Blog
Kaplumbağa Fosili, 150 Milyon Yıl Önceki Habitatı Aydınlatıyor
Ön ve arka bacaklarının nispeten kısa olması, kaplumbağanın kıyıya yakın yerlerde yaşamış olduğunu gösteriyor.
Yaren Şener - www.arkeofili.com
Bavyera’da iyi korunmuş bir kaplumbağa fosili, 150 milyon yıl önce Güney Almanya’da bulunan türler ve habitatları hakkında önemli ipuçları veriyor.
Painten’in Geç Jura (Kimmeridgiyen) Torleit Formasyonu’ndan Solnhofia parsonsi. C: PLOS ONE (2023).
Bu fosil,Solnhofia parsonsitürünün şimdiye kadar bulunan en iyi korunmuş örneği olma özelliğini taşıyor. Ön ve arka bacaklarının nispeten kısa olması, kaplumbağanın kıyıya yakın yerlerde yaşamış olduğunu gösteriyor. Bu durum, uzun yüzgeçleri bulunan ve açık denizde yaşayan deniz kaplumbağaları ile ters düşüyor.
Tübingen Üniversitesi Biyojeoloji çalışma grubundan Felix Augustin, “Bunun gibi neredeyse tamamen korunmuş uzuvlara sahip bir Solnhofia bireyi daha önce tanımlanmamıştı.” diyor. Ayrıca, Solnhofia parsonsi’nin kafası ile kabuğu da oldukça iyi korunmuş. Uzun ve sivri bir ağzı var, üçgen şeklinde ve 9 santimetreden biraz daha uzun olan kafası kabuğun neredeyse yarı uzunluğunda bulunuyor.
Çalışmanın ortak yazarı Márton Rabi, “Solnhofia bazı modern kaplumbağalarda da gördüğümüz gibi, büyük kafasını kabuklu omurgasız canlılar gibi sert yiyecek maddelerini ezmek için kullanmış olabilir. Ancak bu durum, diyetini yalnızca bunların oluşturduğu anlamına gelmiyor.” diyor.
Painten’in Geç Jura (Kimmeridgiyen) Torleit Formasyonu’ndan Solnhofia parsonsi. Kafatasının detay fotoğrafı (A) ve çizimi (B). Her ikisi de aynı ölçekte. C: PLOS ONE (2023).
Solnhofia ismi, Nürnberg’in güneyindeki Altmühl Vadisi’nde bulunan Solnhofen kireçtaşı yataklarından geliyor. En eski kuşlardan biri olan Archaeopteryx ile birçok pterosaur ve deniz sürüngeninin ünlü fosilleri burada bulunmuştu.
Fosil açısından zengin olan Solnhofen kireçtaşı tabakaları, Altmühl Vadisi’nin tamamı boyunca uzanıyor. Solnhofia parsonsi fosili, Regensburg’un batısında bulunan ve sistematik fosil arama kazıların yalnızca yaklaşık olarak 20 yıldır sürdüğü Painten bölgesindeki bir taş ocağında bulundu.
Çalışmanın ortak yazarı Andreas Matzke, “Kireçtaşı tabakalarındaki fosillerin çok iyi bir şekilde korunmuş olması, o zamanki çevresel koşullarla açıklanabilir.” diyor.
Yaklaşık 150 milyon yıl önce Güney Almanya boyunca sığ, tropikal bir deniz uzanıyordu ve bu denizde havzaları açık denizden ayıran birçok ada ile resif bulunuyordu. Yüzen parçacıklar kireçtaşı tabakaları oluşturarak havza tabanlarına çöktü.
Painten’in Geç Jura (Kimmeridgiyen) Torleit Formasyonu’ndan Solnhofia parsonsi. Kabuğun detay fotoğrafı (A) ve çizimi (B). Her ikisi de aynı ölçekte. C: PLOS ONE (2023).
Bir hayvan öldüğünde, kalıntıları dibe batıyordu. Lagündeki su ile açık deniz arasındaki su değişiminin düşük oranda olması nedeniyle buradaki oksijen derişimi oldukça düşük ve tuz derişimi oldukça yüksekti, bundan dolayı ölü hayvan ve bitkiler ayrışmıyordu. Bitki ve hayvan kalıntıları kireçtaşında korundu ve fosilleşti- sıklıkla eşsiz detaylarıyla birlikte.
Bu bölgenin, yaklaşık 250 milyon yıl önce başlayıp dinozorların neslinin tükendiği 66 milyon yıl öncesine kadar süren Mesozoik zamandan kalan fosiller açısından dünyanın en önemli yerlerinden biri olduğu düşünülüyor. Solnhofia parsonsi fosili, Painten bölgesindeki nispeten yakın zamanda keşfedilmiş bu yerin önemini vurguluyor. Oradaki kireçtaşında bulunan omurgalı canlı fosilleri artık bilimsel olarak inceleniyor. Denkendorf yakınlarındaki Dinozor Müzesi’nde, Solnhofia parsonsi de dahil olmak üzere buluntular sergileniyor.
Universitaet Tübingen. 26 Temmuz 2023.
Makale: Augustin, F. J., Rabi, M., Spindler, F., Kampouridis, P., Hartung, J., Albersdörfer, R., & Matzke, A. T. (2023).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >