Blog
Meksika’da 1.300 Yıllık Frizdeki Tasvirler Deşifre Ediliyor
Araştırmacılar, bu frizde Mikstek takviminin kertenkele yılının figüratif ve sayısal tasvirlerini ve aynı zamanda quincunx’ı keşfettiler.
Erman Ertuğrul - www.arkeofili.com
15 metre uzunluğundaki kireçtaşı kabartma, Oaxaca Vadisi’ndeki en uzun Zapotek yazısı örneklerinden birini içeriyor.
Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) araştırmacılar, Oaxaca Vadisi’ndeki en uzun Zapotec yazısı örneklerinden biriyle süslenmiş eski bir frizi deşifre ettiler.
2018’de Monte Albán’daki Atzompa antik arkeolojik alanında, Casa del Sur adlı bir komplekste keşfedilen friz, Meksika’nın en büyük yerli kültürlerinden ikisi olan Mikstekler ve Zapoteklerin inançlarından bazılarını yüksek kabartma ile tasvir ediyor.
Yaklaşık 15 metre uzunluğundaki kireçtaşı ve alçı friz üzerindeki, MS 650 ile 850 arasına tarihlenen ikonografide bir quetzal kuşu, maymunlar, jaguarlar ve doğaüstü koruyucu figürler yer alıyor.
Araştırmacılar, bu frizde Mikstek takviminin kertenkele yılının figüratif ve sayısal tasvirlerini ve aynı zamanda quincunx’ı keşfettiler. Quincunx, dört yöne ve evrenin merkezine atıfta bulunan geometrik bir tasarımdı.
INAH’tan yapılan bir açıklama, motifleri Casa del Sur’un inşaatının yanıt verdiği kozmik dünyanın tezahürleri olarak tanımlıyor. Baş araştırmacı Nelly Robles García, “Genel olarak, kabartmalar şehirdeki güce, doğaüstü korumaya ve zamanın olmadığı bir zamana yapılan atıflardan oluşuyor.” diyor.
Şimdi bir UNESCO Dünya Mirası Alanı olan Monte Albán, MÖ yedinci ve dokuzuncu yüzyıllar arasında kurulmuştu. Burada 1.500 yıllık bir süre boyunca, bölgede Olmekler, Zapotekler ve Mikstekler yaşadı. Atzompa, Zapotek uygarlığı bölgede genişledikçe, Monte Albán’a bir uydu şehir olarak MS 650 ile 850 yılları arasında inşa edildi.
Atzompa, yakındaki Etla Vadisi’ne bakan bir tepenin üzerinde yer alıyor. Kanıtlar, kasabanın Monte Albán’da inşaat için taşınan taş ocağı için son bir yol istasyonu olarak hizmet ettiğini ve tepedeki konumunun yakındaki Mikstek’e karşı bir savunma görevi görmesine izin verdiğini gösteriyor.
Orijinal frizin yaklaşık 30 metre uzunluğunda olduğu ve Casa del Sur’un ana cephesini süslediği tahmin ediliyor. Kabalık bir tören meydanı tarafından görülebilir bir yerde olmalıydı ve konumu nedeniyle, kabartmalar bir “güç mesajı veya söylemi” veriyor olmalıydı.
Zapotekler MS 850 civarında Atzompa’yı terk ettiklerinde, friz kısmen yok edildi. Araştırmacılar, buraya yakın bir noktada, Zapoteklere ait kurban teklifleri olarak hizmet etmiş olabilecek cenaze vazosu parçaları buldular.
“Kireçtaşı ve sıva gibi malzemeler, kullanımları ve restorasyonları için yüksek derecede uzmanlık gerektirir. Friz, kurumun koruma öncelikleri arasında en önemli eserlerden biri olarak kabul edilmeli.”
Smithsonian Magazine. 8 Mart 2022.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >