Blog
Çocukluk Stresleri, Neandertaller ve Modern İnsanda Farklıydı
Üst Paleolitik insanlar arasında, diş minesi kusurlarının, çocukların tahmini sütten kesilme döneminden sonrasında değil, sütten kesilmenin gerçekleştiği tahmin edilen 1 ila 3 yaş aralığında meydana gelme olasılığı daha yüksekti.
Begüm Bozoğlu - www.arkeofili.com
Neandertaller ve Üst Paleolitik’teki modern insan çocuklarının diş minesi analizi, çocukluk dönemi stresindeki farklılıkları ortaya koyuyor.
Neandertallere ait bir azı dişi. C: João Zilhão
Scientific Reports’ta yayımlanan bir araştırmaya göre, 400.000 ila 40.000 yıl önce yaşamış Neandertal çocukları ile Üst Paleolitik çağda (50.000 ila 12.000 yıl önce) yaşayan modern insan çocukları, farklı gelişim aşamalarında benzer düzeyde çocukluk stresiyle karşılaşmış olabilir. Araştırmanın yazarları, bu bulguların iki tür arasındaki çocuk bakımı ve diğer davranış stratejilerindeki farklılıkları yansıtabileceğini öne sürüyorlar.
Laura Limmer, Sireen El Zaatari ve meslektaşları, 74 Homo neanderthalensis bireyinden elde edilen 423 Neandertal dişinin ve 102 Homo sapiens bireyinden elde edilen 444 Üst Paleolitik insan dişinin diş minesini analiz ettiler. Araştırmacılar, daha ince diş minesinin yatay oluklarını tanımlayarak bu bireylerde erken yaşam stresini incelediler. Önceki araştırmalar, bu olukların hastalık, enfeksiyon, yetersiz beslenme ve travma gibi çocukluk çağı stres etkenleriyle bağlantılı olabileceğini göstermişti.
Yazarlar, genel mine kusurları olasılığının hem Neandertal hem de Üst Paleolitik modern insan dişlerinde benzer olduğunu keşfettiler. Ancak bu kusurların ortaya çıkma ihtimalinin olduğu gelişim aşamaları iki tür arasında farklılık gösteriyordu.
Üst Paleolitik insanlar arasında, diş minesi kusurlarının, çocukların tahmini sütten kesilme döneminden sonrasında değil, sütten kesilmenin gerçekleştiği tahmin edilen 1 ila 3 yaş aralığında meydana gelme olasılığı daha yüksekti. Neandertaller arasında ise diş minesi kusurları, sütten kesilmenin beklendiği yaklaşık bir yaş civarında ortaya çıkıyor, iki ila dört yaş arasında zirveye ulaşıyor ve sonrasında azalıyordu.
Kırmızı oklarla gösterilen gelişimsel diş minesi bozukluklarına (hipoplazi) sahip bir Neandertal dişinin (Le Moustier sağ alt köpek dişi) yüksek çözünürlüklü kopyası. (C: Kate Mcgrath)
Yazarlar, Paleolitik insan çocuklarının sütten kesme sırasında yaşadığı stresin, yetersiz beslenme riskini artıran artan enerji ihtiyacından kaynaklanabileceğini belirtiyorlar.
Üst Paleolitik insanların, çocukların gıdaya erişimini sağlamak, kaynakları daha verimli kullanmak ve ebeveynlere bağımlılığı uzun süreli teşvik etmek gibi stratejilerle, sütten kesme sonrası çocuklarda gelişimsel stresin azaltılmasına yardımcı olabileceklerini öne sürüyorlar.
Bu stratejilerin Neandertaller tarafından kullanılmamış olabileceğini ve bu durumun, Neandertallere kıyasla modern insanlara uzun vadeli hayatta kalma avantajı sağlamış olabileceğini belirtiyorlar.
Nature Publishing Group. 23 Mayıs 2024.
Makale: Limmer, L.S., Santon, M., McGrath, K. et al. (2024).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >