Blog
İber Yarımadası’nda bulunan en eski Baltık kehribar parçaları, bölgeye kehribarın 5.000 yıl önce geldiğini gösteriyor
Ticaret, sosyal ilişkiler kurduğumuz birçok mekanizmadan biridir ve çoğu zaman değiş tokuş edilen nesneler, yaşamak için gerekli olan tüketim malları değil, dekoratif, lüks veya sembolik nesnelerdir.
www.arkeonews.com
Granada ve Cambridge Üniversiteleri’nden ve Katalonya Hükümeti’nden bir grup bilim insanı, İber Yarımadası’nda bulunan en eski Baltık kehribar parçalarını tespit ederek, dünya çapında mücevher ve el sanatlarında kullanılan bu lüks malzemenin 5.000 yıldan daha uzun bir süre önce bölgeye geldiğini ortaya koydu.
Araştırma, UGR öğretim görevlisi Mercedes Murillo-Barroso tarafından yönetildi ve Cambridge Üniversitesi’nden Marcos Martinón-Torres ve Katalonya Hükümeti’nden Araceli Martín Cólliga’nın işbirliğini içeriyordu. Murillo-Barroso’ya göre, çalışma “Baltık kehribarının İber Yarımadası’na gelişinin en azından MÖ 4. binyılda, düşündüğümüzden bin yıldan daha önce gerçekleştiğini ve muhtemelen Fransa’nın güneyine bağlı daha geniş ticaret ağlarının bir parçası olduğunu güvenle söylememize izin veriyor.”
Ticaret, sosyal ilişkiler kurduğumuz birçok mekanizmadan biridir ve çoğu zaman değiş tokuş edilen nesneler, yaşamak için gerekli olan tüketim malları değil, dekoratif, lüks veya sembolik nesnelerdir. Bazen, özellikle olumsuz koşullarda, ticaret ağlarına sahip olmak, karşılıklı destek ağına sahip olmak anlamına gelir, ancak bu ticaret ağları, özellikle tüm topluluk ağlara eşit erişime sahip değilse, sosyal eşitsizlikler ve bağımlılık ilişkileri de yaratabilir.
Tarih öncesi çağlarda, bir fosil reçinesi olan kehribar, kesinlikle günlük yaşamın gelişimi için gerekli bir hammadde değildi, ancak çok değerliydi ve kurulan geniş ticaret ağları aracılığıyla değiş tokuş edildi.
Üst Paleolitik Çağ’dan bu yana İber Yarımadası’ndaki çoklu kehribar yataklarınn kullanımı belgelenmiştir ve arkeologlar tarafından yıllar boyunca yapılan araştırmalar sayesinde, MÖ 4. binyıldan itibaren Sicilya kehribarının Akdeniz ticaret ağları aracılığıyla İber Yarımadası’na ulaşmaya başladığını biliyoruz.
Bununla birlikte, şimdiye kadar Baltık kehribarının MÖ 2. binyıla kadar Yarımada’ya ulaşmadığına inanılıyordu, bu noktada Yarımada veya Sicilya kehribarı gibi diğer kehribar türlerinin yerini alarak birincil hammadde haline geleceğine inanılıyordu.
Prestijli Nature dergisinde yayınlanan araştırma makalesiyle ilgili olarak Mercedes Murillo-Barroso, “Cova del Frare bölgesinde bulunan Baltık kökenli bir kehribar boncuğunun standart kızılötesi spektroskopi analizini MÖ 3634-3363 cal arasına tarihlenen bir bağlamda sunuyoruz” diyor.
Alandaki kazıların direktörü Araceli Martín Cólliga, “Gerçekten istisnai olan site, ‘Véraza’nın Geç Neolitik Çağı’nın Orta Neolitik Çağı arasındaki geçişi gösteriyor” diye açıklıyor.
“Tarih öncesi çağlardan kalma yazılı belgeler olmadığından, insan faaliyetlerini incelemenin tek yolu arkeolojik kalıntılardır. Malzemelerin taşınmasını ve değişimini incelemek için, bize kehribar birikintilerinin ve nesnelerin bir tür parmak izini veren kızılötesi spektroskopi gibi çok hassas analitik teknikler kullanıyoruz” diyor Mercedes Murillo-Barroso.
Cova del Frare’den kehribar boncuk. Fotoğraf: C. B. González, M. J. Vilar Welter
Büyük miktarda veriye ve bu tür analizlere dayanarak, diğer arkeolojik bilgilerle birleştirilen çalışma, Baltık kehribarının kuzeydoğu İber Yarımadası’na Neolitik kadar erken bir tarihte geldiğini doğruluyor ve bu da “bu geçiş ve değişim döneminde ticaret bağlamında anlaşılması gereken bir şey, ya azalan bir ‘Sepulcres de Fossa’ kültürünün ajanları tarafından, ya da Katalonya ve güney Fransa’daki Véraza gruplarının başını çektiği ve kuzey Avrupa ile doğrudan temas halinde olması gerekmeyen Neolitik Çağ’ın sonunda yeni kültürel eğilimler belirleyecek olanlar tarafından.”
Aslında, şu anda Baltık kehribarının Ebro’yu bu kadar erken bir tarihte, Akdeniz ağlarının bir sonucu olarak Sicilya kehribarının kullanımının baskın olduğu güney İber Yarımadası’na geçtiğine dair hiçbir kanıt yoktur.
Baltık bölgesi, mücevherlerde kullanılmak üzere belki de dünyanın en iyi kehribarına ev sahipliği yapmaktadır. Gerçekten de, klasik Roma’da çok rağbet görüyordu ve şimdi örneğin Polonya’da bütün bir endüstriyi sürdürüyor. Artık MÖ 4. binyıl gibi erken bir tarihte İberya’ya gelmeye başladığını ve yavaş yavaş Yarımada ve Sicilya kehribarının yerini aldığını biliyoruz.
Cambridge Üniversitesi profesörü Marcos Martinón-Torres, “Bu bulgunun kuşkusuz, egzotik malzemelerin erken değişim ağlarını ve bunların sosyal yapılar üzerindeki etkilerini anlamamız için önemli etkileri var” diye açıklıyor.
Çalışma Scientific Reports dergisinde yayınlandı.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >