Blog

Endüstriyel ölçekte gümüş çıkarma

Gillingham yakınlarındaki Grange Çiftliği’nde kazı yapan arkeologlar, 15 kilogram mürdesenk keşfettiler. Mürdesenk, diğer metallerden gümüşün çıkarılmasıyla ilişkili bir malzeme. Bu, bir Roma Britanyası alanında bulunan en büyük miktar ve arkeologların normalde Grange Çiftliği’ninki gibi kırsal bir yerleşimde bulmayı umdukları miktarı büyük ölçüde aşıyor ve gümüşün rafine edilmesinin endüstriyel ölçekte gerçekleştiğini gösteriyor.

Ancak kazı ekibi henüz, bu miktarda malzemenin üretilmesi için gereken işletme büyüklüğünü destekleyebilecek altyapıya dair herhangi bir iz ortaya çıkaramadı.

Pre-Construct Archaeology (PCA) tarafından yönetilen ve Newcastle Üniversitesi’nden arkeologların katıldığı kazı ve sonraki araştırmalar, keresteden inşa edilmiş ve dahili olarak üç koridorla bölünmüş dikdörtgen bir bina ortaya çıkardı. Roma Britanya’sında oldukça yaygın olan bu tip çok işlevli binalar, hem ev, hem de el sanatları için bir alan olarak kullanılabiliyordu. Bununla birlikte, arkeologlar binanın bir ucunda küçük ölçekli metal işleme kanıtı bulsalar da keşfedilen mürdesenk miktarını üretecek düzeyde değildi.

Ekip, genellikle koridorlu binalarda değil, Roma villalarında bulunan büyük bir mezar anıtı olan taş mozoleyi ortaya çıkardıklarında başka bir gizemle karşı karşıya kaldı. Milattan sonra 3. yüzyılın sonlarına veya 4. yüzyılın başlarına tarihlenen bu yapı, iki katlı bir binanın yüksekliğindeydi ve yakındaki Medway Nehri’nden görülebiliyordu. Arkeologlar, mozolenin, Roma Britanya’sındaki mozoleler için çok sıra dışı olan düz kırmızı mozaik karolardan oluşan “mozaikli” bir zemine sahip olduğunu söylüyor.

Anıt mezarın kalıntılarının içinde arkeologlar, yaşlı bir kadının bedenini içeren kurşunla kaplı bir tabut buldular. Kadının dişlerinin izotopik analizi, muhtemelen oranın yerlisi olduğunu gösterirken, radyokarbon tarihlemesi, anıt mezarın yapıldığı sırada gömüldüğünü gösteriyor. Roma Britanyasında insanların kurşun tabutlara gömülmesi duyulmamış bir şey olmasa da, yaygın bir uygulama da değildi. Keşfin olağandışı olmasının sebebi, kadının o dönemde yaygın olan herhangi bir kişisel eşya veya mezar eşyasıyla gömüldüğüne dair herhangi bir kanıtın bulunamaması.

Roma Arkeolojisi Kıdemli Öğretim Görevlisi Dr. James Gerrard, “Grange Çiftliği’ndeki keşifleri çevreleyen pek çok gizem var. Geç Roma imparatorluğu döneminde ekonominin, üretimi devlet tarafından yoğun bir şekilde kontrol edilen gümüş ve altına dayandığını bilmemize rağmen, sadece küçük bir kırsal yerleşim yeri olan Grange Çiftliği’nde gümüşün neden bu kadar büyük miktarlarda rafine edildiğini bilmiyoruz. Belki de bölgenin nehre yakınlığı önemli bir faktördü. İşin İmparatorluğun görüş alanı dışında yasadışı bir şekilde yapılmış olması da muhtemel.” diyor.

“Ayrıca, yaşlı kadının kim olduğuna dair çok az ipucumuz var. Toplumda önemli bir statüye sahip önemli biri olduğu açık, çünkü mozole gibi önemli bir anıtta kurşun bir tabuta gömülmek hem para hem de emek açısından kaynak gerektirir.”

Anglo Sakson keşifleri

Beşinci ve altıncı yüzyıllara gelindiğinde, Grange Çiftliği kalıcı olarak yerleşilen bir alan olarak kullanımdan düşmüş gibi görünüyor. Bu nedenle ekip, kazı sırasında iki mızrak başı ve süslü broş da dahil olmak üzere bir dizi erken Anglo-Sakson eşyası ortaya çıkarıldığında şaşırdı. Mızraklar genellikle Anglo-Sakson mezar uygulamalarının bir parçası olarak kullanılıyordu, ancak Grange Çiftliği’nin o zamanlar bir yerleşim yeri veya mezar yeri olarak kullanıldığını gösteren hiçbir kanıt yoktu.

Dr. Gerrard, “Broş çok sıradışı bir bulgu, üslup olarak güney İskandinavya’ya daha yakın ve İngiltere’de bulunan benzer broşlardan yalnızca biri. Hem mızraklar hem de broşlar, mütevazı bir kırsal alan için olağandışı ve yüksek statülü nesneler.” diyor.

“Mozole kullanılmıyordu ve aslında yaşlı kadının mezarının daha sonraki yıllarda, muhtemelen erken Orta Çağ mezar hırsızları tarafından altüst edildiği anlaşılıyor.”

Mürdesenk, mozole ve kurşunla kaplı tabutun içindeki yaşlı kadını çevreleyen gizemlerin yanı sıra, arkeologlardan oluşan ekip ayrıca 453 Roma sikkesi, 20.000’den fazla çömlek parçası ve 8.000 hayvan kemiği buldu.

Yüzyıllar boyunca süren karmaşık faaliyet dizisi

Alanda yeni bir konut inşaatının başlamasından önce gerçekleşen kazı, Dr. Gerrard tarafından yazılan ve PCA tarafından yayınlanan “By the Medway Marsh” adlı yeni bir kitabın konusu. Geç Demir Çağı’ndan Romalılar dönemine geçişi ve bu dönemde büyümesi ile Orta Çağ’da başına gelenleri, kazı ve alanın tarihini ayrıntılarıyla anlatıyor.

Dr. Gerrard, “Grange Çiftliği’ndeki yer, bize büyüleyici bir gizem ve tüm Roma dönemini kapsayan kapsamlı ve karmaşık bir faaliyet dizisi verdi. Ama bu, buranın hikayesinin yalnızca bir aşaması. Bulduğumuz her şey ve şu an alanda olan şeyler, Medway’in ekonomik çekiciliğinin ve bölgenin değişen gelişiminin kanıtı.” diyor.

Newcastle Üniversitesi. 16 Mart 2022

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >