Blog
Athena Tapınağı’nın 2 bin 600 yıllık koruyucuları İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açılıyor
Griffin şeklinde de yazılan Grifon, kadim Orta Doğu ve Akdeniz topraklarında favori bir dekoratif motif olarak görülür.
www.arkeonews.com
İzmir’in Foça ilçesindeki Phokaia Antik Kenti’nde yer alan 2 bin 600 yıllık Athena Tapınağı’nın 2 at ve 2 griffon büstünden oluşan koruyucuları İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açılıyor.
Athena Tapınağı alanında 2000 yılında gerçekleştirilen çalışmalar sırasında ortaya çıkarılan 1 metre 30 santimetre ila 1 metre 40 santimetre boyundaki at ve griffon büstlerin konservasyon ve restorasyon çalışmalarının sonuna gelindi. Kısa bir zaman içinde büstler İzmir Arkeoloji Müzesi'ndesergilenmeye başlanacak.
At büstlerinin Tanrıça Athena’ya ithafen; kartal başlı, aslan gövdeli ve kanatlı mitolojik kuş olarak tanımlanan griffonların ise dönemin inancına göre “tapınağın bekçiliğini yapmaları” için duvarlara yerleştirilmiş olabileceği düşünülüyor.
Athena Tapınak alanının daha önce Tanrıça Kibele’ye adanmış olduğunu dile getiren İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürü Cengiz Topal, AA muhabirine “Kazılardan ele geçen verilerden daha önce Kibele kültüne ilişkin tapınım alanı olduğunu, milattan önce 6. yüzyıldan sonra da tapınaklar yapıldığını, son evresinde de Athena tapınağı olarak kullanıldığını biliyoruz.” dedi.
Topal, Foça’daki ilk tapınağın yapım evresinin Efes ve bölgelerdeki diğer tapınaklardan daha eskiye dayandığına dikkati çekerek, şu bilgileri paylaştı:
“Athena Tapınağı tarihsel olarak ön planda ama buluntu, kalıntı olarak çok veri yok. Çünkü gördüğünüz gibi modern Foça yerleşmesi antik Phokaia kentinin tamamen üstüne konumlanmış durumda. Antik yapılar geçmiş dönemlerde kullanıldığı, oradaki mimari elemanlar başka yapılarda kullanılmış olduğu için o inanç kültü de sona ermiş olduğu için maalesef elimizde çok fazla veri yok ama bu tarihsel değerinden bir şey kaybettirmiyor sadece görsel olarak eksik.”
Bulunan eserler arasında griffon ile at süslemeleri olduğunu dile getiren Topal, “Eserlerin restorasyonlarını yapıp İzmir Arkeoloji Müzesi’nde sergilemek üzere çalışmaları başlattık. Griffonlardan biri hemen hemen tamamlandı. Restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra ziyaretçileri ile buluşacak.” diye konuştu.
Mozaikli alanda da çalışma yapılacak
Cengiz Topal, Athena Tapınağı dışında Foça’daki tarihsel çalışmaların 2019-2020 yılından bu yana İzmir Arkeoloji Müzesi başkanlığında yürütüldüğünü söyleyerek, düzenleme ve bakım çalışmalarına ağırlık verdiklerini aktardı.
Phokaia Antik Kenti’ndeki mekanların bazı bölümlerinin sondaj kazılarıyla açığa çıkarıldığını belirten Topal, “Bu yıldan itibaren mozaikli yapıların tamamının açığa çıkarılması ve sergilenmesi için çalışıyoruz.” diye konuştu.
Griffon nedir?
Grifon, aslan gövdeli (kanatlı veya kanatsız) ve kuş başlı, genellikle kartal olan mitolojik yaratık olarak bilinir. Griffin şeklinde de yazılan Grifon, kadim Orta Doğu ve Akdeniz topraklarında favori bir dekoratif motif olarak görülür.
Yaklaşık MÖ 2. binyılda Levant’ta ortaya çıkan grifon, MÖ 14. yüzyılda Batı Asya’ya ve Yunanistan’a yayılmıştır. Asyalı griffin tepeli bir kafası ile betimlenirken Minos ve Yunan griffininin genellikle spiral kıvrımlı bir yelesi olduğu görülür.
Tapınaklarda genellikle koruyucu görevini üstlenen grifonlar, sfenks ile eşleştirilmiş olarak ya sırtüstü ya da kalçaları üzerine oturmuş olarak gösterilmiştir.
Grifon, Demir Çağı’nda hem Asya’da hem de Yunanistan’da görülmeye devam etmiştir. (britannica)
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >