Blog
Van’da Moğol İlhanlı Hükümdarı Hülagü Han’ın yazlık sarayının kalıntılarına ulaşıldı
Bölgede bulunan Moğol İlhanlı dönemi kiremit parçaları Fotoğraf İzmir Katip Çelebi Üniversitesi.
www.arkeonews.com
Türk ve Moğolistanlı bilim insanlarından oluşan arkeoloji çalışma ekibi, Van’ın Çaldıran ilçesinde 1260’lı yıllardaMoğol İlhanlı Devleti hükümdarı Hülagü Han’ın inşa ettirdiği düşünülen yazlık saray ve şehir kalıntılarına ulaştı.
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil başkanlığında Moğolistan Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve İKÇÜ-MUIS Türkoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Dr. Ankbayar Danuu ve Türk ve Moğolistanlı tarihçi, arkeolog, Sinolog ve Türkologlardan oluşan ekip, Eski Pers ve Ermeni tarihi kaynaklarında bahsedilen Hülagü Han’ın 1261-1265 yılları arasında yaptırdığı yazlık sarayının kalıntıları hakkında yeni bulgulara ulaştı.
Ekip, Van Müzesi’nde bulunan ve İlhanlı hükümdarı Hülagü Han tarafından inşa ettirildiği düşünülen sarayda kullanıldığı tespit edilen eserleri inceledi. Çalışmalarını eserlerin bulunduğu tahmin edilen bölgede yoğunlaştıran ekip İlhanlılar dönemine ait olabileceğini düşündükleri bir kervansaray ve seramik fırını kalıntıları tespit etti.
İzmir Katip Çelebi Ünversitesi Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil, “Moğolistan’dan gelen ekibin bilgi ve tecrübeleriyle de müzede yaptığımız incelemelerde bazı eserlerin Moğol İlhanlı Devleti yapısına ait çatı kiremitleri olduğunu fark ettik. Bu kiremitlerin müzeye nereden geldiğinden yola çıkarak bir araştırma yaptık. Aslında dedektif gibi birtakım ipuçlarını birleştirerek bir bütüne ulaşmaya çalışıyoruz. Elde ettiğimiz verilerle de önemli bir sonuca ulaştık kanısındayız” diye konuştu.
Çatı kiremitlerinin çok sayıda örneğini alana yayılmış bir şekilde gördüklerini ve bir kervansaray bulduklarını belirten Ersel Çağlıtütüncigil , “Burada belki de bir kent olduğunu gösteren bir takım yapı kalıntıları var. Araştırmalar şimdilik yerleşimin kervansarayın doğusuna doğru yayıldığını gösteriyor. Nitekim o bölgede yoğun seramik buluntusuyla karşılaştık. Bu seramikler arasında yer alan ve Van Müzesi envanterinde de benzerleri bulunan çatı kiremitlerinin birebir örneklerini ise Moğolistan’da (Karakurum) görüyoruz” dedi.
Hülagü Han’ın bölgede hanımı için kilise inşa ettirdiğinden bahsediliyor
“Anadolu’da bu tarz kiremit bildiğimiz kadarıyla şimdilik yok. Dolayısıyla bu veriler Anadolu’da doğrudan bir İlhanlı yapısı olduğunu bize gösteriyor. Ayrıca burada bir Budist tapınağının olması gerektiğini de düşünüyoruz. Müze envanterindeki bir eser de bu görüşümüzü destekler yönde. Kaldı ki sarayla beraber bir Budist tapınağı da yapılıyordu. Kaynaklar Hülagü Han’nın hanımı Dokuz Hatun için de bir kilise inşa ettirdiğini söylüyor.”
“Muhtemelen o kilise de buralarda. Ayrıca bölgede yaşayan Müslümanlar için de bir ibadet yapısı yaptırmış olmalı. Kervansarayın ilerisinde seramiklerin pişirildiği bir fırın ve henüz anlamlandıramadığımız birçok yapı kalıntısı bulunuyor.”
Çağlıtütüncigil, Hülagü Han’ın inşa ettirdiği yazlık sarayın da aynı bölgede olduğunu değerlendirdiklerini belirtti.
Türkoloji Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. D. Ankhbayar,“Bugüne kadar İç Moğol Özerk Bölgesi’ndeki Kubilay Han’ın sarayı, İran’daki Ambaghay Han’ın yazlık sarayı ve Mısır’ın Saray şehri olan üç Moğol Hanının saray kalıntıları bulunmaktadır. Altın Orda bulundu. Bu sefer dördüncü sarayı keşfettik. En az 1200×1200 metrelik bir alana sahip bir saray-şehir olduğuna inanılıyor” dedi.
Dr. D.Ankhbayar, arkeolojik araştırma kazılarının Türk bilim insanlarıyla iş birliği içinde yürütülmesinin planlandığını ifade ederek, kazılara yasal çerçeve içinde hazırlanmanın gerekli olduğunu belirterek, Başkan’dan bu konuda karar verme aşamasında destek vermesini istedi.
Çalışma İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi Prof. Dr. Şaban Doğan’ın koordinasyonunda, İKÇÜ Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil başkanlığında Moğolistan Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve İKÇÜ-MUIS Türkoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Dr. Ankbayar Danuu tarafından yürütülüyor.
Moğolistan Devlet Üniversitesi Türkoloji Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. D.Ankhbayar, “Bugüne kadar İç Moğol Özerk Bölgesi’ndeki Kubilay Han’ın sarayı, İran’daki Ambaghay Han’ın yazlık sarayı ve Mısır’ın Saray şehri olan üç Moğol Hanının saray kalıntıları bulunmaktadır. Altın Orda bulundu.Bu sefer dördüncü sarayı keşfettik.En az 1200×1200 metrelik bir alana sahip bir saray-şehir olduğuna inanılıyor” dedi.
By Oğuz Büyükyıldırım
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >