Kanada’da yaşayan 15 yaşında bir çocuk, Mayaların takımyıldızı haritalarını ve uydulardan elde edilen fotoğrafları kullanarak, daha önce bilinmeyen bir Maya şehrini keşfetmiş olabilir.

Quebec şehrinde yaşayan William Gadoury, Mayaların, kurdukları şehirlerin yerlerini takımyıldızlarına göre seçtiğine dair bir teori geliştirdi. Mayalara karşı büyük bir merakı olan Gadoury, Mayalara ait 22 takımyıldızını inceledi. Bu inceleme sonunda 117 Maya şehrinin de, yıldızların konumlarıyla eşleştiğini gördü.

Mayaların, Amerika’nın keşfedilmesinden önce yazmış olduğu Madrid Kodeksi’nden faydalanarak haritayı incelemeye devam eden Goudry, üç yıldızdan oluşan 23. takımyıldızında bir şehrin eksik olduğunu fark etti.

Kanada Uzay Ajansı’nın kendisine sağladığı uydu fotoğraflarını kullanarak ve daha sonra bunları Google Earth görüntüleriyle birleştirerek Goudry, takımyıldızındaki 3. yıldızın gösterdiği yerde bir şehir keşfetti. Şehir, Meksika’daki Yucatán Yarımadası’nın uzak bir kıyısında bulunuyor.

William, yağmur ormanları içinde olduğu için henüz ziyaret edilemeyen şehire “K’aak Chi”, yani Ateşin Ağzı (ya da Ateşten Ağız) adını verdi.

Kanada Uzay Ajansı’ndan Daniel De Lisle, yoğun bitki örtüsü yüzünen bölgeyi araştırmanın zor olduğunu söyledi. Fakat uydu taramalarında, oldukça göze çarpan düz çizgiler bulunuyor. The Independent‘a yaptığı açıklamada De Lisle “Bitki örtüsünün altında birşeyler olduğunu düşündüren çizgiler var. Burada insan yapımı bir yapı olduğunu akla getirecek kadar çok kanıtımız var” diyor.

News Brunswick Üniversitesi’nden Dr Armand La Rocque, farklı uydu fotoğraflarında olasılıkla bir cadde ağı, yaklaşık 30 tane antik yapı, ve belki de bir piramit olabilecek büyük bir kare şekli göründüğünü söyledi.

La Rocque The Independent’a yaptığı açıklamada “Kare, doğal bir şekil değildir. Genelde insan yapımıdır ve hemen hemen hiçbir zaman doğal bir olaya işaret etmez. Bu yüzden doğal olduğunu düşünmüyorum. Buradaki kare, Maya piramitleriyle benzer büyüklükte gibi gözüküyor – boydan boya 50-100 metre uzunluğunda” diyor.

La Rocque “Bunların hepsini göz önünde bulundurursak, bu bölgede bir Maya şehri olduğuna dair birçok belirti görüyoruz” diyor.

La Rocque, William’ın bu keşfinin, arkeologların benzer teknikler kullanarak başka Maya şehirlerini keşfetmesine de yardımcı olacağını söylüyor.

Gadoury’nin keşfi yakında bir bilimsel dergide yayınlayancak ve 2017’de Brezilya’daki Uluslararası Bilim Fuarı’nda Gadoury bulgularını açıklayacak.

Fakat yapı benzeri şekillerin görüldüğü uydu fotoğrafları ne kadar umut verici görünse de, arkeologlar araziye gidip keşif yapana ve kalıntılara rastlayana kadar, burada bir şehrin varlığı doğrulanmış olmayacak.

Larocque “Buraya gitmek çok zor bir iş, fakat belki bu proje sayesinde yerel arkeologlar oraya gitmeye karar verir” diyor.

Eğer keşif doğruysa, bu, Mayaların şehir planlaması ve şehirlerin kurulacağı yerleri seçme konusunda büyük bir merkezî kontrolü olduğunu gösteriyor. Ayrıca eğer 117 şehri takımyıldızlarıyla eşleştirebiliyorlarsa bu da Mayaların, bugüne kadar sanılandan çok daha ileri seviyede haritalandırma ve topografya bilgisi ve tekniği olduğu anlamına geliyor.

William Gadoury ise keşfi konusunda çok heyecanlı. Mayalara olan merakı 2012’deki ‘Maya takvimine göre dünyanın sonunun geldiği furyası’yla başlayan küçük William: “Mayaların şehirlerini neden nehirlerden uzağa kurduğunu, neden dağlara ya da marjinal yerlere şehir yaptıklarını anlayamıyordum” diyor.

Journal de Montreal‘e yaptığı açıklamada Gadoury “Başka bir sebepleri olmalıydı. Yıldızlara taptıkları için bununla bir ilgisi olabileceğini düşündüm ve hipotezimin doğru olup olmadığını görmeye karar verdim. Araştırmayı yaparken, en parlak yıldızların, en büyük Maya şehirleriyle eşleştiğini gördüğümde çok heyecanlandım ve şaşırdım” diyor.

William bulduğu şehrin arazisini görmek için sabırsızlandığını söylüyor: “Oraya gitmek üç yıllık çalışmamın zirvesi ve en büyük hayalimin gerçekleşmesi olur.”

William, Japonya ve Kanada Uzay Ajansları ile NASA’dan övgüler aldı. Bunun yanında yaşadığı şehir olan Quebec’te de yerel bir kahraman oldu.

Bazı Uzmanlara Göre Yıldız Teorisi Yanlış

Fakat Florida Üniversitesi’nde antropoloji profesörü olan Susan Gillespie, bu konuya kuşkulu yaklaşıyor. Gillespie yıldız teorisinin, Mayaları egzotik ve ilginç hale getirmeye çalışan modern eğilimin başka bir semptomu olduğunu söylüyor.

Gillespie “Mayalar şehirlerini yıldızlara göre konumlandırmadı, yerel ekolojik koşullara göre konumlandırdı. En büyük şehir olan ve günümüzde Guatemala’da olan Tikal’e bakarsanız, büyük bajo‘ların, yani bataklıkların yakınında kurulduğunu görürsünüz. Yağmur mevsiminde bu bölge kanolarla yapılan ticaret için çok uygun olurdu. Burası ayrıca, insanların aletlerini yapmak için kullandığı, büyük bir çakıltaşı kaynağının yanındaydı” diyor.

Gillespie, eğer William’ın söylediği yerde bir Maya şehri bulunursa bunun sadece bir tesadüf olacağını söylüyor: “Mayalar MÖ 1500’den MS 1500’e kadar hüküm sürdü. Bu 3000 yılda neredeyse her yeri doldurdular.” Mayaların ne kadar geniş bir alanda yaşadığı düşünülürse, incelenmemiş hala bir çok yer olduğu söylenebilir. Gillespie “Haritada bir boşluk varsa, orada bir şehir olabilir” diyor.

---

Independent – Samuel Osborne, news.com.au – Lauren McMah, The Australian News – Will Pavia, Science Alert.com, Examiner.com – Gary Daniels, 10 Mayıs 2016

Arkeofili.com