Blog

6 Şubat günü ardı ardına meydana gelen şiddetli depremlerin ardından, Roma döneminde gözlem amaçlı inşa edilen Gaziantep Kalesinin surları yıkıldı.

Seferpaşa Mahallesi Naip Hamamı Sokakta yer alan ve günümüzde “Gaziantep Savunma ve Kahramanlık Panoraması Müzesi” olarak kullanılan kalenin taş bloklardan yapılan surlarının bir bölümü ile çevresindeki istinat duvarı yıkıldı.

Gaziantep Kalesi’nin doğu, güney ve güneydoğu kısımlarında bulunan bazı burçlar, depremin etkisiyle yıkıldı ve kalıntılar yola saçıldı. Kalenin etrafındaki demir korkuluklar çevreye sürüklendi. Kalenin yanındaki istinat duvarı ise çöktü. Bazı burçlarda büyük çatlaklar oluştuğu görüldü.

Kalenin yakınında yer alan ve 17. yüzyılda inşa edilen tarihi Şirvani Camisi’nin kubbesi ile doğu istikametindeki duvarı kısmen çöktü.

Gaziantep Kalesi tarihçesi

Gaziantep’in merkezindeki yaklaşık 25-30 metre yükseklikteki bir tepeye kurulmuş olan Gaziantep Kalesi’nin ne zaman inşa edildiği bilinmiyor. Ancak Roma döneminde gözlem amaçlı kullanıldığı biliniyor. Kale, tarih boyunca birçok kez restore edildi ve son olarak 2000’li yılların başında yapılan bir restorasyon çalışması ile son halini aldı.

Daire biçimindeki kalenin çevresi 1200 metre uzunluğunda. Duvarları taş bloklardan yapılan kalenin 12 kulesi ve burçları var.

Depremde Gaziantep Kalesi’nin burçlarında derin çatlaklar oluştu.

Gaziantep Kalesi’nin, günümüzden 6.000 yıl önce, Kalkolitik döneme kadar uzanan bir höyük üzerinde kurulduğu biliniyor. Kale büyük ihtimalle ilk olarak MS 2. ila 4. yüzyıllarda Roma döneminde bir gözetleme kulesi olarak inşa edilmişti. Arkeolojik kazılar, daha sonra bu kalenin genişletildiğini gösteriyor. Kale bugünkü halini ise Bizans İmparatoru I. Justinianus döneminde (MS 527-565) aldı. Bizans dönemini takip eden yıllarda özellikle Memlükler, Dulkadiroğulları ve Osmanlılar farklı zamanlarda kaleyi zaman zaman onardı ve bu onarımlara dair kitabeleri yerleştirdiler.

Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde söz konusu kalenin 36 burcundan bahsediyor, ancak günümüzde bunların yalnızca 12 tanesini görebiliyor. Geri kalan 24 burcun ise kalenin dış surları üzerinde bulunduğu ve günümüz kadar ulaşamadığı tahmin ediliyor. Kale çevresinde, eni 30 metre, derinliği ise 10 metre olan bir hendek yer alıyordu ve kaleye geçiş köprü ile sağlanıyordu.

Gaziantep Kalesi’nin yıkılmış surları.

1989 yılından itibaren aralıklı yapılan kazı ve restorasyon çalışmaları ile kalenin çevresi belirlendi, koruma duvarı yapıldı, çıkış yolu islah edilerek taş döşendi, sur bedenleri onarılarak yükseltildi, ana kapılar yenilendi ve diğer kapı girişleri demir parmaklıklarla kapatıldı. Bu çalışmaların teknik aşamaları ise Gaziantep Arkeoloji Müzesi tarafından yürütüldü.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >