Blog
Stonehenge’in Altı Tonluk Sunak Taşı İskoçya’dan Getirilmiş
Yıllardır Sunak Taşı’nın Galler’den geldiği düşünülüyordu. Ancak 2023 yılında yapılan bir analiz, taşın İskoçya’nın kuzeyi kadar uzak bir yerden gelmiş olabileceğini belirledi.
www.arkeofili.com
Stonehenge’deki altı tonluk Sunak Taşı’nın kimyasal yapısı, İskoçya’nın kuzeydoğusunda bulunan taşlarla benzer çıktı.
Sunak taşı düz bir şekilde duruyor ve iki düşmüş sarsen taşının altında gömülü ve ziyaretçiler tarafından neredeyse görülemiyor. C: Aberystwyth Üniversitesi
Araştırmacılar, Stonehenge’in Sunak Taşı’nın jeolojik yapısının kimyasal analizine dayanarak bu devasa kayanın İskoçya’nın hangi bölgesinden geldiğini artık kesin olarak biliyorlar.
Nature dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmanın parçası olan bu bulgu, devasa anıtın inşaatçılarının yaklaşık 6.000 kilogramlık taşı orijinal konumundan günümüzdeki güney İngiltere’deki yerine taşımak için gelişmiş yöntemler kullandığına dair daha fazla kanıt sunuyor.
Yıllardır Sunak Taşı’nın Galler’den geldiği düşünülüyordu. Ancak 2023 yılında yapılan bir analiz, taşın İskoçya’nın kuzeyi kadar uzak bir yerden gelmiş olabileceğini belirledi. Çünkü taş, bu bölgelerdeki diğer taşlara benzer şekilde büyük miktarda baryum içeriyordu. Bu keşif, araştırmacıların taşın gerçek kaynağını daraltmasına yardımcı oldu.
Çalışmanın ortak yazarı ve Aberystwyth Üniversitesi’nde jeolojik kimya profesörü olan Nick Pearce, “Sunak Taşı her zaman çemberin içindeki diğer küçük mavi taşlarla birlikte sınıflandırılırdı” diye belirtiyor.
“Uzun süredir mavi taşların sadece Birleşik Krallık’ın güney kısımlarında, örneğin Güney Galler’de bulunabileceğine inanılıyordu. Taşların mineralojisini inceledikten sonra, Sunak Taşı’nın Galler’den gelmediği ortaya çıktı.”
Bu yeni analiz için araştırmacılar, Sunak Taşı’ndan alınan iki parçanın mineral tanelerini incelediler ve bunun zirkon, apatit ve rutil gibi bol miktarda mineraller içerdiğini ortaya çıkardılar. Araştırmacılar, mineral bileşiminin Orcadian Havzası’ndaki kayalarla eşleştiğini keşfettiler. Orcadian Havzası, kuzeydoğu İskoçya’yı, Orkney ve Shetland adalarını kapsayan bir bölge ve Stonehenge’e yaklaşık 750 kilometre uzaklıkta.
Stonehenge’in plan görünümü. C: Clarke, A., et al. 2024.
Ayrıca Sunak Taşı’nın bazı mineral tanelerinin 1 milyar ila 2 milyar yaşında olduğunu belirlediler. Pearce, “Kayaların yaşının bir parmak izini elde edebildik. Bu, İskoçya’nın Orcadian Havzası’ndaki tortul kayalarla mükemmel bir şekilde eşleşiyor.” diyor.
Peki Stonehenge’in yaratıcıları, bu devasa kayayı nasıl bu kadar uzun bir mesafe taşıdılar?
Özellikle de Stonehenge’i oluşturan devasa taşların MÖ 2.600 civarında yerleştirildiği göz önüne alındığında “İşte asıl soru bu” diyor Pearce.
“Sunak Taşı adalardan birinden geldiyse, yolculuğuna su üzerinde başlamış olmalı ve deniz ve kara taşımacılığını içermeliydi. Bu, basit bir iş değil.”
Araştırmacılar, taşın yolculuğu hakkında sadece spekülasyon yapabilseler de, bu kadar ağır bir yükü taşımak için Orcadian Havzası ile güney İngiltere arasında “deniz taşımacılık rotası” içeren “toplumsal bir koordinasyon” gerektirdiğini düşünüyorlar.
Pearce, “Bu durum, taşın nereden geldiği hakkındaki bilgimizi açıkça değiştiriyor. Bunu koordine etmek muhtemelen yüzlerce insanı içeriyordu. 6 metrik ton ağırlığında bir şeyi bu kadar uzağa taşımak için iyi bir sebepleri olmalıydı.” diyor.
Sunak Taşı, söz konusu iki yer arasındaki tek bağlantı değil.
Pearce, “İki bölgede de benzer çanak çömlek parçaları ve evler bulundu. Bu durum, bağlantının derinliğini güçlendiriyor.” diyor.
Live Science. 14 Ağustos 2024.
Makale: Clarke, A.J.I., Kirkland, C.L., Bevins, R.E. et al. (2024)
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >