Blog
Dünyanın bozulmamış en eski batığı Siren Ressamı nın gemisine benziyor
Arkeoloji Sanat Yayınları - Yaşar İliksiz - Eğitmen - Tarihci - Yazar
Sualtı arkeologları iki sualtı robotu kullanarak 3 boyutlu haritasını çıkarmaya çalıştıkları Karadeniz'in dibinde bozulmadan duran 2400 antik gemi enkazının British Museum'da sergilenen ve Siren Ressamı olarak adlandırılan antik bir sanatçıya ait olan "Sirenli Vazo"daki gemiye benzediğini belirtiyorlar.
Bilindiği gibi dünyanın eski batık gemisi, 3600 yıl önce battığı anlaşılan 14 metrelik bakır külçeler taşıyan Batı Antalya Batığı ve Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Sualtı Araştırmaları Merkezi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Öniz başkanlığındaki bilimsel araştırma ekibi tarafından keşfedilmişti. Ancak her ne kadar yükü ve boyutları sualtı arkeologları tarafından tespit edilse de Akdeniz'deki bu batık geminin tamamı günümüze ulaşamadı. Bu nedenle Karadeniz'de 4 yıl önce keşfedilen 2400 yıl önce batmış 23 metrelik gemi enkazı halen "dünyanın bozulmamış en eski gemi enkazı" olarak şöhretini koruyor.
Bulgaristan'ın Burgaz kentinin 80 kilometre açığında Karadeniz'in dibinde 2 bin metre derinlikte bozulmadan yaklaşık 2400 yıldır durduğuna inanılan 23 metrelik batık gemiye günümüzün teknolojik imkanları ile bir insanın inip, inceleme yapabilmesi mümkün değil.
Ancak Southampton Üniversitesi'nden bir grup, teknolojik imkanları kullanarak geminin küçük bir parçasını su üstüne çıkarabildi ve Karbon 14 yöntemi ile tarihlendirme yapabildiklerini açıkladı. M.Ö. 400 yıllarına tarihlendirilen yan yatmış gemi enkazı, bulunduğu ortam oksijen içermediği için çok iyi korunmuş durumda. (Sıcak denizlerden farklı olarak Karadeniz, hacminin yüzde 90'ından fazlasını oluşturan anoksik tabaka (oksijensiz bölge) sayesinde batıkların çürümesine neden olan fiziksel ve kimyasal süreçleri engelliyor. Sığ sulardaki oksijen seviyesinin de düşük olması nedeniyle Karadeniz batıkları, Akdeniz'de keşfedilenlere kıyasla genellikle çok iyi korunuyor. Bu nedenle deniz arkeologları ve oşinograflar, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'daki eski uygarlıkların sırlarını ortaya çıkarmak için öncelikle Karadeniz'in sularını kullanmayı tercih ediyorlar.)
Ancak arkeoloji biliminin sınır tanımayan keşif ruhunu taşıyan arkeologlar, eldeki teknik olanakları kullanarak, geminin 3 boyutlu görüntüsünü oluşturmaya çalışıyorlar. 3D modelleme için sualtı arkeologları iki sualtı robotik kaşifi kullanıyor.
Suyun 2.000 metre altında direği, dümenleri ve kürekleri ile duran ve 3 Boyutlu haritalaması yapılmaya çalışılan Karadeniz Batığı'nın Antik Yunan gemisi olduğu tahmin ediliyor.
Black Sea Maritime Archaeology, (Karadeniz Denizcilik Arkeolojisi) Profesörü Jon Adams, "Klasik dünyadan bozulmadan kalan, iki kilometreden fazla suyun içinde yatan bir gemi, asla mümkün olduğuna inanamayacağım bir şey. Ama o gerçek ve ulaşılmayı bekliyor. İki bin yıl önce antik Yunan şarap testilerini taşıyan gemilere çok benziyor. Eğer ona ulaşmayı başarabilirsek, antik dünyadaki gemi yapımı ve denizcilik anlayışımız değişebilir"
Southampton Üniversitesi'nden arkeolog da Dr. Helen Farr da BBC'ye “Bu başka bir dünya gibi. Bu, ROV [uzaktan kumandalı araç] suları yararak dibe ulaştığında ve ışıklarıyla bize geminin mükemmel bir şekilde korunmuş olduğunu gördüğümüzde, adeta kendimizi zamanda geri gitmiş gibi hissediyorduk. Çok iyi korunmuş ve çürümemiş durumda, derinlerde yer aldığı için de definecilerin talanına uğraması mümkün değil"
Karadeniz'de 3 yıl süren akademik araştırma sırasında keşfedilen 67 batıktan biri olan gemi, British Museum'da sergilenen ve Siren Ressamı olarak adlandırılan antik bir sanatçıya ait olan "Sirenli Vazoda" görülen gemilerle benzerlikler taşıyor.
MÖ 480 yılına tarihlenen vazo, melodisinin denizcileri ölüme sürüklediğine inanılan üç efsanevi deniz perisinin yanından geçerken, korumak için kendisini gemisinin direğine bağlanmış efsanevi Yunan kralı Odysseus'u gösteriyor.
Geminin kargosu şu ana kadar bilinmiyor ama Dri Farr: “Muhtemelen amforalar (şarap testileri) buluruz ve nereden geldiğini tahmin edebiliriz ama tabi onlara ulaşabilirsek. Ancak arkeologlar olarak, bölgedeki teknoloji, ticaret ve hareketler hakkında bize neler söyleyebileceğini merak ettiğimiz o bulgulara ulaşabilmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz" dedi.
___________________________________
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >