İsrail’de bulunan yarım milyon yıllık taş aletlerin üzerinde fil yağı kalıntıları bulundu. Araştırmacılara göre, bu yeni keşif, eski insanların büyük hayvanları kesmek/kasaplık ve işlemek için alet kullandığını ortaya çıkarıyor.

Antropologlar, eski insanların, hayvan leşini kası, yağı ve kemik iliği için parçalarken aletler kullandığına inanıyordu, “fakat taş aletlerin gerçekten bu tür işler için kullanıldığını gösteren kesin bir kanıt yoktu” diyor Tel Aviv Üniversitesi’nden arkeolog Ran Barkai.

Eski İnsanlarda Alet Yapımı

Günümüzden 1.8 ila 1.5 milyon yıl önce, erken insanlar iki önemli değişiklik yaşadı. İlk olarak Homo erectus’un beyni oldukça büyüdü. Yakın bir zaman sonra da erken homininler, sert taşları, keskin kenar oluşturabilecek diğer taşlara vurarak taş alet elde etme yöntemini bıraktılar. Bu yöntem yerine erken insanlar, Aşölyen (Achulean) diye bilinen daha sofistike bir alet yapma yöntemine geçti. Arkeolojik kanıtlara göre, bu yöntemde el baltalarının ya da kazıyıcıların her iki yüzünden küçük parçalar soyularak/yontularak bıçaklar oluşturuluyor.

Birçok bilimadamı bu iki gelişmenin birbiriyle bağlantılı olduğunu söylüyor. Beyni daha büyük olan insanlar daha çok kaloriye ihtiyaç duyacaktı. Bu yüzden de insanlar hayvanları avladıktan ya da leşine ulaştıktan sonra etlerine ve yağlarına ulaşmak için kasaplık yapmaları gerekecekti. Böyle bir kasaplık için de daha gelişmiş bir alet yapma teknolojisine ihtiyaç duymuş olmalılar.

Erken insanlar şekli ve boyutu aşağı yukarı aynı kalan Acheulian teknolojisi taş aletlerini 1 milyon yıldan da uzun süre boyunca kullandı, ve çok benzer görünüşlü aletler dünya çapında da bulundu. Arkeologlar bu taş aletleri sıklıkla, Levant ve güneybatı Asya’daki paleolitik alanlarda, mamut ya da fil gibi hayvan kemiklerinin yanında buldu. Hatta bu hayvan kemiklerinde kesik izleri ve tam olarak kemik iliğinin erişileceği noktalarda kırıklar da vardı. Fakat bu örneklerde, insanların kasaplık için aletler kullandığına dair kanıtlar dolaylı ve tesadüfi sayılırdı.

İsrail’deki 500,000 Yıllık Taş Alet ve Fil Kalıntıları

 2004’te Barkai ve meslektaşları İsrail’de onbinlerce iyi korunmuş çakmaktaşı aletler ve keçi, geyik, ceylan ve yaban öküzü gibi hayvanlara ait binlerce kemiğin bulunduğu bir taş ocağında kazı yapıyordu. Burada ayrıca, nesli tükenmiş, Asya filine benzer, düz dişli file ait kemikler de bulundu. Bulunan en geç kalıntılar 300,000 ila 500,000 yıllıktı.

Taş ocağının bir bölgesinde, düzgünce kesilmiş bir fildişinin yakınında 3 küçük el baltası ve kazıyıcı bulundu. El baltalarının üstünde yapılan kimyasal analizler, düz-dişli filin yağının kalıntılarını ortaya çıkardı.

Ekip ayrıca aletlerin nasıl kullanıldığını belirlemek için üstlerindeki kullanım izlerini inceledi, ve aletlerin kopyalarını yaptı. Bu kopyalar incelendiğinde el baltasının kemik, tendon ve hayvan derisini kesmek için ideal olan, mükemmel bir çok işlevli alet olduğu belirlendi. Kazıyıcı da daha ince ve narin ucuyla post, yağ ve kasları birbirinden ayırmak için idealdi.

Bu yeni keşif, insan tarihinin bu kısmında, aletlerdeki gelişimin insanların daha çok et yiyebilmesinde önemli bir faktör olduğu düşüncesini destekliyor.

Barkai “Hayvanlardan yararlanabilmek için, kesebilecekleri ve kasaplık yapabilecekleri aletlere ihtiyaçları vardı. Sonuçlar, aletlerin neden bu kadar uzun süre boyunca değişmediğini açıklayabilir: çünkü değişmeleri gerekmiyordu. Bu aletler 1 milyondan uzun süre boyunca yaşayabilmelerini ve gelişebilmelerini sağladı. Bu aletler, homininlerin ihtiyaçlarına uyuyordu” diyor.

Araştırma, 18 Mart’ta PLOS ONE dergisinde yayınlandı.

LiveScience (kaynak: Arkeofili)