Blog
Kurşunlu Cam Takılar, Orta Çağ Polonya'sında Yerel Hammaddeden Seri Üretiliyordu
Araştırma ekibi, Masovya Voyvodalığı'nda bulunan Wroclaw'daki bir tepede ve Sypniewo'daki bir mezar alanında keşfedilen kurşun cam süs eşyalarının izotopik analizlerini gerçekleştirdi.
www.arkeonews.com
Son arkeolojik araştırmalar, ortaçağ Polonya'sında kurşunlu cam takıların seri üretimine ilişkin önemli bilgiler ortaya koydu ve boncuk ve yüzük yapımında kullanılan hammaddelerin yerel kaynaklardan sağlandığını doğruladı.
Wroclaw Üniversitesi'nden Dr. Hab. Aleksandra Pankiewicz liderliğindeki bu çığır açıcı çalışma, saygın Arkeoloji Bilimi Dergisi’nde yayınlandı ve Polonya Bilimler Akademisi Arkeoloji ve Etnoloji Enstitüsü, Jagiellonian Üniversitesi, Varşova Üniversitesi Ulusal Nükleer Araştırma Merkezi, Czestochowa'daki Jan Dlugosz Üniversitesi ve ABD'deki Juniata Koleji dahil olmak üzere çeşitli saygın kurumların ortak çalışmasını içeriyordu.
Araştırma ekibi, Masovya Voyvodalığı'nda bulunan Wroclaw'daki bir tepede ve Sypniewo'daki bir mezar alanında keşfedilen kurşun cam süs eşyalarının izotopik analizlerini gerçekleştirdi. Bu bulgular, kurşun cam takıların Polonya'da seri üretildiğini ve hammaddelerin Silezya ve Malopolska sınırındaki Polonya yataklarından kaynaklandığını doğruluyor. Ancak, bu alanlarda camın doğrudan hammaddelerden üretildiğine dair net bir kanıt olmaması dikkat çekicidir. Polonya Bilimler Akademisi Arkeoloji ve Etnoloji Enstitüsü'nden Dr. Sylwia Siemianowska'ya göre, tüm çalışmalar mücevher üreticilerinin muhtemelen diğer bölgelerden ithal edilmiş olabilecek cam çubuklar veya diskler gibi yarı mamul ürünler kullandığını gösteriyor.
Polonya'da, özellikle Olkusz bölgesi yakınlarında , kurşun kullanımına dair önemli kanıtlar vardır, ancak bugüne kadar ham maddelerden cam üreten hiçbir atölye keşfedilmemiştir. Bu, ortaçağ zanaatkarlarının kullandığı ticaret ağları ve üretim yöntemleri hakkında ilgi çekici sorular ortaya çıkarmaktadır.
Kurşunlu cam, esas olarak silika ve kurşun oksitten oluşur ve Orta Çağ'da küçük nesneler, süs eşyaları ve sırlar oluşturmak için yaygın olarak kullanılırdı. Kurşunlu cam üretme tekniğinin Güneydoğu Asya'dan İpek Yolu aracılığıyla Avrupa’ya getirilidiğine ve 10. Ve 14. Yüzyıllar arasında popülerlik kazandığına inanmaktadır. Bilinen en eski kurşunlu vam boncuklar, Mısır’ın On Sekizinci Hanedanlığı’na (yaklaşık MÖ 1450-1425) kadar uzanır ve kurşun içeren cam için belgelenmiş tarifler MÖ 7. yüzyıldan kalma Mezopotamya metinlerinde görülür. Bu tarihi bağlam, cam yapımının uzun süredir devam eden geleneğini ve kültürler arası bilgi alışverişini vurgular.
Polonya'da, Küçük Polonya ve Silezya sınırındaki kurşun yatakları en azından Demir Çağı'ndan beri işletilmektedir ve kanıtlar bu kaynakların MÖ 6. yüzyıl kadar erken bir tarihte aktif olarak kullanıldığını ve 11. yüzyılda en yüksek sömürü seviyesine ulaştığını göstermektedir. Bu yatakların stratejik konumu, muhtemelen bölgede gelişen bir cam yapım endüstrisinin gelişmesine katkıda bulunmuş olup, bu yalnızca yerel talepleri karşılamakla kalmamış, aynı zamanda komşu bölgelerle ticareti de kolaylaştırmıştır.
Mücevherin Kültürel Önemi
Çalışma ayrıca kurşun cam takıların kültürel önemi hakkında ilgi çekici sorular da gündeme getiriyor. Boncuklar ve yüzükler genellikle kadınlıkla ilişkilendirilirken, araştırma bunun kesin bir kural olmadığını gösteriyor. Özellikle sarı ve siyah renkteki bazı büyük yüzükler muhtemelen kadınlar için tasarlanmamıştır ve bu da ortaçağ toplumunda cinsiyet rollerine dair daha karmaşık bir anlayışa işaret ediyor. Dahası, erkek mezarlarında boncuklar bulunmuştur ve bu da bunların önemi hakkında spekülasyonlara yol açmıştır. Dr. Pankiewicz, bu süslerin ölen eşlerin hatırası olarak hizmet edebileceğini veya erkeklerin kendilerinin takabileceğini öne sürerek, tarihi bağlamlarda süsleme uygulamalarının çok yönlü doğasını vurgulamaktadır.
Bu araştırmanın bulguları yalnızca ortaçağ Polonya mücevherlerinin işçiliğine ışık tutmakla kalmıyor, aynı zamanda tarihi toplumlarda süslemeyi çevreleyen kültürel uygulamalara ilişkin anlayışımızı da zenginleştiriyor. Mücevher üretiminde kurşun cam kullanımı, yerel kaynakların bulunabilirliğinin sanatsal ifadeyi ve toplumsal kimliği etkilediği maddi kültürdeki daha geniş eğilimleri yansıtıyor.
Daha fazla çalışma ortaya çıktıkça, Polonya'daki kurşun cam takıların mirası tarihçileri ve arkeologları büyülemeye devam ediyor. Bu araştırma, ortaçağ Avrupa'sında teknoloji, ticaret ve kültürel uygulamaların kesişimini keşfetmek için yeni yollar açıyor ve geçmişi nasıl anladığımızı yeniden değerlendirmeye davet ediyor. Kurşun cam üretimi ve toplumsal etkileri üzerine devam eden araştırma, bu tarihi eserlerin sanatçılığına ve önemine olan takdirimizi derinleştirmeyi vaat ediyor.
Sonuç olarak, ortaçağ Polonya'sındaki kurşun cam takıların incelenmesi yalnızca o dönemin teknik başarılarını vurgulamakla kalmıyor, aynı zamanda dönemin toplumsal dinamiklerine ve kültürel değerlerine bir pencere görevi görüyor. Araştırmacılar bu eserlerin ardındaki hikayeleri ortaya çıkarmaya devam ettikçe, bizden önce gelenlerin yaşamları ve kimlikleri hakkında daha zengin bir anlayış kazanıyoruz.
Wroclaw Üniversitesi
Kapak Görseli Kredisi: Kurşun camdan yapılmış halkaların bir örneği. Basın bülteninden fotoğraf
By Oğuz Kayra
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >