Blog
Çöp Yığınları, Bizans’ın Çöküşünü Gösteriyor
Çöp Yığınları, Bizans’ın Çöküşünü Gösteriyor
Bizans İmparatorluğu’nun yıkılışından yaklaşık bir yüzyıl önce (geniş Roma İmparatorluğu’nun doğu kısmı) yaklaşmakta olan kıyametin işaretleri çöplerde kayıtlıydı.
Arkeologlar yakın zamanda İsrail’in Negev Çölü’ndeki Elusa adlı Bizans yerleşimindeki çöp höyüklerinde biriken çöpleri araştırdılar.
Araştırmacılar, çöp çağının, Bizans’ın gerilemesine dair ilginç ve yeni bir zaman çizelgesi sunduğunu ortaya koydu.
Araştırmacılar, imparatorluğun çöküşünden yaklaşık 100 yıl önce, 6. yüzyılın ortalarında sona eren Elusa gibi uzak şehirlerde çöp yığınlarının organize ve güvenilir bir servis olduğunu keşfetti.
O zamanlar, Kuzey Yarımküre’de Geç Antik Küçük Buz Çağı olarak bilinen bir iklim olayı yaşanıyordu ve Justinian veba salgını olarak bilinen bir salgın, Roma İmparatorluğu’nda yayılarak 100 milyondan fazla insanı öldürdü.
Araştırmaya göre, hastalık ve iklim değişikliği yıkıcı bir ekonomik harcamaya neden oldu ve Roma’nın doğudaki toprakları üzerindeki tutkusunu bir yüzyıl öncesinden gevşetmeye başladı.
Çöplerin içinde “hazine” bulmak
Elusa kenti zaten kısmen kazılmıştı, ancak yeni araştırmada, sitenin uzun süredir göz ardı edilen çöp yığınları incelendi.
Sürekli olarak yok edilip yeniden inşa edilebilecek olan antik bir kentin mimarisinden farklı olarak, düzenli olarak biriken çöpler, insan faaliyetlerinin sürekli kayıtlarını oluşturur. Korunmuş çöplüklerde bulunan ipuçları, bir kentin geliştiğini veya başının belada olduğunu ortaya çıkarabilir.
Araştırmanın baş yazarı Guy Bar-Oz, “Benim için, günlük yaşam ve geçmişteki kentsel varlık ile ilgili gerçek veriler çöplerin içindeydi.” diyor.
Bilim insanları, çöplük alanlarında çeşitli kanıtlar buldu: seramik kap parçaları, tohumlar, zeytin çekirdekleri, yanmış odun kömürü ve hatta Kızıldeniz ve Nil’den ithal edilen atılmış “gurme yiyeceklerin” kanıtları.
Araştırmacılar, kentin yakınında bulunan çöp höyüğünün katmanlarındaki tohumlarda ve odun kömürü gibi organik malzemelerde radyokarbon tarihleme yöntemini kullandı. Çöplerin o bölgede yaklaşık 150 yıllık bir süre boyunca oluştuğunu ve birikimin 6. yüzyılın ortalarında sona erdiğini buldular.
Araştırmacılar bu durumun, bir şehrin yıkılmak üzere olduğunda meydana gelen bir altyapı başarısızlığı olduğunu ileri sürüyor.
Araştırmacılar, yeni kanıtlara dayanarak Elusa’nın düşüşünün, İslami yönetimin bölgenin kontrolünü ele geçirmesinden en az bir yüzyıl önce başladığı sonucuna vardı.
Aslında, Elusa nispeten barışçıl ve istikrarlı bir dönemde de mücadele ediyordu. Bu dönemde Roma İmparatoru Justinian, imparatorluğun Avrupa, Afrika ve Asya sınırlarını genişletiyordu.
İmparatorluk, “görkemli bir başarı döneminin” tadını çıkarırken, Elusa gibi uzak şehirlerin finansal olarak güvence altına olmasını beklemek mantıklı olur. Ancak araştırmacıların topladığı veriler bunun tersini ortaya koydu.
Bar-Oz, “Bunun yerine, o dönemde gerçekten neler olup bittiğini ve çoğu arkeolog için neredeyse görünmez olan – imparatorluğun iklimsel bir felaket ve hastalık yüzünden sarsıldığını gösteren bir sinyal görüyoruz.” diyor.
Live Science. 25 Mart 2019.
Arkeofili
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >