Blog

ND3 sahasında mikro bıçak yapımı için iki tür teknik tespit edildi: kama şeklindeki çekirdek tekniği ve yarı konik çekirdek tekniği. ND3’te ortaya çıkarılan taş eserler, bu yöntemler kullanılarak mikro bıçakların üretilmesinin tüm sürecini gösteriyor. C: Jin Yingshuai.

Prof. Zhang Xiaoling liderliğindeki bir araştırma ekibi, “Tibet Platosu’nun Uzak, Yüksek Rakımlı Bölgelerinde Mikro Bıçak Adaptasyonuna Dair En Erken Kanıt” başlıklı bir makale yayımladı.

Tibet Platosu’nun iç kesimlerinde, şimdiye kadarki bilinen en eski mikro bıçak teknolojisi sahası keşfedildi. ND3 adı verilen alan, yaklaşık 4.600 metre yükseklikte, Silin Gölü kıyılarında yer alıyor. 1.100’den fazla taş aletin ortaya çıkarıldığı alan, tipik mikro bıçak teknolojisine sahip.

Stratigrafi korelasyonu ve saha oluşum sürecinin analiziyle birlikte ayrıntılı Optik Uyarılmış Lüminesans (OSL) ve Radyokarbon (14C) tarihleme çalışmaları, sahanın yaklaşık 11.000-10.000 yıl öncesinde kullanıldığını ortaya koydu.

ND3 alanında hedeflenen ana ürün, yan ve uç kazıyıcılar gibi daha az sayıda yongalama aletinin kullanıldığı mikro bıçaklardı. Ayrıca ND3’ten çıkarılan taş aletler, mikro bıçakların tüm üretim sürecini içeriyor. En yaygın hammaddeler nehir kıyılarında bulunan çakmaktaşı ve akik aglomeralarıydı; mikro bıçak üretimi için ise ince yonga şeklindeki ham maddeler tercih edilmişti.

Araştırmacılar, detaylı taş teknolojisi analizleri yoluyla, sahada mikro bıçak üretimi için tipik kama biçimli çekirdek ve yarı konik çekirdek teknolojilerinin kullanıldığını doğruladılar ve bu teknolojilerin yontma dizilerini yeniden oluşturdular.

Makalenin yazarları, teknoloji karşılaştırmaları yoluyla ND3 teknolojisinin Kuzey Çin’in güneyindeki teknoloji ile tutarlı olduğunu ve bu iki bölgenin mikro bıçak teknolojileri arasında güçlü bir bağlantı olduğunu belirlediler. Yazarlar, mikro bıçak ürünlerinin plato boyunca kronolojisini taş analiziyle bütünleştirerek, mikro bıçak teknolojisinin Tibet Platosu’nun kuzeydoğu kesiminden platoya girdiğine dair net bir rota belirlediler. 

Tibet Platosu’ndaki mikro bıçak teknolojisi, Kuzey Çin’in güneyinden geliyor ve yaklaşık 15.000 yıl önce platonun kuzeydoğu kenarında ilk kez ortaya çıkmıştı. Bu teknoloji, 11.000 ila 10.000 yıl önce Kunlun Dağları ve Qingnan Platosu üzerinden Tibet Platosu’nun iç kesimlerine ulaşmış ve ardından tüm plato boyunca geniş bir alana yayılmıştı. C: Jin Yingshuai.

Mikro bıçak teknolojisi yaklaşık 15.000 yıl önce Güney Kuzey Çin’den Qinghai Gölü Havzası, Kunlun Dağları ve Qingnan Platosu gibi platonun kuzeydoğu ucuna kadar yayıldı. 11.000-10.000 yıl önce bu teknoloji platonun iç kesimlerine kadar ulaşmıştı.

Mikro bıçak teknolojisi, elverişli bir iklimin karakterize ettiği Holosen döneminde platonun iç kesimlerine yayıldı. Kuzey Tibet Platosu’nun düz arazisi, bu teknolojinin hızla yayılmasını kolaylaştırdı. 

Orta Holosen’de mikro bıçak teknolojisi güneye ve doğuya doğru yayıldı, özellikle güney ve doğu Tibet’in nehir vadilerine yayıldı. Tarımın ortaya çıkışına rağmen, mikro bıçak teknolojisi tarımsal topluluklar için önemli bir rol oynamaya devam etti.

Yazarlar, mikro bıçak teknolojisinin yaklaşık 2.000 ila 3.000 yıl öncesine kadar varlığını sürdürdüğünü ileri sürüyor. Moleküler biyoloji araştırmaları, mikro bıçak teknolojisinin geniş ölçekte benimsenmesinin, Holosen’in başlarında platoya önemli nüfus akınıyla aynı zamana denk geldiğini gösteriyor.

Mikro bıçak teknolojisini kullanan popülasyonlar platoya göç ettikten sonra yok olmadı veya yerlerine yenileri gelmedi; aksine evrilmeye devam ettiler ve potansiyel olarak modern Tibetlilerin atalarının önemli bir bölümünü oluşturdular.

Science China Press. 12 Haziran 2024.

Makale: Jin, Y., Zhang, X., Wang, S., Ge, J., He, W., Da, W., … & Gao, X. (2024).

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >