Blog
1840 yılında keşfedilen bronz lambanın Dionysos kültü ile ilişkili olduğu belirlendi
Birçok araştırmacı bugüne kadar bronz lamba için kapsamlı ve tatmin edici bir açıklama yapamadı.
www.arkeonews.com
1840 yılında İtalya’nın Cortona kasabası yakınlarında bir hendekte keşfedilen bronz lamba üzerindeki tartışmalar yakın zamana kadar devam etti.
Birçok araştırmacı bugüne kadar bronz lamba için kapsamlı ve tatmin edici bir açıklama yapamadı.
Ronak Alburz lamba üzerindeki gizemi nihayet aydınlatacak bulgulara ulaştı.
Bu hafta Etruscan and Italic Studies dergisinde yayınlanan Alurz’un çalışması lambanın Dionysos’un gizemli kültüyle ilişkili bir nesne olduğunu gösterdi.
Bronz lambanın bulunduğu Toskana ve Umbria’nın bazı bölgeleri MÖ 900 ile M.Ö. 27 yılları arasında üç şehir konfederasyonunda gelişen bir kültür olan Arkaik Etruria’nın etkisi altındaydı.
Etrüsk uygarlığı, Roma-Etrüsk Savaşları’nın bir sonucu olarak MÖ 4. yüzyılın sonlarında genişleyen Roma Cumhuriyeti’ne dahil edildi.
Etrüsk veya Antik Yunan sanatında benzer nesnelerin (‘comparanda’) çok az örneği keşfedilmiştir, bu da bağlam veya yorum sağlamak için bir karşılaştırma yapmayı zorlaştırır.
Lambanın dekoratif motifleri üzerine yapılan önceki çalışmalar, 16 boğa şeklindeki boynuzlu figürün Yunan nehir tanrısı Achelous’u tasvir ettiğini öne sürmüştü. Bununla birlikte, Etruscan and Italic Studies yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, lamba MÖ 480 civarından geliyor ve Antik Yunan şarap ve zevk tanrısı Dionysos’u tasvir ediyor ve genellikle boğa özellikleriyle tasvir ediliyor.
Alburz “Lamba muhtemelen Dionysos’un gizem kültüyle ilişkili bir nesneydi. Dekorasyonu, belki de Dionysos’u kutlamak için gizemlerin kozmosunda kült bir performans sergileyen Dionysos thiasus’u temsil ediyor” dedi.
Şarap tanrısı Dionysos
Dionysos, Yunan mitolojisinde şarap, eğlence, tiyatro ve coşku tanrısı olarak bilinir. Roma mitolojisindeki karşılığı ise Bacchus’tur.
Doğumuyla ilgili farklı rivayetler vardır: En yaygın anlatıya göre, Zeus’un Semele isimli sevgilisi hamileyken, Zeus’un gerçek kimliğini görmesi için ısrar eder. Zeus, tanrısal ışığına dayanamayan Semele yanar. Zeus, ise henüz olgunlaşmamış Dionysos’u alıp uyluğuna diker ve o doğana kadar saklar.
Bazı kaynaklarda ise Zeus’un, Semele’yi şimşek çarpmasından kurtarıp, Dionysos’u olgunlaşana kadar Nysa Dağı’ndaki perilerin bakımına verdiği anlatılır.
Dionysos, Zeus ile Persephone’nin ya da Zeus ile Demeter’ın oğlu olarak gösterilir. Dionysos kültünün, Hristiyanlık dinini de doğrudan etkilediği iddia edilmektedir.
Dionysos, Çılgınlık ve coşkuyu simgeler. Şarap ve bağ bozumu tanrısı olarak bilinir. Tiyatronun gelişmesinde önemli rol oynamıştır.
Kendini aşmayı ve inhibitionsızlığı temsil eden Dionysos, asma, sarmaşık, panter ve boğa gibi sembollerle tasvir edilir.
Dionysos kültü, coşkulu ve transa geçirici ritüelleriyle ünlüdür. Şarap, müzik ve dansın önemli bir yere sahip olduğu festivaller düzenlenirdi. Bu festivallerin tiyatronun gelişmesine zemin hazırladığı düşünülür.
Gizemli törenler de Dionysos kültünün bir parçasıydı.
By Oğuz Büyükyıldırım
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >