Blog
Yelp ve Twitter’ın Antik Roma Versiyonu: Müstehcen Duvar Yazıları
Yelp ve Twitter’ın Antik Roma Versiyonu: Müstehcen Duvar Yazıları
MÖ 79’da volkanik bir patlamayla yok olan ve yaklaşık 2000 yıldır aynı şekilde korunmuş olan Antik Roma kenti Pompeii, sanatı, mimarisi ve hatta duvar yazıları ile ünlü. Ancak bahsedilen müstehcen duvar yazıları ile ilgili yeni bir araştırma, Pompeililerin herkesin yaptığı bir şeyle oldukça ilgilendiğini ortaya çıkartıyor: kaka.
Tuvalete giden koridorda tuvalet ihtiyacını gideren bir adamı koruyan Isis betimli fresk, ‘cacator cave malum’ – ‘dışkılayan kişi, kem gözlere dikkat! sözleri. Napoli Arkeoloji Müzesi. F: Flickr kullanıcısı Carole Raddato
Washington Üniversitesi klasik profesörü Sarah Levin-Richardson, ‘Antik Müstehcenlikler’ adlı yeni bir kitabında, “Pompeii Duvar Yazılarında Bedensel Atıklar ve Sınırlar” konusunu ele alıyor. Şehir sakinlerinin her gün yarım metrik ton dışkı ürettiğine dikkat çeken Levin-Richardson, kaka yapmanın hamamlarda sıklıkla umumi bir faaliyet olmasından dolayı ortalama bir Julius’un düzenli olarak epeyce bir dışkıya maruz kaldığını aktarıyor.
Pompeii duvarlarındaki müstehcen duvar yazılarının neredeyse iki düzinesi insan dışkısına atıfta bulunuyor ve bunlardan sadece bir tanesi yalnızca idrardan bahsediyor. Çoğunluğunda, amiyane tabiriyle ‘kaka yapmak’ olarak tercüme edilebilen Latince cacare kelimesi kullanılmış ve sadece birinde eş anlamlısı merda sözcüğü bulunuyor. İlginçtir ki, bu duvar yazılarının neredeyse tamamı dükkanların ve tavernaların ön odaları gibi çok kamusal mekanlarda bulunuyor. Tuvaletlerin kendisinde ise çok az sayıda bu şekilde duvar yazısı bulunuyor.
Grafitiler aynı zamanda Antik Roman esprilerine, şikayetlerine ve korkularına da ışık tutuyor. Örneğin duvar yazılarında birinde şöyle yazıyor: “Yatağa işedik, itiraf ediyoruz, günah işledik hancı. Ama neden diye sorarsanız odada lazımlık yok”. Açıkçası, Yelp’in çok öncesinde Romalılar da fakir otel koşullarında yaşadıkları rahatsızlıklarını bir şekilde ifade etmek zorundaydılar!
Pompeii’de antik fast-food restoranı olarak da adlandırabileceğimiz thermopolium’un duvarından politik içerikli duvar yazısı. F: wikimedia commons kullanıcısı Plaàtarte.
Ve bazı duvar yazılarında ise ‘dışkılayan kişi, talihsizliklerden sakın!’ anlamında cacator cave malum sözcükleri kullanılmış. Bir örnekte, bu uyarı amfi tiyatroya yakın bir duvarda, yaklaşık bir metre yüksekliğindeki harflerle yazılıdır. Yerel ev sahipleri, gürültücü ve kavgacı spor tutkunlarının bahçelerinde kaka yapmalarını durdurmaya mı çalışıyorlardı?
Levin-Richardson, bu bariz anlamların ötesinde, Romalı zihninin ussal çerçevesine ulaşmak istiyor. Örneğin, bu duvar yazılarının bir kısmının muhtemelen erkeklere karşı bir küçümseme olarak tasarlandığını çünkü “dışkılayan bir bedene dikkat çekmek o bedenin cinsel birleşmeye müsait olduğunu ve potansiyel olarak eksik eril bütünlüğe ve eksik öz iradeye sahip olduğunu kabul etmektir” diye yazıyor.
Ayrıca, siyasetle ilgili görüşleri ifade etmek için de kullanılan müstehcen duvar yazısı örnekleri bulunuyor. Pompeii’deki Stabian Hamamlarının duvarlarına bir cümle şöyle der: Roma cum Fructo Roma cacatris -Ürünü olan Roma, dışkılayan Romadır- Levin-Richardson, bunu Roma’nın emperyalist politikalarından hoşlanmayan birisinin önerisi olarak okur. Biz artık bu tarz görüşlerimizi ifade etmek için Twitter’a sahibiz, ancak Romalılar ise duvar yazılarına sahipti.
Bir Antik Roma kentinden umumi tuvalet.
Kendi heybetli yollarıyla yerel bir siyasetçiye desteğini sergileyen belli bir Lesbianus’u hedef alan birkaç yorum da var. Levin-Richardson, daha sonra birisinin Lesbianus’un siyasi konuşmasını etkili biçimde kınadığını iddia eden bir duvar yazısı karaladığını belirtiyor ve ekliyor: “Bir adayın erdemlerini öven kişinin bunu yaparken dışkıladığını hayal etmeye zorlanmış bir haldeyken bunu nasıl ciddiye alabilirsin?”
Levin-Richardson, Pompeii’nin siyasi duvar yazılarının “Bedensel atıkların, fiziksel, sosyal ve bedensel sınırların bütünlüğüne meydan okuması üzerine odaklandığını” savunuyor. Bu sözler ve çizimler, Pompeii’nin sokaklardaki dışkıların da dahil olduğu kentsel yapısını ortaya çıkartıyor ki bu dışkılar Levin-Richardson’a göre “kamu ve özel arasındaki ayrımları çökertmekle tehdit eder nitelikte”. Ve ona göre belki de en önemlisi, müstehcen duvar yazılarının “siyasi konuşmaları kirletmek ve emperyalist politikayla ilgili yorumlara hizmet etmek” için kullanılıyor olması.
Levin-Richardson, “Bu 2000 yıllık duvar yazıları, eski Pompeililerin günümüzdekiler ile aynı problemlerle yüzleştiğini gösteriyor” diyor. “Pompeii’nin tiyatrosunda gladyatör maçlarını görmeye gelen taraftarlar için halk tuvaletleri yeterli değildi, bu yüzden izleyiciler işlerini komşu evlerin arka taraflarında görüyorlardı. Ve bu duvar yazıları, adayların vücutları, egzersiz ve sağlık rutinleri, cinsiyet ve mimiklerinin sürekli bir tahkik altında olduğu günümüz siyasi ortamıyla da oldukça benzer” diye ekliyor.
Ovid’in ‘Dönüşümler’inde yazdığı gibi: omnia mutantur nihil interit: her şey değişir, hiçbir şey kaybolmaz. Ve aslında Grafiti de günümüzde 2.000 yıl öncesinden çok farklı değil.
Forbes. 4Ekim 2017.
Kaynak: http://arkeofili.com/yelp-twitterin-antik-roma-versiyonu-mustehcen-duvar-yazilari/
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >