Blog
Teruzorlar Yumurtadan Çıkar Çıkmaz Uçmayı Başarmış Olabilir
Bir fosil analizi, teruzor yavrularının uçmaya kalkış için yetişkinlerden daha güçlü bir kemiğe sahip olduğunu gösteriyor.
Yazar:Buse Vurdu
Teruzor yavruları, yetişkin teruzorların uçuşundan biraz farklı görünse de, kabuktan çıktığında uçabiliyordu.
Araştırmacıların Scientific Reports’ta bildirdiklerine göre, embriyonik, yumurtadan yeni çıkmış ve yetişkin teruzorların fosilleşmiş kanat kemiklerinin yeni bir analizi, bu eski yavru sürüngenlerin başlangıçtan itibaren güçlü ve çevik uçan canlılar olduğunu öne sürüyor.
Teruzorlar, 228 milyon ila 66 milyon yıl önce Triyas’tan Kretase dönemlerine kadar dinozorlarla birlikte yaşayan eski bir uçan sürüngenler grubuydu. Grupta, uçtuğu bilinen en büyük yaratık olanQuetzalcoatlus Northropive ağaçlara tırmanmasını sağlayan başparmakları olanKunpengopterus antipollicatus(diğer adıyla “Monkeydactyl”) da bulunuyor.
Bilim insanları, teruzorların erken yaşam tarihi hakkında nispeten az şey biliyorlar. Buna, yavruların aktif olarak kanat çırpıp çırpamayacakları veya sadece süzülebilecekleri de dahil. Bu durum, yavruların uçuşa hazır olana kadar ebeveyn bakımı altında kaldıkları anlamına gelebilir.
Ancak son bulgular, giderek sürüngenler için erken bağımsızlığa ya da “önceden olgunluğa” işaret ediyor. Örneğin embriyonik bir teruzorun kanatlarında uçuş zarlarının bulunması ve yetişkin boyutuna ulaşmadan çok önce uzun mesafeli uçma yeteneğine sahip küçük bir Pteranodon yavrusunun keşfi gibi…
Berkeley’deki California Üniversitesi’nden paleontolog Kevin Padian, “Yavru teruzorlar hemen hemen kesinlikle süzülmüyorlardı.” diyor. Uçmanın üç anahtarının güçlü kemikler, havada uzun süre kalmaya yetecek kadar kas kütlesi ve kuşların tüylerine benzer şekilde kanat derisindeki sağlam keratin lifleri olduğunu söylüyor. “Son ikisi hakkında çok az şey biliyoruz.” diyor.
İngiltere’deki Southampton Üniversitesi’nde paleontolog olan Darren Naish ve meslektaşları, fosilleşmiş embriyo ve yavru kanat ölçümlerini iki türden,Pterodaustro guinazuiveSinopterus dongi‘den yetişkinlerinkiyle karşılaştırdı. Araştırmacılar kanat açıklıklarını, kanat kemiklerinin gücünü ve kanatların ne kadar yük taşıyabileceğini analiz etti. Özellikle, bir kanat kemiğine, humerusa odaklandılar. Bu kemik, teruzorların kendilerini havalandırmak için kullandıkları uzuvlarda bulunuyor ve bir teruzorun yerden kalkıp kalkamayacağına dair önemli bilgiler sunuyor.
Ekip, yavruların humerus kemiklerinin yetişkinlerin çoğundan şaşırtıcı derecede daha güçlü olduğunu buldu. Yavruların ayrıca yetişkinlere göre daha kısa ve daha geniş kanatları vardı. Bu da uzun mesafeler uçmasalar bile çevik bir şekilde yön ve hız değiştirebileceklerini gösteriyordu.
Ekip, çevik uçuşun, yavruların yalnızca yırtıcılardan kaçmasına değil, aynı zamanda yoğun bitki örtüsünde gezinirken böcekler gibi zor avları kovalamasına da yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Boyutları nedeniyle daha az manevra yapabilen yetişkin teruzorlar, daha sonra daha açık habitatlara geçmiş olabilirler.
Modern kuşlar arasında -Endonezya’nın Sulawesi adasında yaşayan, tavuk benzeri tuhaf bir kuş olan maleo dışında- yumurtadan çıktıktan hemen sonra uçma yeteneği neredeyse bilinmiyor. Maleo’nun hemen uçma yeteneği, adanın monitör kertenkelelerinden pitonlara kadar çeşitli yırtıcıları tarafından yakalanmasını önlemeye yardımcı oluyor.
“Yine de hayvan dünyasının çoğunda gençlerin kendi başlarının çaresine bakabilmeleri alışılmadık bir durum değil” diyor Padian. “Omurgalılarda erken olgunlaşma, istisna değil kuraldır. Yalnızca uzun süreli ebeveyn bakımına sahip hayvanlar – ötücü kuşlar veya primatlar gibi – uzun bir süre boyunca çaresiz kalmayı göze alabilirler.”
Sciencenews. 22 Temmuz 2021.
Makale: Naish, D., Witton, M. P., & Martin-Silverstone, E. (2021).Powered flight in hatchling pterosaurs: evidence from wing form and bone strength.Scientific reports,11(1), 1-15.
www.arkeofili.com
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >