 yılları arasında sahibi olduğu aylık Yeni Fotoğraf dergisinin, 1978 ve 1980 yıllarında da yine sahibi olduğu Türk Fotoğraf Yıllığı’nın yazı işleri müdürlüklerini yaptı.
1976 yılında Türk fotoğraf tarihi ile ilgili araştırmalarına başladı. Bu yıldan itibaren Milliyet Sanat, Hürriyet Gösteri, Cumhuriyet, Yeni Yüzyıl gibi birçok gazete, dergi ve ansiklopedide fotoğraf üzerine yazıları yayımlandı. Sébah & Joaillier’den Foto Sabah’a: Fotoğrafta Oryantalizm, Photography in the Ottoman Empire 1839-1919, Photographer/Fotoğrafçı Ali Sami 1866-1936, Türkiye’de Fotoğraf, Abdullah Frères Osmanlı Sarayının Fotoğrafçıları, Osmanlı’nın İlk Başkenti Bursa, Osmanlı’nın İkinci Başkenti Edirne, Osmanlı’nın Son Başkenti İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu’nda Fotoğrafçılık 1839-1923 Engin Özendes’in kitaplarından bazılarıdır.
Çok sayıda TV programı yapan, yurt içinde ve dışında kişisel sergiler açan, düzenleyen Özendes, pek çok yarışmaya da jüri üyesi olarak katkı sağlamıştır. Fotoğraf araştırmaları nedeniyle, 1990’da Fédération Internationale de L’Art Photographique (FIAP) tarafından kendisine Excellence FIAP pour Services Rendus (ESFIAP) unvanı verilmiştir.

Türkçe

2015

140 sayfa

24 x 31 cm