Blog
Bit pazarından çıkan sır: Antiokhos başı nasıl kaçırılmaya çalışıldı?
Bit pazarından çıkan sır: Antiokhos başı nasıl kaçırılmaya çalışıldı?
Alman gezgin Dr. Lothar Carlowitz’in 1966 yılından önce çektiği görüntüler bir Türk tarafından bulundu ve büyük skandal ortaya çıktı. Nemrut Örenyeri, Kahta ve Arsemia antik kenti kazılarında bulunan Kommegene Kralı Antiokhos’un baş heykeli bir Alman tarafından yurtdışına çıkarılmaya çalışılırken yakalanmış!
Geçtiğimiz haftalarda Berlin’de bitpazarında bir Türk tarafından bulunan ve 1966 yılından önce Alman gezgin Dr. Lothar Carlowitz tarafından çekilen görüntülerde Nemrut Örenyeri, Kahta ve Arsemia antik kenti kazıları görülüyor. Arsemia’da yapılan kazılarda Kommegene Kralı Antiokhos’un baş heykelinin toprak altında bulunuşu ilk defa görüntüleniyor. Görüntüde heykel başı temizlenerek bir beze sarılıyor. Heykel başının şimdi nerede olduğunu merak edip peşine düştük. İnanılmaz bir hikaye ortaya çıktı.
GÖRÜNTÜLER 1966 YILI ÖNCESİ
Arkeoloji ve Sanat Dergisi editörü Nezih Başgelen ile birlikte görüntülerin kamuoyuna yansımasından sonra heykelin nerede olabileceğine dair kafa yorduk. Başgelen daha önce hazırladığı ” Dünya Kültür Mirasında; Gaziantep” isimli kitapta bu heykeli kullandığını söyledi. Film görüntülerinde THY’nın TC–ALP uçağının kanadı görülüyor. Söz konusu Douglas C.47 A tipi uçak THY filosuna 18.11.1946 yılında dahil oldu, 1966 yılında da filodan çıkarılarak Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na devredildi. Bu bilgiye göre görüntüler 1966 yılı öncesini gösteriyor.
ALMAN PROF. DÖRNER HEYKELDEN NİYE SÖZ ETMEDİ?
Heykel başının bulunduğu Arsemia antik kentine ilk giden 1953 yılında Alman Prof. Dr. F. Karl Dörner’di. Görüntüler de Dörner’in kazısını gösteriyor. Bu durumda görüntülerin tarihinin 1953–1966 yılları arasında olduğu kesin. Dörner, 1986 yılına kadar bölgede araştırma ve kazı çalışmaları yaptı. Dörner, “Der Thron der Götter auf dem Nemrud Dağ” isimli 1987 yılında çıkardığı kitapta uzun yıllar yaptığı çalışmaları anlatıyor. Daha sonra Türk Tarih Kurumu tarafından Türkçe’ye çevrilen kitapta birçok buluntudan söz edilirken Antiokhos’un heykel başından tek kelime edilmiyor. Hatta Arsemia’da bulunan bir kadın başının hikayesi kitapta anlatılmasına ve heykelin Adıyaman Müzesi’ne teslim edildiğinden söz edilmesine rağmen Antiokhos başı yer almıyor.
MÜZEDEKİ DOSYA KAYBOLDU!
Bu tarihi geçmiş bilgilerin ışığında heykelin izini Gaziantep Zeugma Müzesi’nden sürmeye başladık. Gaziantep Müzesi yetkilileri eserin müzeye nasıl geldiğini bilmediklerini 1995 yılında envantere kaydedildiği bilgisini verdiler. Müzeye eserin nasıl geldiğine dair dosya kayıptı! Arşivde yapılan aramalara rağmen bulunamadı. Gaziantep Müzesi’nin eski müdürleri ile konuştuk. Eserin müzeye 1980’li yıllarda havaalanında yurt dışına çıkarken bir Alman vatandaşının bavulunda yakalandığı, polis tarafından müsadere ile müzeye verildiği bilgisine ulaştık. Ancak bu Alman vatandaşı kim, nasıl yakalandı ve mahkemesi ile ilgili müzedeki dosyası sırra kadem bastı.
30 YILLIK SIR!
Olay gittikçe ilginç hale gelmeye başladı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden konuyla ilgili bilgi istedik. Yaklaşık bir haftalık çalışmaya rağmen onlar da dosyaya ulaşamadı. Adıyaman Müzesi eski çalışanları ve müdürleri ile konuştuk. Arsemia antik kentinde bulunan Antiokhos başı ile ilgili müzede hiçbir kayıt ve bilgi yoktu. Tüm bu araştırmalardan sonra eserin 1950’li yıllardan havaalanında yakalandığı tarihe kadar yaklaşık 30 yıl kocaman bir sırdı. Üstelik Arsemia kazılarında çalışan Kahtalı köylülerin anlattığı onlarca eser kaçakçılığı hikayesi var. Bu film görüntüleri Antiokhos başının sırrı ve beraberinde yurtdışına kaçırılan diğer eserlerin ortaya çıkmasına vesile olabilir.
CEVAP BEKLEYEN SORULAR!
Cevap bekleyen çok sayıda soru var. Onca sene eser nerede saklandı? Gaziantep Havaalanı’ndaki Alman kimdi? Kazı ekibiyle ilişkisi var mıydı? Eser yakalandıktan sonra uzun yıllar bölgede çalışan Alman Prof. Dörner’in Türkiye’yi terk etmesi tesadüf müydü? Dörner’in kitabında bu kadar önemli bir eseri bulmasına rağmen söz etmemesi normal mi? Gaziantep Müzesi’nde sergilenen eserin menşeinin bilinmemesi için dosyayı kim yok etti? Görüntüleri çeken gezgin Dr. Lothar Carlowitz ile eseri kaçıranlar arasında bir bağlantı var mı? Bugün Gaziantep Müzesi’nde yer alan eser.
‘ÇORAP SÖKÜĞÜ GİBİ GELİR’
Arkeoloji ve Sanat Dergisi editörü Nezih Başgelen konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: Filmin en ilginç ve tuhaf yönü Gaziantep Havaalanı’ndan kaçırılırken müsadere edildiği söylenen ve bugün Gaziantep Müzesinde olan Nemrut Dağı’ndaki sıradışı anıtsal tümülüsü, kutsal alanı ve devasa heykelleri yaptıran Kommagene Kralı Antiokhos başının bulunuşunu göstermesidir. Gaziantep Havaalanı’nın 1976′da ilk kez hizmete girdiğini biliyoruz. Müsaderenin bundan sonra olması gerek. Müzede ve emniyette bu konuda daha sarih bilgilerin olması gerekir. Gaziantep Müzesi 1995 yılında envanterine geçirmiş. 1966 öncesi bulunan başın 1995′e kadar bu süreçte nerede olduğu önemli. İlgili kazı heyeti eğer bildirmemişse bölgede yıllardır -kazı işçilerinden naklen- dillendirilen özellikle Arsemia’da bulunup müzeye teslim edilmeyip zamanla yavaş yavaş yurtdışına (Almanya’ya) yasadışı yollardan götürülen eserler hikayeleri kısmen doğrulanmış olacaktır. Olayı tüm boyutlarıyla ve her yönüyle irdelemeliyiz.” 04.03.2015 Radikal Haber: Ömer Erbil
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >