Türkiye’de kaçak kazı yapılarak ortaya çıkartılan ve çalınan eserlerin yanısıra müzelerden ve koleksiyonerlerden de birçok eser çalınıyor. Üstelik bu çalınan eserlerin sayısı hiç de küçümsenmeyecek kadar.

Antalya Elmalı Örenyeri Karaburun Tümülüsü’nden Çalınan 2 Duvar Resmi

Anadolu toprakları, herkes tarafından bilindiği üzere binlerce yıldır birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. Bulunan en eski insan kemiğinin 1.2 milyon yıl öncesine tarihlendiği bu topraklar, en az o zamandan beri insanlar tarafından mesken tutuldu. Buna bağlı olarak günümüzde maalesef kültürel miras tahribatı da oldukça fazla. Her karışında bir kültür varlığı bulunan Anadolu’da sürekli olarak define kazıları yürütülmekte. Bu kaçak kazılar bazen tescilli ören yerlerinde, bazen de kimsenin bilmediği alanlarda gerçekleştiriliyor. İç savaş halindeki Suriye’den kaçırılan eserlerin Türkiye’den Avrupa’ya ulaştırıldığı iddiaları da cabası.

Göbeklitepe Örenyerinden Çalınan Eser

Bunların hepsi bir yana, Türkiye’deki koleksiyoncuların elinde bulundurduğu eserler ve müzelerden de birçok eser çalınmakta ya da kaybolmakta. Bu eserlerin yetkili kurumlardan ya da kişilerden nasıl kaybolduğu ya da çalındığı ise tam bir muamma. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın resmi sitesinde, müze müdürlüklerinden veya koleksiyonculardan çalınan eserlerin bir listesi mevcut. Üstelik oldukça kabarık bir liste. Hepsi olması gerektiği gibi belgelenmiş, fotoğraflanmış ve envanter kayıtları bulunuyor. Fakat sayısız tarihi eser, bir şekilde müzelerden ve koleksiyonerlerden çalınıyor. Asıl soru ise bu eserlerin bu kurumlarda nasıl kaybolduğu, neden bulunamadığı. İşte bu noktada hiçbir fikrimiz yok.

Aydın Müzesi Müdürlüğü Bahçesinden Çalınan Skyla Başlığına Ait Erkek Figürü

Yetkili kurumlardan ve koleksiyonerlerden çalınan upuzun listeden sadece birkaçını aşağıda yayımlıyoruz. Bunların arasında dünyanın ilk tapınağı Göbeklitepe ve Ara Güler’in keşfettiği Afrodisias da bulunuyor. Tam listeyi görmek isteyenler kulturvarlikları.org sitesini ziyaret edebilir.

Bir koleksiyonerden çalınan 10’dan fazla tarihi kandilden biri

Bir koleksiyonerden çalınan 40’tan fazla eserden biri olan mozaik

Burdur Belediye Deposundan Çalınan Aslan Fragmanı

Denizli Hierapolis Antik Kentinden Çalınan Kaya Kabartması

Yozgat Müzesi Müdürlüğünden Kaybolan Eserler

Kocaeli Müzesi’nden Çalınan Renkli Kabartma Panolar

Afrodisias Örenyerinden Çalınan Eros Kabartması

İzmir Atatürk Müzesi Müdürlüğü’nden Kaybolan Uşak Halısı

Şanlıurfa Müzesi’nden çalınan demir tığ.

Balıkesir, Bandırma Müzesi’nden Kaybolan Heykel Başı

Arkeofili.com