4500 yıl önce Khufu için inşa edilen Gize Piramidi. F: Nina Aldin Thune.

Araştırmacılar Keops Piramidi’nin batı kenarının doğu kenarına oranla biraz daha uzun olduğunu tespit etti. Aradaki fark oldukça az olsa da, Mühendis Glen Dash ve Mısırbilim uzmanı Mark Lehner’ın önderliğindeki bir ekip tarafından yürütülen yeni bir ölçüm projesinde, bu küçük kusur ortaya çıkarıldı. Dash “Piramidin tabanı bir kare şeklinde değil” diyor

Keops ya da diğer adı ile Khufu Piramidi yaklaşık olarak 4.500 sene önce Firavun Khufu adına inşa edilmişti. Antik yazarlar tarafından bir dünya harikası olarak nitelendirilen piramit, Gize Platosu’nda yer alan üç piramidin en büyüğü olma özelliğini taşıyor.

Piramidin inşa süreci tamamlandıktan sonra piramidin dış kısmı, bugün birçoğu kaybolmuş olan beyaz kireçtaşından kaplama taşları ile kaplanmıştı. Kaplama tabakasını oluşturan taşların büyük bir bölümü geçtiğimiz yüzyıllarda başka inşaat projeleri için yeniden kullanıldı. Bu kaplama tabakasının bütünü olmadan piramidin kesin ölçülerini elde etmek ise bilim adamlarının oldukça zamanını aldı.

Glen Dash, Antik Mısır Araştırmaları Derneği’nin çalışmalarını anlattığı Aeragram dergisinin son sayısında yayınlanan raporda B”üyük Piramit’in tam boyutu ve yönü nedir? Arkeologlar, bilimadamları, mühendisler ve mistikler yüzyıllardır bu sorunun cevabını arıyor” diye yazıyor.

Dash “Piramidin dış cephesinde yer alan kaplama taşları yüzyıllar öncesinde yapı malzemesi olarak kullanılmak için yerinden kaldırıldı ve piramit orijinal kabuğundan yoksun bir şekilde günümüzdeki halini aldı” diyor.

Keops Piramidi’nin dış cephesi ilk inşa edildiğinde kaplama taşlarıyla kaplanmış olsa da bugün yalnızca birkaçı sağlam kalmayı başarabilmiş. (F: Mark Lehner)

Büyük Piramit’i Ölçmek

Keops Piramidi’nin orijinal uzunluklarını saptamak için Mark Lehner, kenarları bugün hala büyük piramidin üzerine inşa edildiği platforma dokunan, sağ kalmayı başarabilmiş kaplama taşları ile ilgili bir araştırma başlattı. Ekip ayrıca platform üzerinde kaplamaların nerede oldukları hakkında ipuçları sağlayacak işaretleri araştırdı. Araştırma sonunda piramidin orijinal kenarları boyunca kendilerine veri sağlayabilecek seksen dört nokta buldular. Bu noktalar bir karelaj üzerinde belirlendi.

Ekip daha sonra doğrusal regresyon (bağlanım) analizi adında bir istatistiksel yöntem kullanarak piramidin uzunluklarını tespit etti. Yaptıkları ölçümler neticesinde doğu kısmının orijinal uzunluğunun 230.295 ile 230.373 metre arasında olduğunu tespit eden ekip piramidin orijinal batı uzunluğunun 230.378 ile 230.436 metre arasında olduğunu saptadı. Bu ölçümler neticesinde varılan sonuç piramidin batı cephesinin doğu cephesine oranla 15 santimetre daha uzun olduğunu gösteriyordu.

Ortaya çıkan sonuçlar piramidin bir tam kare olmadığını doğrulasa da araştırmacılar bu rakamların 4.500 yıl önce yapılmış bir anıt için oldukça dikkate değer bir hassasiyet taşıdığını gösteriyor.

Mısırlıların yaşadıkları döneme göre oldukça yetenekli olduklarını söyleyen Dash, Mısırlıların ellerindeki aletlerle piramitleri bu kadar hassas bir şekilde nasıl inşa edebildikleri hakkında şu an için sadece tahminde bulunabileceğimizi söylüyor.

Dash, Antik Mısırlıların piramitleri bir ızgara düzeni, ya da karelaj üzerine yaptığını düşünüyor. Dash’in Live Science’a yaptığı açıklamaya göre ğiramidin kuzey-güney ekseni olması gerekenden 3 dakika 54 saniye daha batıda duruyor (kuzeyinden). Doğu-batı ekseni ise olması gerekenden 3 dakika 51 saniye daha kuzeyde duruyor (batısından). Doğu-batı ekseni aynı zamanda, piramidin doğusundaki bir tapınağın da merkezinden geçiyor.

Bu ölçümler Büyük Piramit’in  ana yönlerin çok hafif bir derece uzaklığında konumlandırıldığını gösteriyor: kuzey-güney ve doğu-batı yönlerindeki hata payı neredeyse aynı (3 dakika 54 saniye v 3  dakika 51 saniye).

Dash, hata payının neredeyse aynı (ve çok küçük) olmasının “piramidin ve onunla ilişkili olan tapınağın çok kesin olarak konumlandırılmış bir ızgara düzeni üzerine inşa edildiği konusunda iyi bir kanıt sağladığını” söylüyor.

Araştırmacılar Keops Piramidi’nin inşasında ve tasarımında kullanılan bilgileri bir araya getirip analiz etmeye devam ediyor.

Mısırlıların piramitleri bu kadar kesin şekilde nasıl inşa ettiklerini bir gün bulacaklarını umut eden Dash, bu sayede bir zamanlar Mısırlıların ellerinde olan teknoloji ve aletler hakkında da çok şey öğreneceklerini belirtiyor.

LiveScience, Owen Jarus, 10 Temmuz 2016

Arkeofili.com